Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumxay Kommasith trả lời phỏng vấn. Ảnh: Bá Thành - P/V TTXVN tại Lào
Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:
Xin Phó Thủ tướng biết những thành tựu nổi bật trong quan hệ giữa Việt Nam và Lào trong thời gian qua?
Quan hệ đặc biệt Việt Nam và Lào trên thực tế đã được hình thành từ những năm 1930 sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương được thành lập. Các lãnh đạo cách mạng lão thành của hai nước đã tham gia các hoạt động của Đảng Cộng sản Đông Dương cho đến khi Đảng Nhân dân Cách mạng Lào được thành lập và hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1962. Do đó, nếu nhìn vào lịch sử quan hệ hợp tác Lào - Việt Nam trong suốt 60 năm qua, chúng ta có thể thấy rất nhiều điểm nổi bật.
Điểm nổi bật đầu tiên là trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc Lào - Việt Nam, hai bên đã hỗ trợ nhau hết mình, cùng chung một chiến hào đấu tranh chống lại kẻ thù chung, qua đó giúp hai nước độc lập và có được cuộc sống hòa bình hôm nay…
Thành tựu thứ hai là đảm bảo sự ổn định của hai nước, tạo môi trường thuận lợi cho hai nước phát triển kinh tế-xã hội trên cơ sở những mục tiêu, tầm nhìn mà hai Đảng, hai Nhà nước đã đề ra. Hiện nay, quan hệ hợp tác Lào - Việt ngày càng mở rộng và đi vào chiều sâu trên mọi lĩnh vực, bao gồm cả chính trị, an ninh, văn hóa - xã hội. Khi nhìn vào lĩnh vực kinh tế, quan hệ hợp tác giữa Lào và Việt Nam đã có nhiều bước phát triển vượt bậc, Việt Nam là đối tác thương mại lớn và đối tác đầu tư lớn thứ ba tại Lào. Do đó, có thể thấy rằng hợp tác giữa hai nước Lào – Việt Nam đã phát triển trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt hợp tác văn hóa - xã hội được thể hiện trên nhiều mặt như truyền thông, giáo dục, xây dựng nguồn nhân lực.
Trong những năm qua, Việt Nam đã tiếp nhận rất nhiều học sinh, sinh viên Lào sang đào tạo, chỉ tính riêng trong 10 năm qua đã có hơn 50.000 người. Các sinh sau khi được đào tạo tại Việt Nam đã có nhiều đóng góp, phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Lào. Hiện đang có khoảng 14.000 sinh viên Lào đang nghiên cứu, học tập tại Việt Nam. Điều này thể hiện quan hệ hợp tác chặt chẽ trên lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, sự hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa Việt Nam và Lào, là yếu tố quan trọng cho thấy tính chất đặc biệt của mối quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào.
Xin Phó Thủ tướng cho biết về ý nghĩa, tầm quan trọng và mục đích của hai nước trong việc tổ chức Năm Đoàn kết Hữu nghị Lào-Việt Nam, Việt Nam-Lào 2022?
CHDCND Lào có quan hệ ngoại giao với hơn 140 quốc gia trên thế giới nhưng mối quan hệ giữa Lào và Việt Nam là quan hệ đặc biệt hiếm có, không nước nào giống và cũng không giống nước nào.
Năm 2022 là một năm có ý nghĩa hết sức quan trọng, là Năm Đoàn kết Hữu nghị Lào - Việt Nam nhằm kỷ niệm hai ngày lễ lịch sử gồm kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào và 45 năm ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Lào - Việt Nam. Đây là hai sự kiện lịch sử đánh dấu bước ngoặt, tạo cơ sở cho việc thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai Đảng, hai Nhà nước, hai dân tộc Việt Nam - Lào.
