Truy tố Phan Văn Anh Vũ cùng 25 bị can gây thiệt hại cho Ngân hàng Đông Á

26 bị can bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố trong vụ án này gồm: Trần Phương Bình (sinh năm 1959, nguyên Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT), Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB), Nguyễn Thị Kim Xuyến (sinh năm 1958, nguyên Phó tổng giám đốc, Thành viên HĐQT DAB), Phan Văn Anh Vũ (sinh năm 1975, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79), Phạm Văn Phước (sinh năm 1962, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần lương thực Nam Định), Nguyễn Đức Vinh (sinh năm 1966, nguyên Trưởng phòng ngân quỹ Hội sở DAB), Đỗ Thanh Hùng (sinh năm 1978, nguyên Thủ quỹ Hội sở DAB), Nguyễn Văn Thuận (sinh năm 1959, nguyên Phó giám đốc DAB Sở giao dịch), Trần Thế Hùng (sinh năm 1961, nguyên Thủ quỹ DAB Sở giao dịch), Nguyễn Thị Kim Loan (sinh năm 1975, nguyên Trưởng phòng kinh doanh Hội sở DAB), Nguyễn Thị Ái Lan (sinh năm 1973, nguyên Trưởng phòng quản lý tài sản nợ và có thuộc khối kinh doanh nguồn vốn DAB), Nguyễn Đỗ Thành Trung (sinh năm 1987, nguyên Phụ quỹ DAB Sở giao dịch), Nguyễn Đức Tài (sinh năm 19, nguyên Giám đốc DAB Sở giao dịch), Nguyễn Thị Ngọc Vân (sinh năm 1970, nguyên Phó Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB), Lê Kiên Giang (sinh năm 1977, nguyên Phụ quỹ Hội sở Ngân hàng DAB), Nguyễn Chí Công (sinh năm 1979, nguyên Phó trưởng phòng tín dụng DAB Sở giao dịch), Vũ Thị Thanh Hoa (sinh năm 1981, nguyên Phó trưởng phòng tín dụng DAB Sở giao dịch), Trang Tài Tâm (sinh năm 1984, nguyên cán bộ tín dụng DAB Sở giao dịch), Nguyễn Hồ Bảo Quốc (sinh năm 1975, nguyên Giám đốc DAB Chi nhánh Đinh Tiên Hoàng), Võ Hoàng Đông (sinh năm 1983, nguyên Thủ quỹ DAB Chi nhánh Đinh Tiên Hoàng), Quách Thành Sang (sinh năm 1988, nguyên Phụ quỹ DAB Sở giao dịch), Nguyễn Hồng Ánh (sinh năm 1961, trú tại phường Tân Phú, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh), Trương Hoàng Khải (sinh năm 1964, Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm Sao Việt Nam), Trương Quốc Tân (sinh năm 1976, Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ Hội tụ), Nguyễn Thị Cúc (sinh năm 1960, nguyên Trưởng ban kiểm soát DAB), Nguyễn Vinh Sơn (sinh năm 1959) và Phan Thị Tố Loan (sinh năm 1970, cùng là Thành viên chuyên trách Ban kiểm soát DAB).

Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã truy tố hai bị can Trần Phương Bình và Nguyễn Thị Kim Xuyến về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 355, Khoản 4 – Bộ luật Hình sự năm 2015và tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165, Khoản 3 – Bộ luật Hình sự năm 1999.

Hai bị can Phan Văn Anh Vũ và Phạm Văn Phước bị truy tố về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 355, Khoản 4 – Bộ luật Hình sự năm 2015.

Ba bị can Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 285, Khoản 2 – Bộ luật Hình sự năm 1999.

19 bị can còn lại bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về cùng tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165, Khoản 3 – Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo cáo trạng, với vai trò là Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB, Trần Phương Bình đã chỉ đạo các bị can khác thực hiện hành vi phạm tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt 2.057.296.898.223 đồng, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại 1.551.419.039.173 đồng, tổng cộng gây thiệt hại cho DAB 3.608.715.937.396 đồng, là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31/12/2015: Lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao xác định, trách nhiệm của các bị can trong việc gây thiệt hại cho DAB hơn 3.600 tỷ đồng liên quan đến 3 nhóm hành vi, gồm: nhóm hành vi của Trần Phương Bình, Nguyễn Thị Kim Xuyến, Phan Văn Anh Vũ, Phạm Văn Phước lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB 2.057.296.898.223 đồng; nhóm hành vi của Trần Phương Bình và đồng phạm cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại cho DAB 1.551.419.039.173 đồng; nhóm hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của 3 bị can thuộc Ban kiểm soát DAB.

