Vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm: Các bị cáo, luật sư trình bày quan điểm xin giảm hình phạt

Sau quan điểm của Viện Kiểm sát trong phiên sáng 26/4, nhiều bị cáo và luật sư bào chữa tiếp tục xin miễn xử lý trách nhiệm hình sự, giảm hình phạt với lý do là những người làm công ăn lương, chỉ làm theo sự chỉ đạo của lãnh đạo ngân hàng, không được hưởng lợi từ việc chi lãi ngoài, bên cạnh đó nhận thức về pháp luật còn yếu kém, chỉ vì công việc chung của ngân hàng. Việc chi lãi ngoài đã thực hiện từ các giai đoạn trước, các bị cáo chỉ tham gia vào "guồng máy" của hệ thống.

Tuy nhiên, trước đó, Hội đồng xét xử sơ thẩm nhận định: Hậu quả của các hành vi có ý làm trái quy định về quản lý kinh tế là một chuỗi các mắt xích hoạt động liên kết với nhau, từ người lãnh đạo đề ra chủ trương, ý tưởng, chỉ đạo, triển khai trên toàn hệ thống, từ Tổng Giám đốc đến các Phó Tổng Giám đốc, các khối, ban ở Hội sở xuống các chi nhánh, phòng giao dịch đến từng cán bộ, nhân viên của OceanBank.

Tại phần tranh luận, luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Thị Thu Thủy (nguyên Phó Tổng Giám đốc OceanBank phụ trách kế toán) cho rằng, cần tách bạch hai nhóm bị cáo trong vụ án: Nhóm thứ nhất là giám đốc các chi nhánh, phòng giao dịch, mà theo quan điểm của Luật sư, đây là nhóm trực tiếp huy động vốn và trả lãi ngoài cho khách hàng. Nhóm thứ hai là nhóm các giám đốc khối, kế toán - tài chính tại Hội sở.

Theo luật sư, về chức vụ có vẻ cao hơn nhưng mức độ, hành vi tham gia vào quá trình chi lãi ngoài thì nhóm các giám đốc khối, kế toán - tài chính tại Hội sở lại có vai trò "mờ nhạt" hơn. Trong khi đó, những chi nhánh là nơi trực tiếp tiếp xúc, tiếp nhận, chi tiền cho khách hàng.
Trước đó, tại phần xét hỏi, bị cáo Hà Văn Thắm đã xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho các nữ phó giám đốc, giám đốc khối và kế toán - tài chính của Hội sở Ngân hàng OceanBank vì cho rằng, xét về hành vi giúp sức, những người này còn "ít đồng phạm" hơn vai trò của các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch. Theo bị cáo Thắm, Hội đồng xét xử sơ thẩm đã rất nhân văn khi đã tuyên các giám đốc chi nhánh, khối kinh doanh không phải chịu án tù giam. Tuy nhiên, các nữ phó giám đốc, giám đốc khối và kế toán sẽ thấy "tủi thân" khi bị xử nặng hơn. Từ đó, bị cáo Thắm xin giảm nhẹ hình phạt cho những bị cáo này.

Bị cáo Thắm kể rằng, nguyên Phó Tổng Giám đốc Lê Thị Thu Thủy, nguyên Kế toán trưởng Nguyễn Thị Nga luôn nói là "chi vừa phải thôi", "chi sao cho hợp lý", thậm chí còn đòi bị cáo Thắm mang tiền cá nhân để khắc phục hậu quả và đến nay đã khắc phục hậu quả mấy trăm tỷ đồng. Bị cáo Thắm cho rằng, trong vai trò đồng phạm, mặc dù với vai trò gần với lãnh đạo của Ngân hàng, các nữ phó giám đốc, giám đốc khối và kế toán trưởng còn "ít đồng phạm hơn", thậm chí còn có "công cản trở" việc chi lãi ngoài. Từ đó, bị cáo Thắm mong muốn Hội đồng xét xử xem xét tình tiết này.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hoài Nam (nguyên Giám đốc Khối Nguồn vốn OceanBank) nhận định rằng, có một số tình tiết mới liên quan đến mối quan hệ, chỉ đạo giữa Tổng Giám đốc Ngân hàng với các khối, đơn vị tại Hội sở và với các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch.

Theo luật sư, về chủ trương chi lãi ngoài, lãnh đạo ngân hàng chỉ đạo trực tiếp xuống các giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch. Vì thế mới có việc nguyên Tổng Giám đốc Hà Văn Thắm bố trí các nữ phó giám đốc, giám đốc khối và kế toán trưởng của Hội sở ở trên nhằm kiểm soát việc chi lãi ngoài. Về quan điểm bào chữa cho thân chủ mình, luật sư cho rằng bị cáo Nam (nguyên Giám đốc Khối nguồn vốn OceanBank) không phải là người trực tiếp chi tiền, không phải người phê duyệt, chuyển các phiếu cho các bộ phận chi tiền mà chỉ là người kiểm soát, hạn chế việc chi lãi suất ngoài.
Trước đó, bị cáo Nguyễn Hoài Nam (nguyên Giám đốc Khối nguồn vốn OceanBank) đã trình bày thêm chi tiết mà bị cáo Nam cho rằng bản thân bị cáo chưa nêu lên tại Phiên sơ thẩm. Bị cáo Nam cho biết, các chi nhánh là những đơn vị ban đầu của Ngân hàng thực hiện việc chi ngoài lãi suất, tự chi, tự làm chứ không phải ở các Khối, đơn vị tại Hội sở nên trong thời gian 3 - 4 tháng đầu không phải thông qua Hội sở. Nhận thấy việc tự chi, tự làm của các chi nhánh tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì thế khi có trường hợp khách hàng khiếu nại, lãnh đạo OceanBank đã chỉ đạo các khối, đơn vị của Hội sở Ngân hàng phải làm thêm việc kiểm tra các chi nhánh nhằm hạn chế rủi ro.

Để chứng minh lập luận trên, các luật sư bào chữa dẫn ra các quy chế hoạt động, quy chế tài chính của Oceanbank, từ đó cho rằng các giám đốc chi nhánh chỉ là người thực hiện theo chỉ đạo của Hội sở, lãnh đạo trong Ban Điều hành Ngân hàng. Quy chế hoạt động không thể hiện các giám đốc các khối tại Hội sở chỉ đạo Giám đốc chi nhánh mà Giám đốc chi nhánh chịu sự chỉ đạo của Tổng Giám đốc.

Trong khi đó, các bị cáo nguyên là giám đốc các chi nhánh, phòng giao dịch cũng xin miễn trừ trách nhiệm hình sự, giảm hình phạt vì cho rằng mình chỉ là những người làm công ăn lương, chỉ làm theo sự chỉ đạo của lãnh đạo Ngân hàng, chỉ vì công việc chung của Ngân hàng.