NATO đang tìm kiếm sự đồng thuận cần thiết giữa 32 thành viên để tìm người kế nhiệm Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg khi ông hết nhiệm kỳ vào tháng 10 năm nay.
Mỹ, Anh, Pháp, Đức và Thổ Nhĩ Kỳ đều cho biết họ sẽ ủng hộ ứng cử viên là ông Rutte. Một trong những nước không ủng hộ là Hungary đã ngừng phản đối vào ngày 18/6. Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết Thủ tướng Hà Lan đã đồng ý tôn trọng thỏa thuận đạt được với ông Stoltenberg rằng sẽ không có binh sĩ Hungary nào tham gia vào các hoạt động của NATO ở Ukraine và sẽ không có quỹ nào của Hungary dùng để hỗ trợ Kiev.
Thủ tướng Orban cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội X: “Hungary sẵn sàng ủng hộ nỗ lực của Thủ tướng Rutte cho vị trí Tổng thư ký NATO".
Về phần mình, ông Stoltenberg phát biểu: “Rõ ràng rằng chúng ta đã tiến rất gần đến một thỏa thuận trong liên minh. Đó là tin tốt và ông Mark Rutte là một ứng cử viên rất nặng ký".
Cùng ngày, tân Tổng thống Slovakia Peter Pellegrini cho biết nước này sẵn sàng hỗ trợ ông Rutte cho vị trí đứng đầu NATO.
Như vậy, Thủ tướng Hà Lan chỉ cần được Romania ủng hộ cho vị trí Tổng thư ký NATO. Tổng thống Romania Klaus Iohannis cũng đang cạnh tranh vào vị trí này.
Tổng thống Iohannis dự định đưa ra thông báo vào ngày 20/6 về nỗ lực trở thành người đứng đầu NATO, sau khi ứng cử viên đối thủ của ông là Mark Rutte của Hà Lan nhận được sự ủng hộ từ Hungary.
Ông Iohannis, 65 tuổi, đã cam kết sẽ đổi mới quan điểm cho NATO với tư cách là thành viên ở sườn phía Đông NATO.
“Đã đến lúc Romania, quốc gia gia nhập NATO vào năm 2004, phải đảm nhận trách nhiệm thậm chí còn lớn hơn trong vai trò lãnh đạo khu vực châu Âu - Đại Tây Dương”, ông Iohannis nói khi tuyên bố tranh cử vào tháng 3 vừa qua.
Các cường quốc hàng đầu NATO đang thúc ép các bên đạt được thỏa thuận về vị trí tổng thư ký mới của liên minh trước hội nghị thượng đỉnh ở Washington DC. vào tháng tới.
Romania, giáp Ukraine và Biển Đen, đã ngày càng có tầm quan trọng chiến lược kể từ khi xung đột giữa Liên bang Nga và Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022. Nước này có hơn 5.000 binh sĩ nước ngoài đồn trú.
Việc đề cử tổng thư ký NATO mới cần có sự đồng thuận của tất cả 32 thành viên liên minh và hầu hết dường như sẵn sàng ủng hộ ông Rutte. Ông Rutte hiện giữ vai trò thủ tướng Hà Lan tạm thời và sẽ rời vị trí của mình trong vài tuần tới sau khi chính phủ mới của Hà Lan được thành lập.