Quy rõ trách nhiệm phối hợp để quản lý thuế thương mại điện tử

Cả một thời gian dài, giới chuyên gia cũng như ngành thuế khá lúng túng khi xếp loại kinh doanh vận tải hành khách qua hợp đồng điện tử là kinh doanh công nghệ hay hợp đồng điện tử? Từ đó mới có thể áp dụng khung pháp lý về nghĩa vụ thuế phát sinh tương ứng với từng hình thức giao dịch. 

Theo ông Lưu Đức Huy - Vụ trưởng Vụ Chính sách (Tổng cục Thuế), hiện tồn tại 2 nhóm quan điểm. Theo Hiệp hội taxi, đây là loại hình vận tải taxi công nghệ, tuy nhiên theo quy định pháp luật về giao thông vận tải thì là loại hình kinh doanh vận tải theo hợp đồng. Đại diện Vụ trưởng Vụ Chính sách  cũng đề cập những khó khăn khi quản lý thu thuế nhà thầu đối với các giao dịch thương mại điện tử  (TMĐT) xuyên biên giới vẫn còn bất cập, nhất là đối với các thu nhập phát sinh từ các trang mạng xã hội như: Google, Facebook, Youtube…

Trong khi đó, các doanh nghiệp và cá nhân này đều có tốc độ tăng trưởng nhanh. Có những doanh nghiệp có doanh thu mỗi năm hàng trăm tỷ đồng. Các cá nhân có phát sinh thu nhập hàng năm hàng chục tỷ đồng và các khoản thu nhập này đều được chuyển về Việt Nam cho người thụ hưởng thông qua các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. 

Tuy nhiên, chỉ có một số doanh nghiệp thực hiện kê khai nộp thuế, số còn lại là các nhà thầu nước ngoài, tổ chức, cá nhân có phát sinh thu nhập nhưng vẫn chưa kê khai, nộp thay thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với thu nhập phát sinh của Google và Facebook tại Việt Nam.

Một bất cập hiện nay là hóa đơn giấy vẫn là chứng từ được sử dụng chủ yếu trong các giao dịch TMĐT. Hóa đơn gắn với quản lý thuế GTGT nhưng hiện nay với tỷ lệ trên 90% là hóa đơn giấy, gần 10% là hóa đơn điện tử, lại chưa có quy định bắt buộc doanh nghiệp doanh nghiệp chuyển dữ liệu hóa đơn về cơ quan thuế, vì vậy công tác quản lý thuế gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong công tác quản lý kê khai.

Trước những bất cập trên, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đang từng bước hoàn thiện cơ sở pháp lý, cũng như đưa ra các giải pháp để quản lý thuế một cách hiệu quả. Một trong những nội dung quan trọng tại  dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đang được Chính phủ trình Quốc hội Khóa XIV xem xét thông qua vào kỳ họp thứ 7 này, là dự luật đã bổ sung các nội dung liên quan đến việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế trong lĩnh vực TMĐT.

Theo ông Lưu Đức Huy, dự thảo luật đã bổ sung quy định cho phép các nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, có hoạt động TMĐT thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam. Tổng cục Thuế sẽ xây dựng quy trình đăng ký thuế đơn giản, mở trên website của Tổng cục Thuế hệ thống ứng dụng để hướng dẫn tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động kinh doanh trên mạng phát sinh thu nhập tại Việt Nam được thực hiện đăng ký thuế, được cấp mã số thuế và kê khai, nộp thuế qua mạng.

Ngoài ra, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng bổ sung quy định về hóa đơn, chứng từ khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo hướng ban hành quy định áp dụng hóa đơn điện tử đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ để giảm chi phí cho người nộp thuế, đồng thời hạn chế rủi ro trong công tác quản lý thuế, tăng hiệu quả quản lý doanh thu, phục vụ mục tiêu tăng cường việc thanh toán không dùng tiền mặt.

Dự thảo luật cũng quy định trách nhiệm của một số bộ, ngành liên quan đến quản lý thuế hoạt động TMĐT như: Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Giao thông vận tải. Đặc biệt, dự thảo luật cũng quy định nhiệm vụ, trách nhiệm của ngân hàng thương mại trong việc khấu trừ, nộp thay nghĩa vụ thuế phải nộp theo quy định pháp luật về thuế của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài có hoạt động kinh doanh TMĐT có phát sinh thu nhập từ Việt Nam.