Theo cáo trạng, Nguyễn Văn Hùng và Vũ Văn Quang (sinh năm 1984, trú tại phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) có mối quan hệ quen biết. Tháng 1/2021, Quang thuê Hùng trông giữ tàu và điều khiển tàu của Quang đến các mỏ cát có giấy phép hoạt động để mua cát, sau đó đem bán cho các bãi cát dọc hai bên sông Hồng để hưởng tiền chênh lệch. Hằng tháng, Quang trả cho Hùng 6 triệu đồng.
Do xảy ra dịch COVID-19 trên địa bàn nên Hùng không đi được đến các mỏ cát trên sông Hồng để mua cát đem bán, tháng 3/2021, do cần tiền chi tiêu nên Hùng đã nảy sinh ý định lái tàu hút cát đang trông giữ cho Quang đi ra hút cát trái phép tại sông Hồng để đem bán lấy tiền.
Qua điều tra, cơ quan chức năng xác định, Hùng đã 2 lần điều khiển tàu đi khai thác cát trái phép. Lần đầu vào tối 9/3/2021, Hùng sử dụng tàu hút cát của Quang ra giữa sông Hồng thuộc địa phận xã Hải Bối, huyện Đông Anh (Hà Nội) rồi dừng lại để hút cát. Khi Hùng đang hút cát thì bị tổ công tác thuộc Đội Cảnh sát đường thủy số 1, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội phát hiện, kiểm tra. Khi bị kiểm tra, Hùng không xuất trình được giấy phép khai thác khoảng sản do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cùng các giấy tở của phương tiện nên tổ công tác đã đưa Hùng về trụ sở làm việc và lập biên bản thu giữ tang vật để điều tra làm rõ.
Sau đó khoảng 20 ngày, chiều tối 28/3/2021, Hùng tiếp tục điều khiển tàu của Quang đi từ bãi Chèm ra sông Hồng để hút cát và bị lực lượng chức năng kiểm tra, lập biên bản, thu giữ vật chứng.
Cơ quan công an xác định việc Hùng tự ý sử dụng tàu của Quang đi khai thác trái phép vào tối 9/3/2021 và 28/3/2021 thì Quang không biết và không chỉ đạo Hùng sử dụng tàu đi khai thác cát trái phép. Do đó, không đủ căn cứ kết luận Quang đồng phạm với Nguyễn Văn Hùng về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.