Ngày 30/12/2013, đại diện Bộ Quốc phòng Nga đã ký giấy tiếp nhận tàu ngầm hạt nhân đa năng K-560 Dự án 885 "Yasen" mang tên Severodvinsk. Trong vài tháng tới, con tàu này sẽ được khai thác thử nghiệm và chỉ sau đó tàu ngầm mới được đưa vào phiên chế chính thức của Hải quân Nga. Việc khai thác thử nghiệm tàu ngầm đầu tiên thuộc Dự án 885 là thông tin quan trọng trong bối cảnh Hải quân Nga hiện đại hóa. Và đương nhiên, sự kiện này không thể không thu hút sự quan tâm của truyền thông phương Tây.
Ngày 12/1/2014, báo Anh "The Sunday Times" đăng bài với nhan đề "Phương Tây sợ quái vật biểu sâu", ám chỉ chiếc tàu ngầm hạt nhân mới của Nga. Trước tiên, các phóng viên Anh lưu ý rằng việc đưa vào sử dụng tàu ngầm hạt nhân đầu tiên thuộc Dự án này là mối quan ngại mới. Các tàu ngầm mới Dự án Yasen có thể trở thành mối đe dọa thực sự đối với hải quân Mỹ và các nước phát triển khác.
Dù Hải quân Nga mới chỉ tiếp nhận tàu ngầm đầu tiên của Dự án, song Bộ Quốc phòng Nga dự định chế tạo tổng cộng 8 tàu ngầm như vậy.
Các tác giả "The Sunday Times" thậm chí còn cho rằng Severodvinsk sẽ giúp hạm đội tàu ngầm Nga vượt mặt các nước khác. Tuy nhiên, đánh giá về tính năng và khả năng của tàu ngầm mới chỉ dựa trên thông tin hiện có. Các phóng viên Anh dẫn nguồn từ cơ quan tình báo, theo đó các nước chưa có tới 1/2 số thông tin cần thiết về tàu ngầm hạt nhân tấn công đa năng mới nhất của Nga.
Tuy nhiên thực tế mà họ biết cũng đã dẫn tới một số quan ngại. Độ êm của K-329 Severodvinsk (nguyên nhân dẫn tới tên gọi của bài báo) khiến nó khó bị phát hiện và có thể hoạt động tại khu vực yêu cầu mà không phát hiện ra.
Vũ khí mang theo của tàu ngầm gồm 24 tên lửa có cánh tầm xa Granit lắp đầu đạn 200 KT, các loại tên lửa khác, ngư lôi và thủy lôi. Tàu dài 119 m, sử dụng 1 lò phản ứng hạt nhân đảm bảo cho tàu có tính năng vận hành cao. Tốc độ tối đa của tàu khi lặn dự kiến từ 30-35 hải lý/giờ, cho phép nó tránh được một số loại vũ khí chống ngầm.
Độ cứng vỏ tàu cho phép nó lặn sâu 600m. Các thông số được biết tới của Severodvinsk khiến nó được so sánh với tàu ngầm trong tiểu thuyết "Săn lùng Tháng mười Đỏ" của T. Clancy. Chiếc tàu ngầm trong cuốn sách này có đặc tính vượt trội so với tất cả các tàu ngầm cùng lớp và trở thành một trong những nền tảng cốt truyện để chuyển tải thành phim.
Mới đây, Mỹ cho rằng tàu ngầm của họ là tốt nhất và ứng dụng công nghệ cao nhất trên thế giới, tuy nhiên các phát triển mới nhất của Nga đã làm thay đổi quan điểm này. Quan điểm của các phóng viên Anh cũng được tác giả bài báo "Nga phát triển tàu ngầm công nghệ cao 'Quái vật biển sâu'" đăng trên báo Mỹ "International Business Times" chia sẻ. Thêm vào đó, tờ báo Mỹ dẫn lời người viết là chuyên gia về tàu ngầm I. Ballantyne lưu ý rằng hạm đội tàu ngầm hạt nhân luôn là phần ưu tú nhất của lực lượng vũ trang Nga. Khoản tiền khổng lồ chi cho việc đóng các tàu ngầm hạt nhân mới hoàn toàn phù hợp với ý tưởng này.
I. Ballantyne còn nêu khía cạnh chính trị khi chế tạo tàu ngầm Severodvinsk. Ông lưu ý rằng chính phủ Nga không giấu giếm ý định của mình trong việc phát triển Hải quân. Kết quả của sự phát triển này sẽ là hạm đội mạnh, cho phép Nga giải quyết các nhiệm vụ mang tính toàn cầu. Vì nguyên nhân này, tàu ngầm Dự án Yasen là nguyên nhân mới gây lo ngại cho các chỉ huy Mỹ và Anh.
Duy Trinh