Trong nhóm hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản của DAB, Viện Kiểm sát cho rằng, hai bị can Trần Phương Bình và Nguyễn Thị Kim Xuyến đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB 1.160.582.877.084 đồng trong việc mua 74.279.056 cổ phần DAB từ năm 2007 đến năm 2014. Để có tiền mua cổ phần DAB, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can thực hiện 9 hành vi phạm tội trong việc lập phiếu thu tiền khống đứng tên Trần Phương Bình và người thân mua cổ phần DAB. Để bù đắp số tiền thu khống, Bình chỉ đạo Xuyến và các bị can thực hiện các hành vi trái pháp luật bằng cách: xuất quỹ bán vàng, lập hồ sơ cho vay khống để tất toán tiền mua cổ phần.

Cũng thuộc nhóm hành vi này, Phan Văn Anh Vũ  bị cáo buộc đã lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt 203.195.616.4 đồng và Trần Phương Bình chiếm đoạt 294.636.844.000 đồng của DAB. Cụ thể, năm 2013, DAB bị thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ, Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng để thu hút vốn đầu tư, mong muốn doanh nghiệp có tiềm lực về tài chính, quan hệ đầu tư vào DAB để có tiền xử lý khó khăn tại DAB và để nâng cao thương hiệu, vị thế của DAB.

Do quen biết nhau từ trước, Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ bàn bạc và thống nhất: Phan Văn Anh Vũ mua 60.000.000 cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014, mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB. Nguồn tiền mua cổ phần DAB gồm: Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại thành phố Đà Nẵng vay 400 tỷ đồng của DAB. Đối với 200 tỷ đồng còn lại, Trần Phương Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Phan Văn Anh Vũ và Phan Văn Anh Vũ kí khống chứng từ nộp 200 tỷ vào DAB để Vũ có được 200 tỷ đồng tham gia mua cổ phần của DAB.

Sau này, việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng không thành công, ngày 8/4/2014, Trần Phương Bình chỉ đạo DAB chuyển trả 600 tỷ đồng và  hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi của 600 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT) tại DAB Chi nhánh Đà Nẵng. Như vậy, Phan Văn Anh Vũ chỉ nộp 400 tỷ đồng nhưng lại nhận 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỷ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống mà có và gần 3,2 tỷ đồng tiền lãi của số tiền khống này.

Trong nhóm hành vi cố ý làm trái, Trần Phương Bình và đồng phạm bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại cho DAB các khoản tiền: 467.892.636.000 đồng (trong việc chi lãi ngoài để huy động vốn), 4.849.093.796 đồng (trong việc kinh doanh ngoại hối), 611.676.150.190 đồng (trong việc kinh doanh vàng tài khoản), 53.395.6.966 đồng (trong việc tất toán khống 1 phần khoản Nguyễn Hồng Ánh vay 1.900 lượng vàng), 2.405.472.219 đồng (trong việc trả lãi cho 2 khoản vay của bà Nghiêm Thị Hồng, trú tại Thành phố Hồ Chí Minh) và gây thiệt hại cho DAB 31,2 tỷ đồng (trong việc Trần Phương Bình thanh toán tiền hợp đồng mua trước quyền nhận tiền bán chứng khoán (Repo) 10.435.400 cổ phiếu Công ty Không gian ngầm).

Đối với nhóm hành vi thiếu trách nhiệm gây  hậu quả nghiêm trọng của 3 bị can Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn (thuộc Ban kiểm soát DAB), Viện Kiểm sát nhận định, trong thời gian làm nhiệm vụ tại Ban Kiểm soát DAB, Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn đã thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, để cho Trần Phương Bình, Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can đồng phạm lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả thiệt hại cho DAB 3.608.715.937.396 đồng.