Báo cáo tại buổi làm việc, ông Lê Tuấn Phong, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh cho biết: tỉnh Bình Thuận có 48 hồ chứa thủy lợi các loại đang khai thác sử dụng với tổng dung tích thiết kế gần 330 triệu m3, tổng năng lực thiết kế hơn 36 nghìn ha. Trong 5 tháng đầu năm 2020, nắng nóng diễn ra gay gắt (cao nhất trong hơn 10 năm trở lại đây) làm cho lượng dòng chảy tự nhiên trên các sông suối cạn kiệt, mực nước ngầm suy giảm mạnh, dung tích trữ tại hồ chứa thủy lợi, thủy điện thấp hơn so với trung bình nhiều năm khoảng 30%. Nắng nóng gây nên tình trạng hạn hán, thiếu nước sinh hoạt và sản xuất trên phạm vi toàn tỉnh, đặc biệt tại các huyện Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam, Hàm Tân và thành phố Phan Thiết.
Để giảm thiểu thiệt hại do hạn hán gây ra, Bình Thuận đã triển khai nhiều biện pháp ứng phó như: đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, kéo dài mạng lưới đường ống dẫn nước, cấp nước tại các hệ thống công trình cấp nước tập trung; triển khai lắp đặt bồn tạm, bể chứa nước sạch tại trụ sở thôn, trụ sở Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn cung cấp miễn phí cho người dân; hỗ trợ người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng để bảo đảm phù với khả năng về nguồn nước; hướng dẫn công nghệ, kỹ thuật tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây lúa và cây trồng cạn...
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận, hiện nay phần lớn các hồ chứa thủy lợi của tỉnh đã khai thác sử dụng qua nhiều năm, nhiều hồ chứa bị hư hỏng nặng, có nguy cơ mất an toàn cao khi tích nước, không bảo đảm an toàn trong mùa mưa lũ nhưng do điều kiện ngân sách tỉnh Bình Thuận rất khó khăn, tỉnh không thể cân đối được kinh phí để sửa chữa, nâng cấp. Hiện tại Bình Thuận có 10 hồ chứa bị hư hỏng nặng, không bảo đảm an toàn trong mùa mưa lũ năm 2020 gồm các hồ: Sông Móng, Cà Giây, Cà Giang, Giếng Cỏ, Bo Bo, Năm Heo, Sông Mao, Lâm trường Sông Dinh, Đaguiry, Suối Trâm.
Tỉnh Bình Thuận đã kiến nghị Quốc hội, Chính phủ hỗ trợ kinh phí để xử lý cấp bách 10 hồ chứa thủy lợi nói trên với tổng kinh phí 190 tỷ đồng. Đồng thời, tỉnh đề nghị Quốc hội thống nhất chủ trương đưa Dự án hồ chứa nước La Ngà 3 (đang được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi) vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư. Công trình được đầu tư xây dựng sẽ giải quyết cơ bản được tình hình hạn hán thiếu nước ở khu vực phía Nam tỉnh Bình Thuận. Cùng với đó, tỉnh Bình Thuận đề nghị Quốc hội, Chính phủ hỗ trợ tỉnh đầu tư xây dựng hệ thống kênh tiếp nước liên huyện phía Nam, tỉnh Bình Thuận với chiều dài khoảng 70 km chuyển nước từ đập dâng Tà Pao - hồ Biển Lạc - Hàm Tân Hàm Thuận Nam - thị xã La Gi, kinh phí khoảng 882 tỷ đồng.
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đánh giá cao tỉnh Bình Thuận đã chủ động triển khai các giải pháp để đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt cho người dân trong đợt hạn hán vừa qua. Bình Thuận lại nằm trong vùng khô hạn nhất cả nước, do biến đổi khí hậu, lượng mưa của Bình Thuận có xu hướng giảm trong khi đó nhu cầu sử dụng nước của tỉnh rất lớn. Vì vậy tỉnh cần đảm bảo an ninh nguồn nước và phân bổ nguồn nước hợp lý.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị tỉnh Bình Thuận địa phương nên đưa công tác đảm bảo an ninh nguồn nước và an toàn hồ đập vào Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020- 2025 và xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện trong giai đoạn tới. Cùng với đó, tỉnh nên quy hoạch lại toàn diện hệ thống thủy lợi, thủy điện thủy lợi trên địa bàn tỉnh tầm nhìn đến năm 2030 hướng đến 2045; tập trung, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình theo kế hoạch. Trước mắt, tỉnh khẩn trương triển khai sửa chữa 10 hồ chứa có nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa bão. Ngoài ra, tỉnh cần có kế hoạch lâu dài để thích ứng với biến đổi khí hậu như: chuyển đổi cơ cấu cây trồng chịu hạn, vận động người dân thực hiện tưới tiêu khoa học, sử dụng hiệu quả nguồn nước… Đối với các kiến nghị của tỉnh, Đoàn công tác sẽ báo cáo trình Quốc hội, Chính phủ sớm nhất.
Trước đó, Đoàn công tác đã đến kiểm tra thực tế tiến độ thi công công trình hồ chứa nước sông Lũy, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận.