Tổng thống Ukraine (trái) và Tổng thống Joe Biden. Ảnh: Reuters/TTXVN
Theo tờ Wall Street Journal ngày 26/9, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden và các quan chức cấp cao của phương Tây đã bày tỏ sự lo ngại về kế hoạch chiến thắng của Tổng thống Ukraine trong cuộc chiến với Nga, cho rằng kế hoạch này thiếu một chiến lược toàn diện và chủ yếu xoay quanh việc yêu cầu cung cấp thêm vũ khí.
Cụ thể, đề xuất của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, được xem là khuôn khổ để đánh bại Nga, tập trung vào việc cung cấp thêm vũ khí và dỡ bỏ các hạn chế đối với việc sử dụng tên lửa tầm xa. Tuy nhiên, nhiều quan chức Mỹ và châu Âu không bị thuyết phục và cho rằng kế hoạch này không đưa ra một con đường rõ ràng để Ukraine có thể giành chiến thắng, đặc biệt trong bối cảnh Nga vẫn đang tiến bước trên chiến trường.
Quan điểm của chính quyền Mỹ
Trong cuộc họp cấp cao tại Nhà Trắng, Tổng thống Zelensky muốn trình bày chi tiết kế hoạch của Ukraine với Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, theo các quan chức cấp cao Mỹ, chính quyền Biden không "ấn tượng" với kế hoạch này. Một quan chức cấp cao của Mỹ đã thẳng thắn chia sẻ: "Không có nhiều thông tin mới trong đó".
Điểm chính của kế hoạch là đề nghị Mỹ và các đồng minh dỡ bỏ các hạn chế đối với tên lửa tầm xa, cho phép Ukraine sử dụng các loại vũ khí này tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, Tổng thống Biden đã nhiều tháng từ chối yêu cầu này, bất chấp áp lực từ phía Anh và một số đồng minh châu Âu. Chính quyền Mỹ lo ngại rằng việc sử dụng tên lửa tầm xa có thể không thay đổi cục diện chiến trường mà còn tạo cơ hội cho Moskva leo thang cuộc chiến. Lập trường này cũng nhận được sự ủng hộ của Thủ tướng Đức Olaf Scholz, người cho biết Berlin sẽ không ủng hộ việc dỡ bỏ các hạn chế.
Kế hoạch của Tổng thống Zelensky không chỉ gây chia rẽ trong nội bộ các quốc gia đồng minh mà còn làm nổi bật sự khác biệt giữa Mỹ và Ukraine. Trong khi Ukraine kỳ vọng sẽ có được sự hỗ trợ tối đa từ phương Tây, Mỹ và nhiều nước khác lại lo ngại về các hậu quả không mong muốn. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen đã chỉ trích phương Tây vì đã tốn quá nhiều thời gian nói về các "ranh giới đỏ" mà không hành động đủ mạnh để hỗ trợ Ukraine. Bà kêu gọi cung cấp vũ khí tầm xa cho Kiev "mà không có hạn chế" và để Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan Radosław Sikorski đã nỗ lực thuyết phục Mỹ và Anh cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa mà không gặp trở ngại. Ông chỉ trích quan điểm cho rằng Nga sẽ leo thang nếu phương Tây cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine, lập luận rằng Moskva đã sử dụng hầu hết mọi biện pháp để tấn công Ukraine.
Lý do Mỹ không ủng hộ
Nguyên nhân chính khiến Mỹ không ủng hộ kế hoạch của Ukraine không chỉ nằm ở lo ngại về việc Nga leo thang xung đột mà còn vì kế hoạch này thiếu tính toàn diện. Dù bao gồm các yêu cầu liên quan đến vũ khí, kế hoạch vẫn còn thiếu các chi tiết cụ thể về các yếu tố chính trị, kinh tế và quân sự cần thiết để đưa Ukraine đến chiến thắng. Theo một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, nội dung chính của kế hoạch chỉ là những yêu cầu liên quan đến vũ khí, trong khi các yếu tố khác lại mơ hồ và không rõ ràng.
Đối với chính quyền Biden, việc hỗ trợ Ukraine không chỉ dừng lại ở việc cung cấp vũ khí mà còn phải đảm bảo một chiến lược toàn diện để Ukraine có thể đứng vững về mặt quân sự, kinh tế và chính trị. Các quan chức Mỹ cho rằng việc chỉ tập trung vào vũ khí mà không có kế hoạch chi tiết hơn sẽ không thể giúp Ukraine giành chiến thắng.
Thái độ không hài lòng của Mỹ đối với kế hoạch của Ukraine diễn ra trong bối cảnh xung đột đang có ưu thế nghiêng về Nga. Lực lượng Nga đang tiến gần đến trung tâm hậu cần quan trọng Pokrovsk ở phía Đông Ukraine, cùng với các thành phố như Vuhledar và Toretsk.
Ngoài ra, Nga cũng đã tăng cường tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, khiến một nửa lưới điện của nước này bị mất điện và đẩy Kiev vào nguy cơ thiếu năng lượng trong mùa Đông sắp tới. Bên cạnh đó, Nga cũng đã tiến hành các cuộc phản công tại khu vực Kursk, nơi lực lượng Ukraine đã tiến vào từ tháng 8 năm nay.