70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Trận chiến trên xe thồ

Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, trong bài viết, tác giả Delfín Xiqués Cutiño khẳng định chiến thắng Điện Biên Phủ là mốc son chói lọi trong trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Hai kỳ tích nói lên đặc thù chiến tranh nhân dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ là chiếc xe đạp thồ và kéo pháo bằng sức người ra mặt trận. Toàn dân Việt Nam đã cùng các chiến sĩ tham gia một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của Chiến dịch Điện Biên Phủ: tiếp tế cho tiền tuyến.

Tướng Henri Navarre từng nhận định: “Lực lượng của Tướng Giáp sẽ không thể có được tiếp viện vũ khí, đạn dược và lương thực. Phải mang hàng nghìn tấn hàng, xuyên hàng trăm km rừng rậm để tiếp viện cho một lực lượng chiến đấu khoảng 50.000 người là một thử thách không thể vượt qua”.

Nhà báo Cutiño nhận định, người Việt vốn thành thạo nghệ thuật ngụy trang và thực dân Pháp đã sai lầm khi đánh giá thấp những con người nhỏ bé, gầy gò, đi dép cao su, những người tưởng chừng chẳng có sức mà cầm súng trường chiến đấu chống lại đội quân xâm lược tinh nhuệ, chứ đừng nói đến đánh bại “tập đoàn cứ điểm mạnh chưa từng có ở Đông Dương”. Người Việt triển khai tiếp tế rất đơn giản thông qua hàng trăm con đường kéo dài từ Thanh Hóa về phía Đông Bắc, những con đường tưởng chừng không thể đi qua. 

Báo Granma mô tả, giống như đàn kiến cần mẫn vận chuyển những mảnh thức ăn về tổ, người Việt Nam đã vận chuyển lương thực, vật tư và vũ khí ra mặt trận để hỗ trợ các chiến sĩ Điện Biên mà không hề bị phát hiện. Hàng vạn chiếc xe đạp đã được sửa đổi và cải tiến để có thể chở được hơn 150 kg, tương đương với khả năng mang vác của 5 người, tốc độ nhanh hơn và có thể vận chuyển được các vật liệu cồng kềnh, chất lỏng như xăng, dầu. Các đoàn thuyền tam bản, ngựa và bò cũng được sử dụng trong nhiệm vụ này. 

Đặc biệt, điều bất ngờ nhất đã xảy ra khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra quyết định hậu cần táo bạo: tháo dỡ các khẩu pháo để những “chú kiến” vận chuyển từng mảnh xuyên rừng rậm, đến các hang động trong núi bao quanh căn cứ, hướng nòng pháo đã được ngụy trang vào kẻ thù.

Vận chuyển pháo dọc theo đường mòn thực sự là một kỳ tích. Những con người nhỏ bé mà Bộ Chỉ huy Pháp đánh giá thấp lại có khả năng vận chuyển tới 40 khẩu pháo 75mm nặng 2,4 tấn mỗi khẩu và súng cối 120mm vào trận địa trên đường quân sự khúc khuỷu, hẹp, trơn, lầy lội, có độ dốc lớn; qua nhiều rừng rậm, núi cao, bên vực sâu hiểm trở, trong điều kiện không quân, pháo binh địch đánh phá ác liệt. 

Khi tổng kết chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết trong hồi ký Điện Biên - Điểm hẹn lịch sử: “Vận tải xe thồ đã trở thành binh chủng vận tải quan trọng thứ hai, đứng sau xe cơ giới”.

Nhìn chung, có nhiều nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ, trong đó một nguyên nhân quan trọng có ý nghĩa quyết định là sự chi viện to lớn của hậu phương cả về vật chất lẫn tinh thần. Thất bại của thực dân Pháp ở Điện Biên Phủ có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc không lường được sức mạnh của những người Việt Nam yêu nước.