Việc tổ chức các hoạt động kỷ niệm nhân Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào 2022 có ý nghĩa hết sức quan trọng. Xuyên suốt cả năm nay, hai nước sẽ tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, quảng bá cho người dân trên toàn thế giới; tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân Lào, đặc biệt là thế hệ thanh thiếu niên, những người sẽ là tương lai của đất nước nhận thức rõ điểm đặc biệt của tình anh em đặc biệt Việt - Lào.
Các bậc tiền nhân, lão thành cách mạng của hai nước như Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane và Chủ tịch Suphanouvong đã nhiều lần từng nhấn mạnh đến điểm đặc biệt của mối quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào, như: “Việt - Lào hai nước chúng ta, Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long” hay “hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa”. Những phát biểu nêu trên không phải là những phát biểu ngẫu nhiên mà có ý nghĩa sâu sắc, phản ánh mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào anh em; phản ánh việc Việt Nam - Lào có mối quan hệ anh em thân thiết, gần gũi kể từ trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc. Đặc biệt là sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương được thành lập vào năm 1930, nhân dân hai nước đã chung một chiến hào để chống lại chế độ thực dân xâm lược cho đến khi giành được thắng lợi, giải phóng hoàn toàn đất nước và triển khai đường lối, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân hai nước Việt Nam - Lào.
Tôi đã có dịp đến chào xã giao Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, đồng chí luôn nhấn mạnh rằng mối quan hệ đoàn kết Việt Nam - Lào không chỉ là quan hệ bạn bè mà là quan hệ anh em ruột thịt. Trong giai đoạn chiến tranh, Việt Nam - Lào anh em đã cùng nhau đấu tranh, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau. Khi đồng chí phía Lào ngủ, các đồng chí Việt Nam là người thức canh phòng, còn khi các đồng chí Việt Nam ngủ, các đồng chí Lào là người thức canh phòng. Điều này thể hiện mối quan hệ vô cùng đặc biệt giữa hai dân tộc Lào và Việt Nam.
Năm 2022 là tròn 60 năm Việt Nam và Lào thiết lập quan hệ ngoại giao, nhưng nếu nhìn vào lịch sử quan hệ Việt Nam - Lào, mối quan hệ này đã có từ trước đó, đặc biệt là sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương thành lập. Các thế hệ lãnh đạo lão thành cách mạng Lào đã kề vai sát cánh với các nhà lãnh đạo cách mạng Việt Nam cùng nhau đấu tranh chống mọi thế lực xâm lăng và cho đến ngày hôm nay, hai nước vẫn đồng hành và hỗ trợ nhau cùng phát triển.
Lý do mà hai nước tổ chức các hoạt động kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị là muốn chuyển tải để nhân dân Việt Nam và Lào, cũng như cộng đồng quốc tế hiểu rõ tính chất đặc biệt của quan hệ hợp tác giữa hai nước; mong muốn thế hệ thanh thiếu niên, tương lai của đất nước của cả Việt Nam và Lào, tiếp tục kế thừa, phát huy truyền thống mà các đồng chí lãnh đạo lão thành cách mạng đã gây dựng bằng xương máu, bằng tinh thần anh dũng hy sinh, giúp các tầng lớp nhân dân hai nước nhận thức rõ sự hy sinh của Lào đối với sự nghiệp cách mạng của Việt Nam và sự hy sinh của phía Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng của Lào.
Điểm đặc biệt quan trọng mà chúng tôi muốn là người dân hai nước và cộng đồng quốc tế nhận thức rõ rằng tình hình quan hệ hợp tác của hai nước Việt Nam và Lào hiện nay cũng giống hệt như quan hệ hợp tác giữa hai nước trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây. Lào – Việt Nam hiện vẫn đang tiếp tục hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau phát triển kinh tế - xã hội, hợp tác với nhau trên mọi lĩnh vực. Điều thể hiện sự đặc biệt của quan hệ hợp tác đặc biệt Lào - Việt Nam là mang lại lợi ích thiết thực cho người dân mỗi nước.
Trân trọng cảm ơn Phó Thủ tướng.