Kết luận thanh tra do Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng ký nêu rõ, UBND xã Mỹ Thắng để quỹ đất công ích bỏ hoang đến 91,3%, với diện tích rất lớn 216,9 ha, chưa có kế hoạch đưa vào sử dụng; cho thuê đất không đúng quy định, không có hợp đồng với người thuê đất, không tổ chức đấu thầu cho thuê đất, hầu hết người ở các địa phương khác đến thuê đất là không đúng quy định. Trách nhiệm thuộc về cán bộ địa chính, Phó Chủ tịch UBND xã phụ trách lĩnh vực đất đai và Chủ tịch UBND xã Mỹ Thắng giai đoạn 2010-2018.
UBND xã Mỹ Thắng cho một số công ty thuê đất sai thẩm quyền, thời hạn cho thuê đất đến 50 năm. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ khẩn trương chỉ đạo Chủ tịch UBND xã Mỹ Thắng thu hồi các hợp đồng cho thuê đất không đúng quy định.
Việc thống kê, kiểm kê, cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính, UBND xã Mỹ Thắng cũng có nhiều sai phạm. Cụ thể, từ 2014 đến nay, không cập nhật, chỉnh lý trên hồ sơ địa chính đối với những thửa đất có biến động. Từ năm 2010 đến nay thực hiện thống kê đất đai không đúng theo quy định; không ghi tăng phần diện tích 88 ha đất do UBND huyện Phù Mỹ giao quản lý năm 2017.
Do sự buông lỏng quản lý của lãnh đạo xã Mỹ Thắng để xảy ra tình trạng hàng trăm trường hợp lấn chiếm đất đai xây dựng nhà ở trái phép mà không bị xử lý, tình trạng lấn chiếm đất xảy ra ngày càng nhiều và phức tạp. Qua thanh tra, phát hiện từ năm 2010 đến 2018 có 167 trường hợp lấn chiếm đất đai, với tổng diện tích khoảng 26.000m2 nhưng không bị xử lý. Đặc biệt, trường hợp hộ bà Trần Thị Huyền ngang nhiên chiếm khoảng 1,4 ha đất thôn 8 Đông làm đường bê tông dài 270m, rộng 3m, sau đó phân lô, bán nền cho người dân xây dựng nhà ở.
Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ chỉ đạo các cơ quan chức năng cưỡng chế, tháo dỡ trường hợp lấn chiếm đất để xây dựng nhà ở trái phép, không đúng quy hoạch khu dân cư; đồng thời cưỡng chế tháo dỡ đường bê tông mà bà Trần Thị Huyền đã chiếm đất tại thôn 8 Đông.
Ngoài ra, kết luận thanh tra cũng chỉ ra hàng chục trường hợp lấn chiếm hành lang đường bộ tuyến đường ĐT 639; UBND xã Mỹ Thắng có nhiều sai phạm trong việc giao đất, đấu giá đất; không công khai quỹ đất đấu giá; không nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa do chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa sang xây dựng các khu dân cư trong xã...
Đối với UBND huyện Phù Mỹ đã ra quyết định thu hồi đất do UBND xã Mỹ Thắng quản lý với diện tích hơn 14.700 m2 để xây dựng các khu dân cư là không đúng thẩm quyền. Trách nhiệm thuộc về Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực đất đai và Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ giai đoạn 2015-2016.
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng yêu cầu, Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ làm rõ trách nhiệm, kiểm điểm, xử lý kỷ luật nghiêm khắc từng cơ quan, đơn vị, cá nhân liên quan đến những sai phạm.
Tại buổi công bố kết luận thanh tra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Trần Châu đánh giá: Lãnh đạo xã Mỹ Thắng yếu kém, buông lỏng quản lý, để người dân lấn chiếm đất, xây nhà trái phép, tự ý đổ đường bê tông, phân lô bán nền mà không có phản ứng nào. Tiếng nói của Đảng bộ và chính quyền xã Mỹ Thắng quá yếu, chưa dám đấu tranh quyết liệt với cái sai trái...
Ông Châu yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ thực hiện nghiêm túc theo kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh. Đặc biệt khẩn trương cưỡng chế tháo gỡ hàng trăm trường hợp lấn chiếm đất, xây dựng nhà ở trái phép, không hợp quy hoạch dân cư. Đối với những trường hợp vi phạm lấn chiếm đất nhưng nhà ở hợp quy hoạch thì xử phạt vi phạm hành chính, hợp thức hóa, cấp đất có thu tiền sử dụng đất.
Trước đó, trong hai ngày 3 và 4/12/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng đã trực tiếp đối thoại, giải đáp kiến nghị, khiếu nại của người dân xã Mỹ Thắng, đồng thời hứa sẽ thanh tra xử lý nghiêm những cán bộ sai phạm.
Từ ngày 10/11 đến 4/12/2018, người dân xã Mỹ Thắng đã tập trung giữ xe ô tô của một doanh nghiệp chở nhóm công binh đi khảo sát để rà phá bom mìn trong vùng dự án nhà máy điện mặt trời Phú Mỹ. Những người này yêu cầu chính quyền địa phương phải cam kết không triển khai dự án tại đây, bởi lo ngại việc triển khai các dự án sẽ gây ô nhiễm môi trường, đồng thời bức xúc vì lãnh đạo xã Mỹ Thắng có nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng và cho thuê đất tại địa phương.