Thường xuyên thanh tra phòng ngừa bức cung, nhục hình

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, ngày 13/11, các đại biểu làm việc tại Hội trường, nghe các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2018. 

Xử lý kịp thời các vụ việc phức tạp 
 

Báo cáo công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2018 do Bộ trưởng Công an Tô Lâm, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày nêu rõ: Chính phủ đã bám sát chỉ đạo của Trung ương Đảng và các nghị quyết của Quốc hội để chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai thực hiện quyết liệt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật đạt nhiều kết quả tích cực. Các cấp, các ngành đã tập trung xây dựng thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia công tác này. 

Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 7 dự án Luật; cho ý kiến về 8 dự án Luật; ban hành gần 200 nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều quyết định; các bộ, ngành ban hành nhiều thông tư, thông tư liên tịch hướng dẫn triển khai, thi hành luật, pháp lệnh và nghị định; tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện các chiến lược, chương trình quốc gia về phòng, chống tội phạm, phòng chống ma túy, phòng chống mua bán người... nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia, tạo sự chuyển biến trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự.

Các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước, đẩy mạnh phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ, tấn công trấn áp tội phạm; qua đó góp phần bảo đảm vững chắc an ninh quốc gia, làm thất bại nhiều âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; xử lý kịp thời các vụ việc phức tạp liên quan đến biểu tình, gây rối, khủng bố, phá hoại. 

Các bộ, ngành, địa phương đã đấu tranh làm giảm 2,72% số vụ phạm pháp hình sự, tỷ lệ điều tra, khám phá đạt 81,33% (vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra); án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đạt 88,53%; giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố đạt 87,2%; triệt phá 3.580 băng, nhóm tội phạm hình sự các loại; bắt, vận động đầu thú, thanh loại 6.360 đối tượng truy nã, trong đó có 1.9 đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm. 

Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về kinh tế, tham nhũng đạt nhiều kết quả rõ nét, nhất là trong điều tra các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn, dư luận xã hội quan tâm, tỷ lệ thu hồi tài sản được nâng lên. Công tác đấu tranh với tội phạm ma túy đạt nhiều kết quả nổi bật, đã đánh đúng, đánh trúng nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn, xuyên quốc gia, thu giữ lượng lớn ma túy các loại.

Chất lượng công tác điều tra tội phạm tiếp tục được nâng lên, chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra được bảo đảm, có sự giám sát của Viện Kiểm sát, hạn chế được tình trạng oan, sai, bức cung, nhục hình. Công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ tiếp tục được quan tâm chỉ đạo quyết liệt, tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí, trật tự đô thị, trật tự công cộng được bảo đảm...

Kết quả trên đã góp phần giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đối ngoại của đất nước.

Tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, nhưng tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp. Đáng chú ý, các tổ chức phản động lưu vong tiếp tục tăng cường hoạt động chống phá Đảng và Nhà nước với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thâm độc. Tội phạm, vi phạm pháp luật về trật tự xã hội tuy giảm 2,72% về số vụ, nhưng tính chất vẫn nghiêm trọng, cường độ bạo lực gia tăng.

Hoạt động của các băng, ổ nhóm tội phạm có sự đan xen, gắn kết chặt chẽ giữa các lĩnh vực, triệt để lợi dụng danh nghĩa các doanh nghiệp để hoạt động phạm tội, nhất là liên quan đến lĩnh vực “tín dụng đen”, kéo theo tình trạng siết nợ, đòi nợ thuê, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật... tại nhiều địa phương. Tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội; bạo hành, xâm hại trẻ em có chiều hướng gia tăng. Tội phạm cướp, cướp giật, trộm cắp tài sản chiếm tỷ lệ cao, thủ đoạn tinh vi, tính chất manh động. 

Tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, tham nhũng vẫn diễn ra phức tạp, nhất là ''tham nhũng vặt'' trong khu vực hành chính, dịch vụ công. 

Qua các vụ án đã xử lý cho thấy, các đối tượng triệt để lợi dụng những sơ hở trong cơ chế, chính sách để thông đồng tạo ra các "nhóm lợi ích" nhằm thâu tóm đất công; cho vay sai nguyên tắc, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng. Vi phạm pháp luật về môi trường vẫn diễn ra phổ biến, nhất là lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm; quản lý, xử lý chất thải nguy hại, nước thải công nghiệp; nhập khẩu phế liệu; khai thác cát, sỏi trái phép; vi phạm quy định về quản lý, bảo vệ rừng... Tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn ra với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, nhất là làm giả thẻ thanh toán dịch vụ, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mua bán tiền ảo; cờ bạc, cá độ bóng đá trên mạng Internet thiệt hại lên đến hàng nghìn tỷ đồng. 

Hoạt động của tội phạm ma túy diễn ra nghiêm trọng, thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn, tuyến vận chuyển. Xu hướng mua bán, vận chuyển, sử dụng ma túy tổng hợp gia tăng, xuất hiện nhiều dạng ma túy mới đang thu hút giới trẻ sử dụng, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng...

Thực hiện đồng bộ giải pháp nâng cao chất lượng điều tra, xử lý tội phạm

Năm 2019, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội; tổ chức nắm, phân tích, dự báo sát tình hình thế giới, khu vực, trong nước; đấu tranh có hiệu quả với âm mưu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; tiếp tục mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, tập trung đấu tranh có hiệu quả với tội phạm có tổ chức, tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ gây án, tội phạm xâm hại trẻ em, tội phạm cướp, cướp giật, trộm cắp tài sản, tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu; tội phạm sử dụng công nghệ cao; tội phạm về ma túy... 

Đồng thời, Chính phủ cũng thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác điều tra, xử lý tội phạm; nâng cao tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; thường xuyên thanh tra, kiểm tra phòng ngừa các trường hợp bức cung, nhục hình, bảo đảm không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội; thường xuyên kiểm tra, rà soát, khắc phục kịp thời những sơ hở, bất cập, thiếu sót để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội; rà soát, xây dựng đề xuất Quốc hội sửa đổi, bổ sung, ban hành văn bản pháp luật tạo hành lang pháp lý cần thiết cho công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; tăng cường các nguồn lực cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật

Chính phủ kiến nghị Quốc hội tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách có liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; đẩy mạnh công tác giám sát đối với các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện các bộ luật, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; kịp thời phát hiện những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân, để có giải pháp khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật...