Máy bay chở ông Donald Trump Jr., con trai Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, tới thăm Nuuk, thủ đô quốc đảo Greenland thuộc Đan Mạch, ngày 7/1/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Trong chương trình The Cats Roundtable của đài phát thanh WABC 770 hôm 12/11, vị đô đốc đã nghỉ hưu này mô tả Greenland là “mỏ vàng chiến lược” của Mỹ. Ông đồng thời nhấn mạnh vị trí quan trọng và nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú của hòn đảo.
“Greenland nằm ở vị trí cực kỳ quan trọng tại Bắc Đại Tây Dương, bảo vệ các lối tiếp cận của chúng ta vào Đại Tây Dương. Vì vậy, về mặt địa lý, hòn đảo này vô cùng quan trọng”, ông Stavridis cho biết.
Theo ông, Greenland rất giàu khoáng sản quý hiếm và có thể chứa những mỏ dầu khí khổng lồ. Ông nói thêm rằng hòn đảo này rất rộng lớn, gấp ba lần diện tích của Texas. Ông cũng bày tỏ đồng tình với người dẫn chương trình John Catsimatidis rằng Greenland “có thể là một thỏa thuận tốt hơn so với Alaska”.
“Và đây là quan điểm của tôi: Chúng ta đã từng suýt mua Greenland . Chúng ta gần như đã mua nó vào thời điểm chúng ta mua Alaska vào những năm 1860. Vì vậy, đó không phải là một ý tưởng tồi”, ông Stavridis nói.
Tuy nhiên, cựu chỉ huy NATO đã bác bỏ ý tưởng sử dụng lực lượng quân sự để tấn công Greenland hoặc Đan Mạch. Thay vào đó, ông ủng hộ việc củng cố mối quan hệ với khu vực này thông qua các hoạt động kinh tế.
“Chúng ta có thể làm rất nhiều điều thông qua đầu tư, hợp tác kinh tế và xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với Greenland”, ông nói và cho biết thêm rằng Greenland không nhất thiết phải trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ, nhưng chắc chắn có thể là mục tiêu kinh tế quan trọng của Washington.
Ý tưởng mua Greenland lần đầu tiên được Tổng thống Trump đưa ra vào năm 2019, nhưng ngay lập tức bị các quan chức Đan Mạch và Greenland bác bỏ. Tuy nhiên, ông Trump đã hồi sinh ý tưởng này vào tháng trước, coi quyền sở hữu hòn đảo Bắc Cực này là “điều hoàn toàn cần thiết” đối với an ninh quốc gia của Mỹ.
Lãnh đạo Greenland Mute Egede đã ngay lập tức loại trừ khả năng bán Greenland, nhưng cho biết ông sẵn sàng thảo luận với với ông Trump. “Chúng tôi mong muốn làm chủ ngôi nhà của chính mình”, ông Egede tuyên bố.
Mặc dù Đan Mạch đã bác bỏ đề xuất của ông Trump, nhưng Copenhagen được cho là đã đề cập đến khả năng tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Greenland, nơi đang có một căn cứ của Mỹ.
Kể từ khi trở thành lãnh thổ tự trị của Đan Mạch vào năm 1979, Greenland đã dần theo đuổi quyền tự chủ lớn hơn. Hòn đảo hiện có chính quyền riêng, song Đan Mạch vẫn giữ quyền kiểm soát về đối ngoại và quốc phòng.
Quang cảnh thị trấn Kulusuk thuộc đảo Greenland, Đan Mạch, ngày 16/8/2019. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Trước đó, nhiều nhà lãnh đạo châu Âu cũng đã đưa ra quan điểm cứng rắn ngay sau những phát biểu gây sốc của ông Trump về việc mua lại vùng lãnh thổ Greenland.
Ủy ban châu Âu (EC) đã ra tuyên bố khẳng định chủ quyền của các quốc gia cần được tôn trọng và đây cũng là giá trị ngoại giao và nguyên tắc cốt lõi mà EC đang hướng tới. Bên cạnh đó, điều khoản về phòng thủ chung theo Hiệp ước Lisbon cũng sẽ được áp dụng đối với Greenland trong trường hợp xảy ra các động thái quân sự. Tuy nhiên, EC bày tỏ mong muốn thúc đẩy mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương mạnh mẽ hơn với chính quyền mới tại Mỹ, hướng tới các mục tiêu chung và lợi ích chiến lược quan trọng.
Thủ tướng Đức Olaf Sholz cho biết đã liên lạc với các đối tác trong khu vực về vấn đề Greenland và nhiều nhà lãnh đạo châu Âu đều tỏ ra bối rối trước những tuyên bố của Tổng thống đắc cử Mỹ. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Đức khẳng định việc không xâm phạm biên giới là nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế mà các nước nhỏ hay siêu cường đều phải tuân thủ.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot nhấn mạnh Greenland là một phần lãnh thổ của EU và EU sẽ không để bất kỳ quốc gia nào “tấn công biên giới chủ quyền của khối”. Ông cũng tin tưởng Mỹ sẽ không dùng hành động quân sự với Greenland, đồng thời cho rằng thay vì chấp nhận bị đe dọa hoặc quan ngại quá mức, EU nên tự củng cố sức mạnh quân sự.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhận định ý tưởng của Tổng thống đắc cử Trump về việc kiểm soát Greenland không phải là một kế hoạch khả thi và sẽ không bao giờ xảy ra.
Về phần mình, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga đang theo dõi sát sao những diễn biến gần đây xung quanh các tuyên bố của Mỹ đối với Greenland. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh vấn đề này là một phần trong quan hệ song phương giữa các bên.