Thu hoạch lúa tại xã Phong Thạnh, huyện Cầu Kè. Ảnh: Thanh Hòa/TTXVN
Cụ thể, giá lúa hầu hết các giống chất lượng cao như OM 5451, OM 4900, OM 18 đều tăng 700-1.000 đồng/kg; giống lúa thường IR 50404 tăng hơn 500 đồng/kg và Ma Lâm 202 tăng 1.000 đồng/kg.
Hiện, lúa tươi thương phẩm được thương lái mua tại ruộng, các giống OM 5451, OM 4900, OM 18 có giá dao động từ 5.800-6.200 đồng/kg; IR50404 giá 5.400-5.600 đồng/kg. Đặc biệt, lúa phẩm chất thấp Ma Lâm 202 đạt giá kỉ lục 5.900-6.000 đồng/kg.
Mặc dù vậy, với những giống lúa như IR50404, Siêu Hàm Trâu và Ma Lâm 202, ngành nông nghiệp tỉnh Trà Vinh cũng thường xuyên khuyến cáo nông dân sản xuất không quá 20% diện tích để tránh tình trạng khó khăn trong quản lý dịch hại và thị trường tiêu thụ.
Tuy giá lúa các loại đều tăng hơn 1.000 đồng/kg so với cùng kì năm trước tăng nhưng nông dân trong tỉnh thu lãi không nhiều do năng suất kém và chi phí đầu tư cao.
Nguyên nhân là ảnh hưởng của hạn, mặn vụ Đông Xuân 2019 - 2020 với nồng độ mặn cao, thời gian đất bị nhiễm mặn lâu, mùa mưa đến trễ nên không đủ lượng nước rửa phèn, mặn ngay đầu vụ Hè Thu. Vì vậy, nhiều diện tích lúa bị ngộ độc mặn và phèn, cây lúa phát triển kém, các dịch bệnh như bệnh đạo ôn, sâu cuốn lá, cháy lá tấn công.
Vụ Hè Thu 2020, gia đình ông Thạch Huỳnh Khuyên, xã Song Lộc, huyện Châu Thành canh tác 0,6 ha lúa giống OM 5451. Do không chủ động được nguồn nước ngọt để rửa phèn, mặn lúc đầu vụ nên sau khi gieo sạ, cây lúa rất yếu, phải dặm đi dặm lại nhiều lần, cùng với đó, nhiều loại sâu bệnh hoành hành… khiến chi phí sản xuất vụ này tăng mạnh.
“Với giá bán 5.800 đồng/kg, sau khi trừ tất cả chi phí, ruộng lúa tui chỉ lãi khoảng 3 triệu đồng”, ông Khuyên cho biết.
Huyện Trà Cú là địa phương bị ảnh hưởng hạn, mặn nặng nhất tỉnh. Vụ này, toàn huyện xuống giống hơn 14.400 ha, vừa bước vào thu hoạch với năng suất 5 tấn/ha.
Ông Huỳnh Văn Thảo, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Trà Cú cho biết, vụ sản xuất này hầu hết các diện tích lúa trên địa bàn huyện đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi hạn mặn vụ Đông Xuân 2019-2020, đất chưa kịp rửa mặn nên cây lúa phát triển rất “èo uột”, tạo cơ hội nhiều loại sâu bệnh tấn công khiến năng suất giảm từ 30-40% so với cùng kì năm trước. Vì vậy, tuy trúng giá nhưng nông dân địa phương kém vui do thất mùa.
Vụ Hè Thu 2020, tỉnh Trà Vinh xuống giống gần 74.000 ha, đến nay đã thu hoạch khoảng 30% diện tích, với năng suất hơn 5 tấn/ha. Trước ảnh hưởng nặng nề của hạn, mặn mùa khô 2019-2020, ngay từ đầu vụ, ngành nông nghiệp tỉnh đã lưu ý các địa phương phải đảm bảo việc rửa mặn, phèn, cung cấp đủ nước cho cây lúa.
Đồng thời, khuyến cáo các địa phương thường xuyên bị ảnh hưởng hạn, mặn, thiếu nước tưới vào mùa khô, như: huyện Cầu Ngang, Duyên Hải, và một phần diện tích ở huyện Châu Thành, huyện Trà Cú, không trồng lúa vụ này, nên chuyển đổi cơ cấu cây trồng thích ứng biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, diện tích chuyển đổi cây trồng ở các địa phương trên vẫn chưa đạt kế hoạch đề ra.