Sông Cầu chảy qua địa bàn huyện Yên Phong, thành phố Bắc Ninh và huyện Quế Võ (Bắc Ninh) với chiều dài 69 km, chịu ảnh hưởng ô nhiễm trực tiếp từ làng nghề nấu rượu Đại Lâm (Tam Đa, Yên Phong); sông Ngũ Huyện Khê, nơi tiếp nhận nước thải từ các làng nghề sản xuất sắt thép ở Châu Khê, tái chế nhôm Văn Môn, giấy Phú Lâm, Phong Khê và các hộ dân cư sống dọc bờ sông...
Sông Cầu, khu vực làng Vân (Bắc Ninh). |
Triển khai Đề án bảo vệ môi trường lưu vực sông Cầu, tỉnh Bắc Ninh đã xây dựng nhiều công trình xử lý nước thải khu vực làng nghề, điểm trung chuyển rác thải... góp phần hạn chế tình trạng ô nhiễm trên địa bàn và giảm ảnh hưởng của nước thải sản xuất, sinh hoạt làm ảnh hưởng đến chất lượng nước lưu vực sông Cầu.
Một số chương trình, dự án bước đầu đã mang lại hiệu quả như: Xây dựng hệ thống xử lý nước thải làng nghề nấu rượu Đại Lâm, làng nghề Phong Khê, nước thải sinh hoạt thành phố Bắc Ninh, thị xã Từ Sơn để giảm thiểu ô nhiễm môi trường đối với sông Cầu từ các cơ sở sản xuất, làng nghề ven sông. Trung tâm quan trắc môi trường cũng đánh giá hiện trạng môi trường đất; quan trắc chất lượng nước, đánh giá nguồn thải; phối hợp với Cục Kiểm soát ô nhiễm (Tổng cục Môi trường) thực hiện khảo sát địa điểm xây dựng trạm quan trắc tự động trên sông Cầu. Tỉnh cũng đầu tư kinh phí xây dựng điểm trung chuyển rác khu vực nông thôn; triển khai đề án chống biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh...
Tuy nhiên, việc triển khai Đề án bảo vệ môi trường lưu vực sông Cầu vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc như cơ chế, chính sách hỗ trợ đối với các dự án thuộc Đề án tổng thể sông Cầu còn hạn chế. Tình trạng ô nhiễm môi trường đang có chiều hướng gia tăng cả về số vụ và mức độ vi phạm. Mặt khác, nhận thức của các chủ doanh nghiệp về việc áp dụng các công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường còn nhiều hạn chế. Một số mô hình sau khi đầu tư xây dựng không được vận hành hoặc vận hành không hiệu quả.
Để xử lý triệt để vấn nạn gây ô nhiễm môi trường và nâng cao nhận thức cho người dân ý thức bảo vệ môi trường, các cơ quan chức năng của tỉnh thường xuyên tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra những cơ sở sản xuất kinh doanh, xử phạt các cơ sở gây ô nhiễm; thực hiện xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường lưu vực sông. Nhiều tổ tự quản bảo vệ môi trường với sự tham gia và phối hợp với các đoàn thể ở cơ sở đã được thành lập và bước đầu hoạt động có hiệu quả. Tỉnh Bắc Ninh coi chống ô nhiễm môi trường là nhiệm vụ cấp bách cần xử lý trong quá trình phát triển công nghiệp. Theo đó, các công nghệ sản xuất lạc hậu, không đạt tiêu chuẩn môi trường của các dự án mới sẽ không được triển khai thực hiện.
Thái Hùng