Đây là ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 tại cuộc họp trực tuyến với lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang về công tác phòng, chống dịch tại 2 địa phương, diễn ra vào chiều tối 27/5, tại Trụ sở Chính phủ.
Phát hiện thêm chùm ca dương tính SARS-CoV-2 trong cụm công nghiệp
Báo cáo tại cuộc họp, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh Tô Thị Mai Hoa cho biết, tính đến 12 giờ ngày 27/5, Bắc Ninh ghi nhận 669 ca mắc COVID-19 với 5.056 trường hợp F1, 33.000 trường hợp F2 và đã lấy tổng số 421.753 mẫu lấy xét nghiệm. Riêng ngày 26/5, Bắc Ninh lấy gần 36.793 mẫu, trong đó 1.582 mẫu test nhanh và 35.211 mẫu Realtime-PCR.
Tập trung triển khai công tác phòng, chống dịch tại các khu công nghiệp ở Bắc Ninh, các lực lượng đã rà soát, truy vết các trường hợp F1, F2, F3 liên quan; thực hiện khai báo y tế, cách ly, lấy mẫu xét nghiệm... theo quy định của Bộ Y tế. Bắc Ninh đã thực hiện phần mềm báo cáo nhanh trang www.covid.bacninh.gov.vn về danh sách tất cả người lao động trong các khu công nghiệp tại Bắc Ninh (tên, địa chỉ, hộ khẩu, địa chỉ tạm trú, số điện thoại…). Các công ty, doanh nghiệp chủ động đánh giá nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh tại nơi làm việc, cập nhật lên Bản đồ chung sống an toàn với COVID-19…
Đồng thời, Bắc Ninh chỉ đạo các doanh nghiệp chủ động triển khai xét nghiệm ngẫu nhiên cho 10% số công nhân có nguy cơ cao tại các nhà trọ, ký túc xá, nhà máy…; rà soát công nhân, người lao động để sàng lọc, phân loại, làm xét nghiệm và áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp; thành lập Tổ giám sát công tác phòng, chống dịch tại các công ty, doanh nghiệp thường trực 24/24…
Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp tại các khu công nghiệp, Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh đề nghị Trung ương cải tiến phần mềm tờ khai y tế để sử dụng thuận tiện, hiệu quả hơn; tăng cường sinh phẩm xét nghiệm; Bộ Y tế hỗ trợ nâng công suất Bệnh viện dã chiến lên 500 giường khi các ca mắc tăng cao…
Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn cho biết, ngày 26/5, sau khi test sàng lọc cho công nhân Cụm công nghiệp Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh (khoảng 15.000 công nhân) đã phát hiện 19 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2; đến chiều 27/5 vừa phát hiện thêm 40 trường hợp. Từ ngày 26-27/5, Bắc Ninh đã lấy mẫu để xét nghiệm Realtime-PCR (khoảng 13.000 mẫu gộp) cho toàn bộ công nhân Cụm công nghiệp Khắc Niệm, Cụm công nghiệp Hạp Lĩnh (do 2 cụm công nghiệp lân cận nhau).
“Tình hình dịch bệnh tại các cụm công nghiệp này được xác định phức tạp vì vị trí gắn với cụm dân cư - nơi công nhân thuê trọ. Đến nay, Bắc Ninh yêu cầu tất cả công nhân ở lại tại các nhà máy; tách riêng các đối tượng F1 cách ly tập trung. Dự kiến, Bắc Ninh cho tạm dừng sản xuất tại 2 cụm công nghiệp này”, ông Vương Quốc Tuấn cho biết.
Phong tỏa chặt khu công nhân ở trọ đông
Báo cáo tình hình dịch bệnh tại Bắc Giang, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, tâm dịch nóng nhất của Bắc Giang là những nơi đông công nhân lưu trú (đặc biệt tại các thôn: Núi Hiểu, Tam Tầng, Trung Đồng… thuộc huyện Việt Yên). Hiện nay, các cán bộ, sinh viên tình nguyện ngành Y tế đang tập trung lấy mẫu xét nghiệm (khoảng 70.000 người), đảm bảo lấy mẫu định kỳ 3 ngày/lần, có kết quả xét nghiệm trong vòng 24 giờ.
Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, hiện dịch bệnh đã xâm nhiễm rất cao tại những khu công nhân ở trọ đông; vì vậy, thời gian tới phải “tiếp tục phong tỏa chặt những nơi này như các khu cách ly tập trung” để nguồn lây không phát tán ra nơi khác.
“Quá trình làm sạch ổ dịch phải kiên trì, quét đi, quét lại nhiều lần để phát hiện, loại bỏ hoàn toàn các ca nhiễm, nguồn lây ra khỏi cộng đồng. Đồng thời, khi có ca nhiễm cộng đồng phải xử lý triệt để, tránh tạo ra điểm nóng mới, gây áp lực đối với lực lượng phòng, chống dịch. Các lực lượng phải chắt chiu từ giờ, từng phút để ngăn chặn dịch lây lan ra vòng ngoài và cộng đồng để tập trung dập dịch tại các điểm nóng”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Như Dương nhấn mạnh.
