Ngày 12/1, Thủ tướng Nhật Bản Shido Abe đã từ chối yêu cầu của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho rằng Tokyo cần cải thiện quan hệ song phương bằng lời xin lỗi chân thành đối với những phụ nữ bị ép buộc phục vụ tình dục cho binh sĩ phát xít Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ 2, còn gọi là "phụ nữ mua vui".
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh: Reuters |
Theo hãng tin Kyodo, phát biểu trước báo giới trước khi lên đường công du châu Âu, Thủ tướng Abe khẳng định Nhật Bản hoàn toàn không chấp nhận đề nghị đơn phương của Hàn Quốc về việc thực hiện những biện pháp bổ sung cho thỏa thuận được ký hồi cuối năm 2015 về giải quyết vấn đề "phụ nữ mua vui". Ông nhấn mạnh đây là một "nguyên tắc quốc tế và phổ quát" để có thể duy trì thỏa thuận trên, đồng thời khẳng định Nhật Bản đã "chân thành" thực hiện mọi cam kết.
Đây là phát biểu công khai đầu tiên của Thủ tướng Abe về vấn đề "phụ nữ mua vui" sau khi Hàn Quốc hồi đầu tuần này công bố chính sách mới về thỏa thuận song phương năm 2015 dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Park Geun-hye. Trước đó, các nguồn tin chính phủ đều cho rằng nếu Tokyo sẽ ngay lập tức từ chối nếu Hàn Quốc đưa ra một yêu cầu chính thức liên quan đến vấn đề nhạy cảm trên.
Hôm 9/1, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha đã hối thúc Tokyo hành động nhiều hơn để giải quyết vấn đề này, mặc dù phía Hàn Quốc sẽ không tìm cách thương lượng lại thỏa thuận gây tranh cãi đã được ký dưới thời Tổng thống tiền nhiệm Park Geun Hye vào tháng 12/2015. Tổng thống Moon Jae-in sau đó nhấn mạnh "không thể phủ nhận" thỏa thuận nói trên là một thỏa thuận song phương chính thức, song ông cho rằng "nút thắt sai lầm" với Nhật Bản về vấn đề "phụ nữ mua vui" phải được tháo gỡ, theo đó Tokyo phải xin lỗi các nạn nhân. Ông nêu rõ: "Nhật Bản nên chấp nhận sự thật và đưa ra lời xin lỗi chân thành, coi vấn đề 'phụ nữ mua vui' là một bài học và phối hợp với cộng đồng quốc tế để những sự việc như vậy không tái diễn".
Trong diễn biến khác, ngày 12/1, Chính phủ Philippines đã thành lập một ban tìm kiếm sự thật liên ngành có nhiệm vụ điều tra một đài tưởng niệm những phụ nữ nước này bị ép buộc phục vụ tình dục trong giai đoạn Chiến tranh Thế giới thứ 2.
Trao đổi với báo giới, Ngoại trưởng Philippines Alen Peter Cayetano cho biết cuộc điều tra được tiến hành sau khi Nhật Bản phản đối một bức tượng bằng đồng hình một người phụ nữ đau khổ, trong trang phục áo dài truyền thống của Philippines và bị bịt mắt, được đặt tại một khu vực đi bộ trên đại lộ Roxas ở thủ đô Manila.
Trước đó, Nhật Bản đã kêu gọi Philippines dỡ bỏ bức tượng trên. Bộ trưởng Nội vụ và truyền thông Nhật Bản Seiko Noda đã bày tỏ quan ngại và lấy làm tiếc về đài tưởng niệm trên.
Theo Liên đoàn Phụ nữ Philippines, kể từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước, đã có 174 phụ nữ tại nước này thừa nhận là nạn nhân bị ép buộc phục vụ tình dục trong thời gian binh lính phát xít Nhật chiếm đóng giai đoạn 1942-1945. Hiện chỉ có vài người trong số họ còn sống. Tương tự như những "phụ nữ mua vui" châu Á khác trong thời chiến, những nạn nhân người Philippines này cũng yêu cầu một lời xin lỗi chính thức từ phía Chính phủ Nhật Bản.