Tòa tháp Shan Sum ở quận Kwai Chung của Hong Kong. Ảnh: CNN
Theo kênh CNN, nhưng nơi ở có nội thất bằng đá cẩm thạch trắng được trang trí công phu của tòa tháp Shan Sum 12 tầng ở Hong Kong không dành cho người mua bình thường. Nơi này hoàn toàn dành cho một loại khách hàng khác, những người đang tìm kiếm một nơi an nghỉ cho người chết.
Tòa nhà này là lưu trữ hài cốt hỏa táng của 23.000 người với chi phí không hề rẻ.
Ngoài các ô chỉ đựng được một bình tro cốt duy nhất, các ô có thể chứa hai bình đựng tro cốt có thể có giá lên tới 76.000 USD, trong khi các ô dành cho gia đình có thể chứa tro cốt của tối đa 8 người thì có giá lên tới 430.000 USD.
Với các ô chứa tro cốt tiêu chuẩn rộng khoảng 0,09m2, có thể lập luận rằng một vị trí trong tòa tháp này đắt hơn so với bất động sản đắt nhất của Hong Kong dành cho người sống. Một dinh thự trong khu vực The Peak hồi tháng 3 đã có giá thầu là 32.000 USD/0,09m2.
Kiến trúc lượn sóng của Shan Sum. Ảnh: CNN
Nhưng Shan Sum thậm chí không phải là nơi đắt đỏ nhất Hong Kong dành cho người chết. Theo Hội đồng Người tiêu dùng Hong Kong, vị trí đắt nhất là một khu phức hợp giống như ngôi đền ở vùng ngoại ô phía Bắc của Fanling. Điểm an nghỉ này có giá 660.000 USD và con số đó thậm chí chưa bao gồm phí quản lý ít nhất 25.000 USD để trang trải chi phí bảo trì và phụ phí.
Tuy nhiên, những nơi như Shan Sum không phải là một nơi an nghỉ vĩnh hằng. Tro cốt chỉ có thể được để ở đó trong thời hạn mà chính quyền Hong Kong cho phép. Các giấy phép này có hạn 10 năm và có thể mất nhiều năm kiểm tra mới lấy được giấy phép. Giấy phép của Shan Sum kéo dài đến năm 2033.
Thế giới bên kia có máy lạnh
Các ô để tro cốt tại Shan Sum. Ảnh: CNN
Mặc dù vậy, Shan Sum không chỉ là nơi để đặt tro cốt. Kiến trúc sư Ulrich Kirchhoff người Đức, người thiết kế tòa tháp này, cho biết nơi này có một sân thượng, có ban công uốn lượn, có những khu vườn dành cho các gia đình đến thăm người thân đã khuất, còn khoảng 1/5 diện tích của tòa nhà là không gian mở.
Tòa nhà này có máy hút ẩm và hệ thống điều hòa không khí, thậm chí là có cả một ứng dụng mà qua đó các gia đình đặt trước giờ để mang đồ cúng đến.
Tòa tháp này là “đứa con tinh thần” của bà Margaret Zee, một nữ doanh nhân 70 tuổi. Bà Zee cho biết tưởng nhớ người chết là điều quan trọng trong văn hóa Trung Quốc và nhiều người sẵn sàng làm hết sức mình để giữ truyền thống này.
Bà Zee nhận ra Hong Kong thiếu nơi tưởng nhớ những người đã khuất khi bà phải khó khăn lắm mới tìm được một nơi để tổ chức lễ tang và chôn cất người chồng quá cố vào năm 2007 và bà cảm thấy buộc phải hành động.
Không đủ không gian để sống hay chết
Các nghĩa trang ở Hong Kong sắp hết chỗ. Ảnh: CNN
Tại Hong Kong, chênh lệch cung - cầu đã đẩy giá bất động sản lên mức cao ngất ngưởng và cũng ảnh hưởng đến các nơi giữ tro cốt.
Về cơ bản, trong một thành phố có trên 7 triệu người sinh sống và có một vài khu dân cư đông dân nhất thế giới, sự cạnh tranh về không gian đang nóng lên, cả cho người sống và người chết.
Mặc dù Hong Kong không phải là một nơi nhỏ bé, nhưng địa hình đồi núi khiến phần lớn diện tích đất đai không phù hợp cho xây dựng.
Với không gian eo hẹp, các nhà phát triển bất động sản thường thích xây các tòa tháp cao tầng để có thể chứa càng nhiều căn hộ càng tốt. Do đó, diện tích nhà trung bình chỉ là 40m2, thuộc loại nhỏ nhất trên thế giới, mặc dù giá nhà trung bình là hơn 1 triệu USD.
Kể cả khi chết, người ta vẫn bị tác động bởi không gian eo hẹp này. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn do dân số Hong Kong già đi nhanh chóng. Hơn 1/5 người Hong Kong có độ tuổi trên 65 và dự báo con số sẽ tăng lên hơn 1/3 vào năm 2069.
Mặc dù hơn 90% người Hong Kong lựa chọn hỏa táng, nhưng không gian để lưu trữ hài cốt đang ít dần. Điều này một phần là do Hong Kong không có truyền thống rải tro cốt mà người ta muốn có một nơi giữ tro cốt của người thân để tưởng nhớ, thờ cúng.
Với tỷ lệ tử vong của thành phố vào khoảng 46.000 mỗi năm (gần gấp đôi công suất của tòa tháp Shun Sum) trong thập kỷ qua, những nơi để tro cốt phải vất vả đáp ứng nhu cầu.
Hiện chỉ có chưa đầy 135.000 ô để tro cốt công cộng tại các cơ sở do chính quyền điều hành, trong đó hợp đồng thuê 20 năm có giá khoảng 300 USD, nhưng người ta cạnh tranh rất khốc liệt để thuê các ô này. Trong những năm gần đây, một số gia đình cho biết phải chờ đợi nhiều năm mới có được một ô để tro cốt.
Từ năm 2017, chính quyền Hong Kong đã tăng số lượng cơ sở để tro cốt công cộng gấp đôi, đồng thời phê duyệt giấy phép của 14 đơn vị vận hành nhà để tro cốt tư nhân, trong đó có Shan Sum.
Người phát ngôn của Cục Vệ sinh Môi trường và Thực phẩm cho biết từ năm 2020 đến năm 2022, khoảng 77.000 chiếc bình tro cốt đã có chỗ để mà không cần phải chờ đợi. Bốn địa điểm mới khác sẽ được hoàn thành vào năm 2025 và sẽ cung cấp thêm 167.000 ô để tro cốt.