Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Tại phiên khai mạc sáng 5/5, Hội đồng xét xử đã công bố Quyết định đình chỉ vụ án hình sự sơ thẩm đối với bị cáo Mai Tiến Dũng (sinh năm 1983, Trưởng ngành hàng điện thoại cũ, Công ty Nhật Cường) đã chết do mắc bệnh hiểm nghèo.
Hội đồng xét xử gồm 3 người: 1 thẩm phán, 2 hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Trần Nam Hà (Phó Chánh Tòa Hình sự, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội) làm chủ tọa phiên tòa. Kiểm sát viên cao cấp Vũ Mạnh Long (Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cử biệt phái về Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội) và kiểm sát viên Nguyễn Thanh Lâm (Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội) được phân công thực hành quyền công tố tại phiên tòa này.
Có tổng số 14 bị cáo bị đưa ra xét xử, trong đó có 3 bị cáo nữ, tất cả các bị cáo đều bị tạm giam. Trong số 14 bị cáo, có 7 bị cáo làm việc tại Công ty Nhật Cường gồm: Nguyễn Bảo Ngọc (sinh năm 1980, Giám đốc tài chính), Trần Ngọc Ánh (sinh năm 1974, Phó Tổng Giám đốc), Đỗ Quốc Huy (sinh năm 1983, Giám đốc bán hàng), Nông Văn Lư (sinh năm 1985, nhân viên), Hoàng Văn Phong (sinh năm 1990, Trưởng ngành hàng Apple), Bùi Quốc Việt (sinh năm 1970, nhân viên), Nguyễn Thị Bích Hằng (sinh năm 1972, Kế toán trưởng).
Có 2 bị cáo làm việc tại Công ty Nhật Cường Quảng Châu (Trung Quốc) là Trần Tất Khoa (sinh năm 1981, Giám đốc) và Lê Hoài Phương (sinh năm 1987, nhân viên).
Ngoài ra, còn có 5 bị cáo gồm: Nguyễn Bảo Trung (sinh năm 1988, trú tại phường Phương Mai, quận Đống Đa, Hà Nội), Ngô Đức Tùng (sinh năm 1991, trú tại phường Đức Giang, quận Long Biên, Hà Nội), Phạm Văn Hiệp (sinh năm 1970, trú tại phường Lạc Viên, quận Ngô Quyền, Hải Phòng), Đỗ Văn Dũng (sinh năm 1973, trú tại xã Lê Lợi, huyện An Dương, Hải Phòng) và Ngô Tuấn Sửu (sinh năm 1976, Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư và phát triển hạ tầng Thanh Sơn).
Bị cáo Nguyễn Bảo Ngọc bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về 2 tội: “Buôn lậu” (theo quy định tại Điều 188, khoản 4, điểm a - Bộ luật Hình sự năm 2015) và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” (theo quy định tại Điều 221, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 2015).
Bị cáo Nguyễn Thị Bích Hằng bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” (theo quy định tại Điều 221, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 2015).
Mười hai bị cáo còn lại bị truy tố về tội “Buôn lậu” (theo quy định tại Điều 188, khoản 4 - Bộ luật Hình sự năm 2015).
Ngoài 14 bị cáo nêu trên, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao còn truy tố bị cáo Mai Tiến Dũng (sinh năm 1983, Trưởng ngành hàng điện thoại cũ, Công ty Nhật Cường) về tội “Buôn lậu”. Tuy nhiên, ngày 23/4/2021, bị cáo Dũng đã chết tại Bệnh viện E Hà Nội do mắc bệnh hiểm nghèo. Sáng 5/5, tại phiên khai mạc xét xử vụ án này, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã công bố Quyết định đình chỉ vụ án hình sự sơ thẩm đối với bị cáo Mai Tiến Dũng.
Tổng số có 20 luật sư tham gia bào chữa cho 14 bị cáo, 1 luật sư đăng ký bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Trong đó, bị cáo Nguyễn Bảo Ngọc có 4 luật sư bào chữa; hai bị cáo Đỗ Quốc Huy và Nông Văn Lư cùng có 3 luật sư bào chữa; các bị cáo còn lại đều có từ 1-2 luật sư bào chữa.
Tại phiên tòa, có mặt 9 người trên tổng số 12 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án được Hội đồng xét xử triệu tập. Giám định viên của Cục Thuế thành phố Hà Nội cũng có mặt tại phiên xử.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, 14 bị cáo trong vụ án đã thực hiện hành vi buôn lậu, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Cụ thể, đối với hành vi "Buôn lậu", từ tháng 1/2014 đến tháng 5/2019, Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường) đã trực tiếp và chỉ đạo lãnh đạo, nhân viên công ty thực hiện hành vi giao địch, mua bán trái phép tổng số 2.502 đơn hàng với 255.311 sản phẩm (gồm các loại điện thoại di động, máy tính, máy nghe nhạc, đồng hồ thông minh…) có tổng giá trị thanh toán hơn 2.927 tỷ đồng của 16 nhà cung cấp tại Hồng Công (Trung Quốc). Sau đó, Huy đã trực tiếp liên hệ, thỏa thuận thuê các đường dây vận chuyển hàng hóa trái phép từ Hồng Công về Việt Nam giao cho Công ty Nhật Cường tiêu thụ, giúp sức cho Bùi Quang Huy thực hiện hành vi buôn lậu tổng số 52.811 sản phẩm, tổng trị giá hơn 307 tỷ đồng.
Đối với hành vi “Vi phạm qui định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, Viện Kiểm sát xác định, năm 2014, Bùi Quang Huy đã chỉ đạo các nhân viên trong Công ty Nhật Cường thành lập 2 hệ thống sổ sách kế toán để theo dõi hoạt động kinh doanh của công ty. Bùi Quang Huy đã yêu cầu Nguyễn Bảo Ngọc (Giám đốc tài chính) và Nguyễn Thị Bích Hằng (Kế toán trưởng) sử dụng, ghi chép số liệu liên quan đến hoạt động của Công ty Nhật Cường trên 2 hệ thống sổ sách kế toán tại phần mềm ERP và phần mềm MISA. Trong đó, có nhiều số liệu về tài sản, nguồn vốn, doanh thu, lợi nhuận, chi phí, tiền đầu tư vào các công ty con do Bùi Quang Huy thành lập… chỉ được ghi chép trên phầm mềm ERP để theo dõi nội bộ, không ghi chép trên phần mềm MISA để đưa vào các báo cáo thuế, báo cáo tài chính, kê khai với cơ quan quản lý Nhà nước.
Viện Kiểm sát đánh giá, hành vi lập 2 hệ thống sổ sách kế toán nêu trên đã bỏ ngoài sổ sách kế toán tài sản, nguồn vốn hoạt động thực tế của Công ty Nhật Cường, vi phạm về các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Điều 13 - Luật Kế toán. Với những hành vi vi phạm này, chỉ tính phần nghĩa vụ nộp thuế trong các hoạt động kinh doanh của Công ty Nhật Cường đã gây thiệt hại cho Nhà nước gần 30 tỷ đồng. Ngoài ra, hành vi này còn nhằm mục đích che giấu hoạt động kinh doanh bất hợp pháp, tránh sự kiểm tra, phát hiện của các cơ quan chức năng.
Liên quan đến vụ án, Bùi Quang Huy cùng một số bị can khác trong vụ án hiện đang bỏ trốn, Cơ quan điều tra đã ra quyết định truy nã, quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án đối với bị can, quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can, khi bắt được sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo kế hoạch, phiên tòa diễn ra trong 1 tuần.