Đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn Nguyễn Lâm Thành phát biểu. Ảnh: Nguyễn Dân/TTXVN |
Đặc biệt, để kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc, đáp ứng tiến độ triển khai dự án, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chuyển đổi cơ quan nhà nước có thẩm quyền từ Bộ Giao thông Vận tải về UBND tỉnh Lạng Sơn. Bền lề Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XIV, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Nguyễn Lâm Thành (Đoàn Lạng Sơn), Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội xung quanh vấn đề này.
UBND tỉnh Lạng Sơn vừa tiếp nhận nhiệm vụ là cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại dự án BOT cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn. Vậy, sẽ có những thuận lợi như thế nào đối với việc thúc đẩy tiến độ dự án theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, thưa ông?Dự án cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng (Lạng Sơn) và đoạn Chi Lăng - Cửa khẩu Hữu Nghị có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội không những của Lạng Sơn mà của cả các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là những địa phương có hoạt động xuất khẩu hàng hóa qua Trung Quốc. Dự án này cũng nằm trong chiến lược hành lang kinh tế của Việt Nam đối với Trung Quốc. Thực tế thời gian vừa qua, tỷ trọng hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc qua các cửa khẩu của Lạng Sơn được tăng lên rất nhiều.
Về phía địa phương có thể nói, dự án cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn – Hữu Nghị sẽ đem đến cho tỉnh Lạng Sơn mở ra những lĩnh vực mới như tập trung cho kinh tế cửa khẩu, phát triển các ngành công nghiệp, dịch vụ có liên quan.
Tuy nhiên, dự án được khởi công năm 2015, nhưng do nhiều nguyên nhân nên bị gián đoạn hơn 2 năm và mới được tái khởi động vào tháng 7/2017 sau khi phải thay đổi nhà đầu tư với nhà đầu tư mới là những doanh nghiệp có năng lực, kinh nghiệm từ dự án hầm đường bộ Đèo Cả.
Từ khi Công ty cổ phần Đèo Cả tham gia vào dự án đến nay, dự án đã có chuyển biến tích cực, nhưng vẫn tồn tại một số vướng mắc. Đặc biệt là về vấn đề thu phí dự án nâng cấp cải tạo trên Quốc lộ 1, giải phóng mặt bằng, dự án chuẩn bị triển khai đoạn Chi Lăng - Cửa khẩu Hữu Nghị …
Để tháo gỡ khó khăn này, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc đề nghị chuyển quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền từ Bộ Giao thông Vận tải sang UBND tỉnh Lạng Sơn.
Việc Thủ tướng Chính phủ đồng ý kiến nghị của địa phương cho chuyển đổi dự án BOT đoạn Chi Lăng – Cửa khẩu Hữu Nghị hợp nhất về với dự án Bắc Giang – Lạng Sơn là quyết định đúng đắn, tạo điều kiện nhiều hơn cho quá trình thực hiện. Bởi, trên cùng một cung đoạn mà có hai nhà đầu tư với các cơ chế quản lý khác nhau sẽ dẫn đến những phức tạp, đặc biệt là không hợp nhất về tiến độ toàn dự án.
Vậy, lý do nào UBND tỉnh Lạng Sơn chủ động nhận vai trò cơ quan đại diện nhà nước có thẩm quyền tại dự án cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn từ Bộ Giao thông Vận tải, thưa ông?
Như đã phân tích ở trên, dự án này có tầm quan trọng rất lớn đối với tỉnh Lạng Sơn nói riêng và các tỉnh phía Bắc nói riêng. Do vậy, UBND tỉnh đã vào cuộc một cách tích cực khi dự án được triển khai. Việc Thủ tướng Chính phủ đồng ý theo kiến nghị của tỉnh Lạng Sơn về chuyển đổi cơ quan có thẩm quyền tại dự án từ Bộ Giao thông Vận tải về địa phương là một quyết định hợp lý.
Thứ nhất, nó tạo điều kiện cho tỉnh trong việc chỉ đạo, tiếp cận vấn đề về quản lý, đặc biệt phối hợp với nhà đầu tư trong việc giải quyết các vấn đề có liên quan từ hồ sơ thiết kế cho đến giải phóng mặt bằng cũng như các vấn đề liên quan đến hoạt động của dự án.
Mặt khác, việc chuyển đổi này cũng tạo ra sự thuận lợi hơn trong việc giải quyết các vấn đề về dự án nâng cấp cải tạo Quốc lộ 1 nằm trong dự án này, đặc biệt là vấn đề thu phí. Như vậy, địa phương sẽ trực tiếp là đơn vị cho phép thu phí hay giải quyết các vấn đề phát sinh từ đây.
Đặc biệt khi chuyển cho địa phương sẽ có sự phối hợp rất chặt giữa các cấp chính quyền của tỉnh với nhà đầu tư như thời gian vừa qua và từ đó sẽ giúp quá trình thực hiện dự án sẽ thuận lợi. Có như vậy thì mới đạt được nhu cầu mục tiêu mà Thủ tướng Chính phủ đặt ra là hoàn thành toàn tuyến cao tốc vào năm 2020.
Tuy nhiên, việc nhận vai trò cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại dự án cũng có khó khăn thách thức cho địa phương, bởi đây là dự lớn và việc tỉnh được tiếp nhận quản lý sẽ có những bỡ ngỡ. Nhưng với những lực lượng cán bộ kỹ thuật sẵn có của tỉnh, đặc biệt là trách nhiệm và nhiệt tình của các cơ quan chuyên môn, cùng sự quyết liệt của lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn thì những khó khăn sẽ được giải quyết.
Khi có sự thống nhất giữa nhà đầu tư với cấp chính quyền địa phương và nhân dân thì sẽ thúc đẩy giải quyết nhanh các vướng mắc khác tại dự án này.
Theo ông có phải địa phương, cũng như đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn đã chủ động yêu cầu chủ đầu tư bỏ đi một trạm thu phí trên Quốc lộ 1 để tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp?