Giữa lúc cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 của quân dân ta đang diễn ra với khí thế “Thần tốc, thần tốc hơn nữa...”, ngày 4/4/1975 Quân ủy Trung ương giao nhiệm vụ cho Quân chủng Hải quân giải phóng quần đảo Trường Sa, một nhiệm vụ quan trọng có ý nghĩa chiến lược, góp phần giải phóng hoàn toàn đất nước. Quân chủng Hải quân cùng lực lượng phối thuộc của Quân khu 5 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiến công giải phóng và tiếp quản đảo Trường Sa, góp phần quan trọng cùng quân dân cả nước giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Từ đây non sông đất nước liền một dải.
Với bờ biển dài hơn 3.260 km từ Móng Cái đến Hà Tiên, có vùng biển rộng trên một triệu km2, gấp 3 lần diện tích đất liền, vùng biển nước ta có gần 3.000 hòn đảo, trong đó có hai quần đảo xa bờ là Hoàng Sa và Trường Sa; giàu tài nguyên; thềm lục địa có nhiều khoáng sản quý; lại án ngữ một trong các con đường hàng hải quốc tế quan trọng nên có vị trí chiến lược về kinh tế, quốc phòng, an ninh trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nhiệm vụ quản lý, bảo vệ bờ biển, vùng biển của một nước Việt Nam thống nhất đã đặt ra cho Quân chủng Hải quân những yêu cầu rất nặng nề, cần có sự phát triển mới về tổ chức biên chế, đủ sức quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Để tăng cường khả năng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền trên vùng biển và quần đảo xa bờ, ngày 8/5/1978, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 391/QĐ-QP chính thức thành lập Trung đoàn 146, trực thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân. Ngày 8/5/1978 đã đi vào lịch sử, trở thành ngày truyền thống mở đầu quá trình xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Trung đoàn 146 - Tiền thân của Lữ đoàn 146. Đến ngày 22/7/1980, Trung đoàn 146 được nâng cấp thành Lữ đoàn 146 trực thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân.
Đại Tá Đào Giang Hải, Chính ủy Lữ đoàn 146 cho biết: Cán bộ, chiến sỹ Lữ đoàn 146 luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, con đường bảo vệ Tổ quốc, chiến lược bảo vệ Tổ quốc, chiến lược biển đảo của đất nước. Lữ đoàn luôn quyết tâm sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, sẵn sàng nhận mọi nhiệm vụ được giao.
Trong giai đoạn cách mạng mới, tình hình thế giới và khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Hòa bình, hợp tác vẫn là xu thế chủ đạo, song chiến tranh cục bộ, xung đột dân tộc, sắc tộc, tôn giáo, khủng bố, tranh chấp chủ quyền biên giới, biển, đảo ngày càng gia tăng, gây mất ổn định ở nhiều nơi. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã thu được nhiều thành tựu quan trọng toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Song đất nước vẫn còn không ít khó khăn, thách thức.
Trên Biển Đông, tình hình tiếp tục diễn biến phức tạp, nguy cơ căng thẳng, đe doạ đến chủ quyền quốc gia, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường hòa bình, ổn định trong nước và khu vực. Quân chủng Hải quân và Lữ đoàn 146 đang trong quá trình xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Nhiệm vụ làm nòng cốt quản lý, bảo vệ giữ vững chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc đặt ra đối với Vùng 4 Hải quân nói chung, Lữ đoàn 146 nói riêng ngày càng nặng nề, khó khăn, phức tạp và khẩn trương.
Phát huy truyền thống và những kinh nghiệm của các thế hệ đi trước, Lữ đoàn 146 đã và đang phấn đấu thực hiện tốt các nội dung: Chủ động, tích cực phát huy hiệu quả vai trò, chức năng của đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng, quản lý và bảo vệ vững chắc chủ quyền quần đảo Trường Sa của Tổ quốc trong tình hình mới; tập trung xây dựng đơn vị thực sự vững mạnh về mọi mặt, trước hết là vững mạnh về chính trị, nâng cao sức mạnh chiến đấu, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, chấp nhận gian khổ, hy sinh, kiên quyết bảo vệ vững chắc chủ quyền quần đảo Trường Sa.
Lữ đoàn 146 không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu, rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy, bảo đảm an toàn mọi mặt; làm tốt công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, nâng cao trình độ làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại.
Lữ đoàn tích cực tổ chức tốt đời sống vật chất, tinh thần của bộ đội; xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, các tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân vững mạnh, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sỹ Hải quân” trong giai đoạn mới; làm tốt công tác dân vận, không ngừng giữ vững và tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân dân, đoàn kết với các đơn vị bạn, tạo cơ sở vững chắc, phát huy sức mạnh trong xây dựng và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của đơn vị.
Trải qua hơn 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Lữ đoàn 146 luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phát triển, xây dựng, quản lý giữ vững chủ quyền tại các đảo, điểm đóng quân, lập nhiều thành tích, chiến công vẻ vang.
Mặc dù gặp biết bao khó khăn, gian khổ, hy sinh song cán bộ, chiến sỹ Lữ đoàn trong các thời kỳ đã luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao; được Đảng, Nhà nước, Quốc hội phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Nhiều tập thể, cá nhân được các cấp khen thưởng, phong tặng danh hiệu Anh hùng.