Khi Sam Grayson đến trường đón con gái thì gặp một giáo viên dúi vào tay cô một tấm chăn và nói: "Tôi thực sự lo lắng về việc bọn trẻ ở nhà sẽ bị lạnh". Đến từ thị trấn Middlesbrough thuộc Đông bắc nước Anh, bà mẹ đơn thân Grayson là một trong số ngày càng nhiều bậc phụ huynh tìm đến sự giúp đỡ của trường học để đáp ứng nhu cầu thực phẩm và chăm sóc con cái trong bối cảnh áp lực gia tăng từ cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Giá thực phẩm tại Anh tăng cao kỷ lục lên mức 14,6% trong tháng 9 trong khi diều kiện kinh tế trên toàn đất nước trở nên ngày càng khó khăn. Một số gia đình đã phải đưa ra những lựa chọn khó khăn. Một khảo sát do công ty thăm dò ý kiến YouGov thực hiện vào tháng trước cho thấy khoảng 25% phụ huynh đã cắt giảm thực phẩm trong khi 10% cho biết đã ăn đồ ăn nguội để tiết kiệm năng lượng.
Bằng cách tổ chức các "câu lạc bộ ăn sáng" cung cấp đồ ăn cho học sinh trước giờ vào lớp, quản lý học sinh miễn phí sau giờ tan trường, và giảm giá dịch vụ đưa đón học sinh đến trường, trường tiểu học Brambles đã trở thành "phao cứu sinh" cho những gia đình như Grayson.
Tuy nhiên, với ngân sách hạn hẹp, các giáo viên cảnh báo họ chỉ có thể làm được chừng đó để hỗ trợ học sinh. Trong khi đó, các chuyên gia nhận định những khó khăn gia tăng ở trẻ em trong độ tuổi tiểu học có thể ảnh hưởng đến cơ hội cả đời và cản trở mục tiêu của Vương quốc Anh là phát triển nền kinh tế dựa vào kỹ năng.
Tờ Financial Times dẫn kết quả một khảo sát mới đây của nghiệp đoàn giáo viên NASUWT cho thấy, hơn 50% số giáo viên được hỏi cho biết trong mùa Hè này số học sinh đến trường mà chưa ăn no cao hơn so với năm ngoái. 75% giáo viên cho biết số trẻ có vấn đề về hành vi đã tăng, trong khi 65% đề cập đến việc học sinh thiếu dụng cụ học tập phù hợp.
Ông Darren Higgins, quyền Hiệu trưởng trường Brambles, cho biết nhu cầu cần giúp đỡ của gia đình đã tăng và các trường học coi trọng việc hỗ trợ này bởi đó là điều tốt nhất cho học sinh. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh với giá năng lượng tiếp tục tăng, khả năng tài chính của nhà trường là không chắc chắn.
Bà Catherine Millar, phụ trách khu vực trường học phía Bắc vùng England của Magic Breakfast, một tổ chức từ thiện chuyên tổ chức các câu lạc bộ ăn sáng trên khắp Vương quốc Anh với sự hợp tác của các doanh nghiệp địa phương, cho biết hiệu trưởng các trường lo ngại khi mùa Đông đến với nguy cơ các gia đình thiếu thực phẩm.
Trong khi đó, bà Janeen Hayat tại tổ chức từ thiện Fair Education Alliance cho biết những khó khăn của các gia đình có thể thấy rõ tại các trường học là một nguyên nhân làm tăng cách biệt giáo dục giữa học sinh có hoàn cảnh khó khăn với bạn bè đồng trang lứa. Theo dữ liệu đánh giá của chính phủ, tỷ lệ đạt yêu cầu về điểm đọc ở học sinh 7 tuổi có hoàn cảnh khó khăn đã giảm từ 62% xuống 51% trong năm học 2021 - 2022, so với 72% ở học sinh đến từ các gia đình khá giả.
Theo tiêu chuẩn của chính phủ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn là trẻ được nhận bữa ăn miễn phí ở trường, được áp dụng cho các gia đình có thu nhập sau thuế ở mức dưới 7.400 bảng/năm.
Theo các chuyên gia, về lâu dài, việc tụt hậu ở bậc tiểu học có thể hạn chế triển vọng của trẻ em trong suốt cuộc đời. Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Tài khóa (IFS), 20% số trẻ từ các gia đình giàu nhất có khả năng tốt nghiệp đại học ở tuổi 26 cao hơn gấp đôi so với nhóm nghèo nhất. Nghiên cứu cũng cho thấy những người có bằng cấp kiếm được thu nhập cao gấp đôi so với những người không có bằng trung học cơ sở (GCSE).
IFS cho rằng giải quyết bất bình đẳng giáo dục là điều quan trọng để nâng cao năng suất của nước Anh và tạo ra nền kinh tế dựa vào kỹ năng để thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai.
IFS ước tính trong hai năm tới, mức chi thực tế cho mỗi học sinh sẽ giảm hơn 3% so với mức năm 2010, với các giáo viên cảnh báo việc cắt giảm thêm kinh phí sẽ gây ra những hậu quả tiêu cực cho học sinh. Theo bà Hayat, ngày càng khó để duy trì mức hiện tại và các trường học đang phải thu hẹp quy mô hoặc giảm chi cho các hoạt động giảng dạy bổ trợ cho những học sinh có nhu cầu.
Chính phủ Anh cho biết đã giúp thanh toán cho các gia đình dễ bị tổn thương trong cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt bằng chương trình trị hỗ trợ giá hơn 37 tỷ bảng. Chính phủ cũng mở rộng đối tượng được nhận bữa ăn miễn phí tại trường học trong khi đầu tư 24 triệu bảng vào chương trình bữa sáng học đường quốc gia, theo đó tài trợ bữa sáng cho hơn 2.000 trường học dễ bị tổn thương nhất.
Tại trường tiểu học King's Cross thuộc nội thành London, 17% học sinh được ăn miễn phí trước khi dịch COVID-19 bùng phát. Tỷ lệ này hiện tăng lên 41%. Hiệu trưởng Emyr Fairburn cho biết có nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi giờ đây phải viện vào sự giúp đỡ từ ngân hàng thực phẩm cũng như đau đầu về tiền đồng phục, những việc trước đây họ chưa từng phải nghĩ tới. Quỹ King's Cross Academy Trust, tổ chức tài trợ của trường King's Cross, gần đây đã tài trợ miễn phí bữa ăn cho tất cả học sinh tại trường để giúp các gia đình đối phó với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt.
Ông Fairburn cho biết những đứa trẻ sẽ chịu tác động từ sự căng thẳng của cha mẹ, khẳng định điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến việc học tập của các em, cũng giống như tác động của COVID-19 trước đó. Ông cho biết việc hỗ trợ bổ sung cho học sinh thực sự không phải là công việc của nhà trường, tuy nhiên khẳng định đó là việc cần làm bởi những khó khăn này là một nguyên nhân khiến học sinh không đạt tiến bộ trong học tập.