Thu hoạch chôm chôm. Ảnh: Trần Thị Thu Hiền/TTXVN |
Ban đầu nông dân kỳ vọng, sản lượng giảm sẽ khiến trái cây được giá, bù đắp phần nào thiệt hại, tuy nhiên, thực tế trái ngược, trái cây Đồng Nai đang có giá thấp hơn mọi năm.
Chôm chôm, sầu riêng, xoài là những loại trái cây hè đặc trưng ở Đồng Nai. Năm 2016 trở về trước, thời điểm từ tháng 5, tháng 6 là cao điểm thu hoạch, nhiều người dân dùng xe tải lớn chở theo các loại trái cây này đứng bán tại các chợ, tuyến đường gần khu công nghiệp. Năm nay, chôm chôm vắng bóng; xoài, sầu riêng bày bán thưa thớt.
Anh Nguyễn Mạnh Hùng (xã Phú Ngọc, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) cho biết, gia đình có 3 ha xoài, từ cuối năm 2016 đến nay, mưa liên tục xuất hiện khiến mất trắng vụ xoài Tết 2017. Tháng 2/2017, xoài tiếp tục ra hoa, bình thường là tháng 5 bắt đầu thu hoạch, song trời tiếp tục mưa khiến hoa rụng, không đậu trái.
“Những năm trước, mỗi vụ xoài tôi xuất bán hàng chục tấn, năm nay mỗi cây lác đác vài chục quả, không thu hoạch được gì, thiệt hại hàng trăm triệu đồng”, anh Hùng than thở.
Tại xã Xuân Hưng, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, người dân áp dụng kỹ thuật, cho xoài ra hoa đúng thời điểm, phòng ngừa sâu bệnh tốt nên vụ xoài năm 2017 không mất trắng. Tuy nhiên, sản lượng chỉ bằng 50% so với mọi năm.
Ông Nguyễn Thế Bảo, Giám đốc Hợp tác xã xoài Suối Lớn (xã Xuân Hưng) chia sẻ, nông dân hi vọng mất mùa thì được giá, song đến nay điều đó không xảy ra, giá xoài giảm 30% so với năm 2016. Hiện thương lái mua xoài cát Hòa Lộc tại vườn là 25.000 đồng/kg (năm 2016 khoảng 35.000 đồng/kg), xoài ba mùa mưa có giá 2.000 - 3.000 đồng/kg; xoài Đài Loan (Trung Quốc) giá từ 12.000 - 15.000 đồng/kg (năm trước 20.000 đồng/kg). Năm 2017 sản lượng xoài giảm, giá thấp trong khi chi phí đầu tư cao nên nông dân thiệt hại rất nặng nề.
Do mưa trái mùa, năm 2017, sầu riêng của nông dân Đồng Nai ra rất nhiều hoa, nhà vườn vui mừng, dự đoán năng suất tăng, tuy nhiên, sau đó, thời tiết biến đổi cực đoan, xuất hiện mưa đá và lốc khiến năng suất sầu riêng giảm 20% so với năm trước.
Dù lượng sầu riêng giảm, song giá bán lại thấp hơn mọi năm. Vụ sầu riêng năm 2016, mỗi kg dao động từ 33.000 đồng - 37.000 đồng, năm nay giá từ 28.000 đồng - 30.000 đồng. Ngoài sầu riêng, hiện ở Đồng Nai trái thanh long ruột đỏ, măng cụt vẫn đang có giá rất thấp, chỉ bằng 50% so với năm trước.
Ông Phùng Tham Tâm, Giám đốc Hợp tác Nông nghiệp - Dịch vụ - Thương mại Bình Lộc (thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai) cho biết, chôm chôm là đặc sản của Đồng Nai, năm nay vì biến đổi khí hậu, chôm chôm thu hoạch trễ khoảng 2 tháng.
Cây chôm chôm đang phát triển tốt, dự báo năng suất không giảm; một số thương lái đã đến vườn, chào giá mua chôm chôm tróc từ 5.000 - 7.000 đồng/kg (thấp hơn năm trước từ 2.000 - 3.000 đồng/kg), với chôm chôm Thái, chôm chôm nhãn họ chưa ra giá.
Ông Tâm cũng lo lắng, hiện một nửa số huyện, thị tại Đồng Nai trồng chôm chôm, đa phần cho thu hoạch từ cuối tháng 7/2017. Lúc đó sản lượng chôm chôm lớn, cung lớn hơn cầu, nguy cơ rớt giá hiện hữu.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, trên địa bàn tỉnh có hơn 48.300 ha cây ăn quả, trong đó diện tích chôm chôm, sầu riêng, xoài là gần 25.000 ha.
Thời điểm này, các tỉnh thành khu vực phía Nam đang vào vụ thu hoạch trái cây, tình trạng mất mùa nhưng giá vẫn thấp ở Đồng Nai do thiếu thị trường tiêu thụ, cung vượt cầu. Để giúp nông dân có điều kiện tái sản xuất, Đồng Nai đang xem xét hỗ trợ tiền cho người trồng cây ăn trái bị thiệt hại do biến đổi khí hậu.
Những năm qua, Đồng Nai đã xuất khẩu xoài, sầu riêng, chôm chôm nhưng thị trường chính là Trung Quốc, xuất qua đường tiểu ngạch, giá bấp bênh. Đồng Nai có thế mạnh sản xuất các loại trái cây nhiệt đới, song để phát triển bền vững, cơ quan nhà nước cần đàm phán, hỗ trợ nông dân mở rộng thị trường.