Đánh giá kỹ khó khăn trong thực hiện các cơ chế đặc thù

Phát biểu tại cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, các chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết 43/2022/QH15 đã phát huy hiệu quả tích cực, góp phần quan trọng bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần hỗ trợ người dân, doanh nghiệp sớm vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch COVID -19. Một nguồn lực lớn của Chương trình phục hồi và nguồn ngân sách nhà nước đã được dành để đầu tư các dự án quan trọng, cấp thiết, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là đầu tư cho lĩnh vực giao thông.

Ghi nhận 3 bộ, cơ quan, theo chức năng, nhiệm vụ đã khẩn trương, nghiêm túc, tích cực triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý một số vấn đề như, việc phân bổ vốn đầu tư của Chương trình chậm, kéo dài, nhiều lần danh mục đề xuất phải thay đổi, điều chỉnh. Việc triển khai thực hiện các dự án sử dụng vốn của Chương trình còn chậm trễ, không bảo đảm hoàn thành dự án theo thời hạn đề ra.

Bên cạnh đó, việc điều hòa giữa vốn của Chương trình và nguồn vốn trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn chậm trễ, chưa hiệu quả, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn. Các cơ chế đặc thù có nơi, có dự án còn khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là khai thác mỏ vật liệu, đất đắp; công tác giải phóng mặt bằng có dự án không đáp ứng tiến độ.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Bộ Giao thông Vận tải, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ tiếp tục cập nhật, bổ sung thông tin, số liệu; trong đó, Bộ Giao thông Vận tải đánh giá kỹ hơn hiệu quả, khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các cơ chế đặc thù (chỉ định thầu; khai thác mỏ vật liệu; giao các địa phương làm cơ quan chủ quản đầu tư dự án cao tốc trên địa bàn tỉnh, thành phố).

Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, triển khai thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/2022/NQ-CP với nhiều giải pháp tổng thể, đồng bộ, trong đó lĩnh vực giao thông vận tải thuộc nhóm nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng, khơi thông nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển. Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.

Bộ Giao thông vận tải đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng, đề xuất 6 dự án hạ tầng giao thông quan trọng và một số dự án cấp thiết để sử dụng nguồn vốn từ Chương trình. Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, đến nay hầu hết các dự án đã khởi công, cơ bản đáp ứng tiến độ, tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định. Các cơ chế đặc thù được Quốc hội thông qua đã phát huy hiệu quả trên thực tế.

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng, việc áp dụng cơ chế chỉ định thầu đã giúp rút ngắn trình tự, thủ tục, giảm thời gian lựa chọn nhà thầu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai đồng thời, song song với các thủ tục đầu tư. Việc thực hiện cấp mỏ vật liệu cho các nhà thầu thi công giúp rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục khoảng 10 tháng so với quy trình thông thường, các nhà thầu chủ động được nguồn cung.

Theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước và Thanh tra Chính phủ, thực hiện nhiệm vụ được quy định tại khoản 3, Điều 7 Nghị quyết số 43/2022/QH15, hai cơ quan đã thực hiện 2 kiểm toán chuyên đề, 2 kiểm toán hoạt động; triển khai thanh tra các nội dung có liên quan đến một số dự án quan trọng quốc gia và thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ.

Kiểm toán Nhà nước đánh giá cao các kết quả đạt được trong triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội và Nghị quyết số 11/2022/NQ-CP của Chính phủ; đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền về phương án xử lý điều chỉnh giảm mức vốn của Chương trình đối với dự án phê duyệt điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư so với mức vốn được Thủ tướng Chính phủ giao. Bộ Y tế rà soát, đánh giá lại chủ trương đầu tư của 8 dự án, bảo đảm các dự án này bám sát chính sách đầu tư phát triển y tế nêu tại Nghị quyết số 43/2022/QH15. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất phương án sử dụng đối với kinh phí thực hiện hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động còn dư, nhằm phát huy hiệu quả...