Thực hiện giảm mật độ công nhân đang sinh sống tại thôn Núi Hiểu, ngay trong đêm 27/5, sáng 28/5, huyện Việt Yên sẽ đưa hàng nghìn công nhân (là các trường hợp F1, có nguy cơ thấp, có kết quả 2 lần xét nghiệm âm tính SARS-CoV-2) vào các khu cách ly tập trung thuộc 17 xã khác trên địa bàn huyện; qua đó, đảm bảo an toàn dịch bệnh, làm tốt công tác hậu cần, đảm bảo đời sống công nhân.
Hiện Bắc Giang vẫn tiếp tục nâng cao năng lực lấy mẫu, xét nghiệm. Lực lượng lấy mẫu chi viện cho Bắc Giang hiện đáp ứng đủ yêu cầu xét nghiệm sàng lọc, làm sạch 3 ngày/lần ở huyện Việt Yên. Tuy nhiên, nếu xuất hiện chùm ca mắc COVID-19 mới hoặc cần tăng tần suất xét nghiệm, Bắc Giang đề xuất tăng cường thêm lực lượng.
Tối ưu hóa công tác xét nghiệm
Liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh tại Bắc Giang, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam gợi ý, để đáp ứng yêu cầu cao hơn về xét nghiệm, Bộ phận đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang và lãnh đạo địa phương phải có phương án kết hợp xét nghiệm Realtime-PCR và xét nghiệm nhanh tại các điểm nóng hiện tại; đồng thời đẩy nhanh việc tự lấy mẫu xét nghiệm nhanh cho công nhân.
Đặc biệt, Bắc Giang phải tổ chức lực lượng lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc tại các khu vực chưa xuất hiện dịch bệnh hoặc huyện chưa phải giãn cách xã hội; tăng cường giám sát những người có biểu hiện ho, sốt… Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an lập các đơn vị trợ giúp lấy mẫu, sẵn sàng chi viện khi Bắc Giang có yêu cầu, đề xuất.
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá Bắc Ninh, Bắc Giang đã triển khai nghiêm túc chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia về công tác phòng, chống dịch bệnh. Qua báo cáo của 2 địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu tiếp tục triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, trong đó, phải tối ưu hóa công tác xét nghiệm.
Trước nhận định tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp hơn khi Bắc Ninh tiếp tục xuất hiện các ca mắc mới tại các cụm công nghiệp, Phó Thủ tướng yêu cầu Bắc Ninh chú trọng công tác phòng, chống dịch, không để dịch bệnh lây lan vào các khu công nghiệp lớn.
Thay mặt Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, Phó Thủ tướng Chính phủ đồng ý với phương án bố trí lại sản xuất của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp của Bắc Ninh. Theo đó, Bắc Ninh tạm thời cho một lượng công nhân ăn ở, sinh hoạt tại nhà máy; đồng thời, bố trí lại chỗ ở bên ngoài nhà máy cho công nhân làm việc theo ca kíp, đưa đón đến nhà máy làm việc an toàn. Để triển khai phương án nêu trên, Phó Thủ tướng lưu ý các địa phương chú ý đảm bảo nghiêm ngặt công tác phòng cháy, chữa cháy; đảm bảo nơi ở cho công nhân, không để phát sinh dịch bệnh; cung cấp suất ăn, không để xảy ra ngộ độc thực phẩm…
Về các đề nghị liên quan đến vật tư y tế, thiết bị, đặc biệt sinh phẩm xét nghiệm, Phó Thủ tướng chỉ đạo: Nhiệm vụ tập trung cao độ hiện nay của Bắc Ninh, Bắc Giang là phải giữ an toàn, không để dịch bệnh bùng phát rộng trong các khu công nghiệp. Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia đã chỉ đạo Bộ Y tế chi viện tối đa cho Bắc Ninh và Bắc Giang, giao cho các Bộ phận đặc biệt của Bộ Y tế tại 2 địa phương bàn bạc, thống nhất với lãnh đạo 2 tỉnh về các phương án xét nghiệm cụ thể cho từng đối tượng trên tinh thần tiết kiệm nhưng phải khống chế được dịch.
Từ thực tế tập trung phòng, chống dịch trong các khu công nghiệp ở Bắc Giang, Bắc Ninh, Phó Thủ tướng lưu ý các lực lượng không quên phòng, chống dịch bệnh ngoài cộng đồng. Phó Thủ tướng đề nghị, không chỉ những nơi đang có dịch bệnh, các địa phương khác trên cả nước phải thực hiện xét nghiệm sàng lọc, đánh giá thường xuyên. Đặc biệt, những địa phương có khu công nghiệp phải rà soát, đánh giá, thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo phòng, chống dịch của Ban Chỉ đạo Quốc gia; thường xuyên kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn của từng cơ sở sản xuất, thực hiện khai báo y tế với người lao động…
“Chúng ta không được quên, nếu chỉ chú ý, tập trung phòng, chống dịch vào các khu công nghiệp sẽ bị sơ hở những chỗ khác. Ví dụ như ở Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ với một sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng hay hoạt động tập trung đông người, dịch bệnh có thể lây lan ra cộng đồng nếu không được kiểm soát kịp thời”, Phó Thủ tướng nêu rõ; đồng thời yêu cầu tất cả các địa phương nâng cao ý thức cảnh giác ở mức cao nhất, tránh tuyệt đối suy nghĩ “dịch chỉ có ở các khu công nghiệp”…