Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Ngô Sách Thực. Ảnh: Minh Đức/TTXVN
Chủ trì cuộc họp, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Ngô Sách Thực nhấn mạnh, chương trình giám sát và phản biện xã hội của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2023 được ban hành nhằm phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội về đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị.
Đồng thời, hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng góp phần nâng cao nhận thức và thống nhất hành động về ý nghĩa, tính chất, tầm quan trọng của công tác giám sát, phản biện xã hội trong toàn thể hệ thống Mặt trận; kịp thời phát hiện, kiến nghị xử lý sai phạm, khuyết điểm; kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội.
Theo dự thảo kế hoạch giám sát và phản biện xã hội năm 2023, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ chủ trì 6 hoạt động giám sát về: Việc thực hiện chính sách pháp luật về bồi thường, hỗ trợ tái định cư trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thi công các dự án trọng điểm quốc gia; việc công khai, minh bạch, thực hiện thủ tục hành chính Nhà nước liên quan đến lĩnh vực đất đai; việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân của UBND các cấp; tiếp tục giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I (2021 - 2025); việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác khuyến học, xây dựng xã hội học tập; việc thực hiện văn bản quy phạm pháp luật.
Theo dự kiến, trong năm 2023, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sẽ giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong các loại hình doanh nghiệp. Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh giám sát việc triển khai, thực hiện Luật Thanh niên và Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030. Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam chủ trì giám sát việc thực hiện Quyết định 622/QĐ-TTg ngày 10/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững; giám sát việc thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia...
Về hoạt động phản biện xã hội, theo dự thảo kế hoạch năm 2023, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chủ trì phản biện xã hội về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trình Quốc hội lần 2, dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) và dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Đồng thời, các tổ chức chính trị - xã hội cũng chủ trì và tham gia một số nội dung phản biện xã hội về các vấn đề đang được dư luận và nhân dân quan tâm.
Báo cáo rà soát việc thực hiện Kế hoạch giám sát và phản biện xã hội của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2022 nêu rõ, đến nay, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chủ trì triển khai 5 nội dung giám sát về: Việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ đảng viên (theo Quy định số 124); việc thực hiện chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19; việc giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài; việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I (2021 - 2025); việc thực hiện công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.
Bên cạnh đó, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng tham gia 4 chuyên đề giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao giám sát các nội dung theo Quy chế phối hợp công tác số 01/QC/MTTQ-VKSNDTC ngày 27/8/2014 giữa Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.
Ngoài ra, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Bộ Nội vụ, Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam giám sát về đo lường sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước năm 2022. Cùng với đó, các tổ chức chính trị - xã hội cũng tích cực triển khai chương trình giám sát theo kế hoạch đã đề ra.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Ngô Sách Thực yêu cầu, việc tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động giám sát, phản biện xã hội năm 2023 phải bảo đảm các nguyên tắc, quy định của pháp luật, thống nhất trong toàn hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam từ Trung ương đến cơ sở; không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức chịu sự giám sát, các cơ quan, tổ chức chủ trì xây dựng dự thảo các văn bản được phản biện xã hội.
Đồng thời, nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội cần tiếp tục được đổi mới theo hướng chủ động, kịp thời giám sát, phản biện từ sớm, từ cơ sở, lựa chọn đối tượng. Nội dung giám sát, phản biện xã hội cần có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, trọng yếu, ưu tiên của Đảng, Nhà nước, những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, nhất là những vấn đề khiến nhân dân bức xúc và dư luận xã hội quan tâm...