Bên lề Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm 2018 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã trả lời báo chí về việc EC rút thẻ vàng đối với ngành thủy sản Việt Nam.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường trả lời báo chí về việc EC rút thẻ vàng đối với ngành thủy sản Việt Nam. Ảnh: V.H |
Sau khi EC ra cảnh báo ‘thẻ vàng’ đối với hoạt động khai thác thủy sản của Việt Nam trong 6 tháng (từ 23/10/2017-23/4/2018), lĩnh vực khai thác thủy sản đã nỗ lực khắc phục các khuyến nghị Ủy ban này nhằm bảo đảm việc khai thác có trách nhiệm. Sau 6 tháng triển khai quyết liệt các giải pháp để khắc phục thẻ vàng của EC đối với thuỷ sản của Việt Nam, chúng ta đã tập trung triển khai nhiều nhóm giải pháp như: hoàn thiện văn bản pháp luật, 9 khuyến nghị của EC đã được đưa vào Luật thuỷ sản (sửa đổi), đây là nỗ lực rất lớn để hình thành khuôn khổ pháp luật.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã đưa ra nhiều quyết định, tập trung các nhóm giải pháp, chỉ đạo đồng bộ, 28 địa phương ven biển, ngư dân... đã vào cuộc quyết liệt.
Tuy nhiên, 6 tháng không phải là khoảng thời gian dài để Việt Nam có thể xoay chuyển tình thế, từ nghề cá nhân dân sang nghề cá khai thác có trách nhiệm và phát triển bền vững.
Hơn nữa, nhiều quốc gia đã bị EC cảnh cáo "thẻ vàng", chưa có nước nào gỡ được "thẻ vàng" sau 1 - 2 năm. Mặc dù, chúng ta không ỷ lại vào vấn đề này nhưng phải cố gắng hơn nữa để sớm khắc phục "thẻ vàng".
Ngoài ra, sau đợt kiểm tra vừa qua, phái đoàn EC đã ghi nhận những tiến bộ của Việt Nam. Tuy nhiên, khối lượng công việc còn rất lớn về khai thác bền vững, trách nhiệm của ngư dân, tổ chức thực thi pháp luật, văn bản quy phạm pháp luật... cần phải tiếp tục cố gắng.
Bộ NN&PTNT đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, sắp tới sẽ tiếp tục ban hành văn bản, các chương trình hành động để các địa phương vào cuộc quyết liệt hơn, trách nhiệm của ngư dân, doanh nghiệp, cơ quan quản lý cũng được quy định rõ hơn, quyết liệt hơn thì mới sớm mong muốn EC gỡ "thẻ vàng".
Xin ông cho biết đâu là nguyên nhân chính khiến việc gỡ "thẻ vàng" của EC gặp nhiều khó khăn? Hiện Việt Nam có 133.000 tàu cá, trong đó rất nhiều tàu cá cần trang thiết bị để kiểm soát hành trình, không vi phạm hải phận nước ngoài.
Bên cạnh đó là việc thay đổi tập quán đánh bắt, khai thác tự nhiên sang khai thác có trách nhiệm, từ khai báo, sổ sách tới ngư trường. Hơn nữa, vẫn còn bất cập về cơ sở hạ tầng như bến cảng, khu neo đậu... đòi hỏi thời gian, vật lực và sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa.
Việc EC rút "thẻ vàng" có ảnh hưởng tới xuất khẩu thủy sản của Việt Nam không thưa ông?
Không đáng lo ngại về thị phần xuât khẩu thuỷ sản, vì chúng ta đang có rất nhiều thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, chúng ta phải phấn đấu để có một ngành nghề cá hiệu quả, bền vững, có trách nhiệm.
Đây cũng là mục tiêu cao hơn, xa hơn của Việt Nam. Tức là, phải tự phấn đấu để đạt mục tiêu đó, không thể để ngư dân khai thác thiếu bền vững, hiệu quả không cao và đầy rủi ro.
Do đó, cần phải cơ cấu lại ngành thuỷ sản, một mặt tổ chức lại sản xuất, mặt khác quan trọng hơn là đi sâu vào chế biến theo chuỗi, giá trị mang lại nhiều hơn.
Cùng với đó, sẽ tập trung tổ chức nuôi xa bờ, đây là giải pháp bền vững; tập trung cơ cấu lại việc làm trên bờ, thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Xây dựng một nghề khai thác biển rộng, kinh tế biển bền vững, đúng tiềm năng lợi thế của Việt Nam.