Mùa Hè năm 2024 chứng kiến một bước ngoặt quan trọng trong cuộc chiến công nghệ toàn cầu khi Trung Quốc chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong nhập khẩu chip bán dẫn. Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc, trong 7 tháng đầu năm 2024, lượng chip bán dẫn nhập khẩu của nước này đã đạt trên 308 tỷ đơn vị, trị giá khoảng 212 tỷ đô la Mỹ. Con số này phản ánh sự gia tăng 14,5% về khối lượng và 11,5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Nguyên nhân và động lực
Sự gia tăng mạnh mẽ này không phải ngẫu nhiên. Báo cáo gần đây từ hãng tin Reuters cho thấy các doanh nghiệp công nghệ lớn của Trung Quốc, bao gồm Huawei Technologies và Baidu, đang nhanh chóng tích trữ các loại chip do Samsung Electronics sản xuất. Động thái này được thúc đẩy bởi lo ngại về các hạn chế sắp tới của Mỹ đối với chip bộ nhớ băng thông cao (HBM), một thành phần thiết yếu cho các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI).
Chip HBM, thường được đóng gói với bộ tăng tốc trí tuệ nhân tạo như bộ xử lý đồ họa từ Nvidia, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn và các dịch vụ AI tạo sinh như ChatGPT của OpenAI. Bloomberg cho biết các biện pháp hạn chế của Mỹ có thể được triển khai sớm nhất vào tháng tới.
Sự gia tăng trong nhập khẩu chip của Trung Quốc phản ánh một cuộc chạy đua đối với các loại chip HBM trước khi các hạn chế mới có hiệu lực. Theo báo cáo của Reuters, Trung Quốc đã chiếm tới 30% doanh thu HBM của Samsung trong nửa đầu năm nay. Sự gia tăng này đồng thời cho thấy sự cấp bách của Trung Quốc trong việc đảm bảo nguồn cung chip cho các công ty công nghệ của mình.
Tuy nhiên, nhập khẩu chip không phải là động thái duy nhất của Trung Quốc trong cuộc chiến công nghệ này. Số liệu hải quan cũng cho thấy xuất khẩu chất bán dẫn của Trung Quốc trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 7 năm nay đã đạt 166,6 tỷ đơn vị, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước, với tổng giá trị đạt 90 tỷ đô la Mỹ, tăng 22,5%. Sự gia tăng xuất khẩu này chủ yếu đến từ nhu cầu mạnh mẽ về các chip cũ, được sử dụng rộng rãi trong ô tô, đồ gia dụng và các sản phẩm điện tử tiêu dùng khác.
Đáp lại các biện pháp trừng phạt và hạn chế từ Mỹ, Trung Quốc đã tăng cường nỗ lực đạt được khả năng tự cung tự cấp trong ngành công nghiệp bán dẫn. Một trong những bước quan trọng là sự ra đời của giai đoạn thứ ba của Quỹ đầu tư ngành công nghiệp vi mạch tích hợp Trung Quốc, được thành lập vào tháng 5 vừa qua với số vốn đăng ký lên đến 344 tỷ nhân dân tệ (48,2 tỷ đô la Mỹ). Đây là quỹ đầu tư chip lớn nhất từ trước đến nay của Trung Quốc, nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn trong nước và giảm sự phụ thuộc vào các nguồn cung cấp từ nước ngoài.
Sự gia tăng trong nhập khẩu chip của Trung Quốc phản ánh một chiến lược rõ ràng nhằm đối phó với các hạn chế sắp tới từ Mỹ và bảo vệ vị trí của mình trong cuộc chiến công nghệ toàn cầu. Trong khi các công ty Trung Quốc nhanh chóng tích trữ các loại chip quan trọng, đất nước này cũng đang đẩy mạnh nỗ lực tự cung tự cấp để giảm thiểu tác động của các biện pháp trừng phạt công nghệ.