Quyết định này được đưa ra sau phiên họp thường kỳ kéo dài hai ngày của Hội đồng Chính sách BoJ trong bối cảnh hàng loạt ngân hàng trung ương lớn trên thế giới, trong đó có Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã liên tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.
Mặc dù vậy, trong chương trình kiểm soát đường cong lãi suất, BoJ vẫn giữ nguyên lãi suất ngắn hạn ở mức âm 0,1% và lãi suất trái phiếu JGB kỳ hạn 10 năm ở mức khoảng 0%. Tuy nhiên, nhưng theo giới phân tích, quyết định trên vẫn đồng nghĩa với việc BoJ đã tăng lãi suất dài hạn.
Mặt khác, với việc tăng gấp đôi biên độ dao động lãi suất trái phiếu dài hạn, BoJ, về nguyên tắc, sẽ tiếp tục mua vào không giới hạn trái phiếu JGB kỳ hạn 10 năm ở mức lãi suất mới trong tất cả các ngày làm việc.
Trước đó, Thống đốc BoJ Haruhiko Kuroda vẫn tỏ ra thận trọng trước việc tăng biên độ dao động lãi suất dài hạn do lo ngại nền kinh tế nước này, vốn đang gặp nhiều khó khăn sau đại dịch, không thể chịu đựng việc tăng lãi suất trong lúc nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nguy cơ suy thoái.
Trong thông báo phát đi cùng ngày, BoJ nhấn mạnh quyết định trên được đưa ra nhằm tăng cường “sự bền vững của việc nới lỏng tiền tệ” trong khuôn khổ hiện nay. Bên cạnh đó, những biến động gia tăng trên các thị trường tài chính toàn cầu đang tác động tới Nhật Bản, và “hoạt động của các thị trường trái phiếu đang xấu đi”.
Bình luận về quyết định trên của BoJ, chuyên gia Hideo Kumano của Viện Nghiên cứu Đời sống Dai-ichi, nói: “Thời điểm đưa ra quyết định này là đáng ngạc nhiên. BoJ đang bắt đầu đặt nền móng cho (sự điều chỉnh chính sách) trong thời hậu Thống đốc Kuroda”.
Theo chuyên gia Kumano, BoJ có thể lựa chọn nâng biên độ dao động lãi suất JGB ở mức thấp hơn, nhưng rõ ràng là ngân hàng trung ương này hy vọng quyết định mới này sẽ giúp ổn định thị trường trái phiếu “vốn đang hoạt động một cách không bình thường” ngay cả khi quyết định này có thể bị coi là thắt chặt tiền tệ. Ông Kumano nói: “Trong bối cảnh lãi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ đang bình ổn, BoJ có thể có tác động lớn hơn và khoảng cách lãi suất giữa Mỹ và Nhật Bản sẽ thu hẹp lại, từ đó giúp đồng yen tăng giá trở lại. Nói cách khác, động thái này có thể giúp giảm bớt sự chỉ trích đối với sự suy yếu gần đây của đồng yen”.
Ngay sau khi BoJ công bố quyết định trên, đồng yen đã tăng giá mạnh so với đồng bạc xanh của Mỹ. Đồng yen đã tăng khoảng 4 yen lên khoảng 133 yen/USD trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư cho rằng BoJ có thể sẽ thắt chặt tiền tệ sau khi Thống đốc Kuroda về hưu vào tháng 4/2023.