Pano cỡ lớn tuyên truyền, cổ động bầu cử tại Ô Chợ Dừa (Hà Nội). Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN
Ngày 23/5/2021 là ngày cử tri cả nước tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Sự kiện chính trị quan trọng này của đất nước sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch COVID-19, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam yêu cầu các địa phương tổ chức việc vận động bầu cử phù hợp với yêu cầu phòng, chống dịch COVID.
Phải đảm bảo các quy định về phòng, chống dịch COVID-19
Đến nay, trải qua một quy trình 5 bước với 3 vòng hiệp thương chặt chẽ, dân chủ, cẩn trọng, danh sách và số lượng chính thức các ứng cử viên đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã hình thành. Tại Nghị quyết số 559/NQ-HĐBCQG, Hội đồng Bầu cử Quốc gia quyết nghị công bố danh sách 8 người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV tại 184 đơn vị bầu cử trong cả nước để bầu 500 đại biểu Quốc hội khóa XV. Theo danh sách, trong tổng số 8 người ứng cử, số người ứng cử do Trung ương giới thiệu là 203 người; địa phương có 665 người; đạt tỷ lệ 1,74 người ứng cử trên 1 đại biểu được bầu (trong đó có 9 người tự ứng cử).
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực cho biết, thực hiện nhiệm vụ bầu cử theo quy định của pháp luật, ngay sau Hội nghị Hiệp thương lần thứ ba, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo tổ chức hội nghị cử tri để những người ứng cử đại biểu Quốc hội gặp gỡ, tiếp xúc cử tri nơi mình ứng cử, thực hiện quyền vận động bầu cử theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, công tác tập huấn cho tổ bầu cử sẽ được triển khai bài bản để tất cả công việc của tổ bầu cử đều được thực hiện đúng quy trình, đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia bầu cử.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch COVID-19 ở nước ta, ngày 27/4/2021, Thường trực Ban Bí thư đã có công điện yêu cầu tiếp tục tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo tuyệt đối không lơ là, chủ quan, mất cảnh giác trong công tác phòng, chống dịch, nhất là trong công tác chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Để việc vận động bầu cử phù hợp với yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục thực hiện Hướng dẫn số 54/HD-MTTW-BTT hướng dẫn các hội nghị trong quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và việc vận động bầu cử tại các địa phương có dịch COVID-19.
Theo đó, việc vận động bầu cử phải đảm bảo sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy; có sự trao đổi, thống nhất giữa Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử và Ủy ban bầu cử cùng cấp về số cuộc và hình thức tổ chức để phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh ở địa phương mình. Phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, vận dụng linh hoạt và phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương.
Người ứng cử phải được tiếp cận rộng rãi với cử tri và bảo đảm bình đẳng giữa những người ứng cử bằng các hình thức phù hợp, không trái với quy định của pháp luật, không vi phạm những điều cấm trong vận động bầu cử.
Có thể tổ chức hội nghị trực tiếp hoặc trực tuyến
Trong Hướng dẫn số 61/HD-MTTW-BTT về tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử phù hợp với yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19 ban hành ngày 4/5, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực đề nghị, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp căn cứ vào tình hình thực tế, thống nhất với Ủy ban bầu cử cùng cấp về số lượng và cách thức tổ chức vận động bầu cử phù hợp với thực tế ở địa phương, vừa bảo đảm quyền vận động bầu cử của người ứng cử, vừa bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19, không nhất thiết phải đảm bảo số cuộc tiếp xúc cử tri theo hướng dẫn tại Thông tri số 13/TT-MTTW-BTT của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.
Đối với những địa phương ở trạng thái bình thường hoặc thực hiện giãn cách xã hội có thể tổ chức hội nghị trực tiếp hoặc trực tuyến. Trước khi tổ chức hội nghị, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp cần liên hệ, xác định rõ số lượng và thành phần đại biểu tham dự hội nghị theo đúng quy định tại Điều 66 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.
Việc mời và xác định số lượng, thành phần đại biểu tham dự có thể thực hiện qua hình thức điện thoại, email, tin nhắn hoặc sử dụng các ứng dụng như Zalo, Viber. Việc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử phải đảm bảo thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 theo đúng các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Y tế và quy định của địa phương. Lưu ý việc sắp xếp các chỗ ngồi giữ khoảng cách an toàn theo hướng dẫn.
Đối với những nơi đang áp dụng các biện pháp cách ly xã hội hoặc áp dụng biện pháp phong tỏa không thể tổ chức hội nghị theo hình thức tập trung, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam (cấp tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử) báo cáo cấp ủy, các tổ chức phụ trách bầu cử cùng cấp lựa chọn hình thức phù hợp, khuyến khích các hình thức vận động bầu cử thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Chẳng hạn, phát thanh, truyền hình, báo in, báo điện tử, trang thông tin điện tử của các tổ chức phụ trách bầu cử, niêm yết, in gửi, đăng tải về chương trình hành động và tiểu sử tóm tắt của người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đến địa bàn khu dân cư, hộ gia đình và cử tri.
Trường hợp người ứng cử bị mắc COVID-19 đang điều trị tại cơ sở y tế hoặc đang được cách ly, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam (cấp tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri để vận động bầu cử) thống nhất với Ủy ban bầu cử cùng cấp về cách thức tổ chức vận động bầu cử, khuyến khích các hình thức vận động bầu cử thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.