Đồng chí Lê Quốc Phong, Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN.
Đoàn Thanh niên các cấp đã triển khai nhiều nội dung, phương thức nhằm phát huy vai trò đối với công tác giáo dục lý tưởng cho thế hệ trẻ, đặc biệt trong bối cảnh tình hình mới và đã đạt một số kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, thiếu lý tưởng, thờ ơ về chính trị, có những biểu hiện nhận thức lệch lạc… Để làm rõ hơn những nội dung này, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn với Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Lê Quốc Phong.
Xin anh khát quát một số nét chính về kết quả thực hiện công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên của các cấp bộ Đoàn trong thời gian qua?
Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng và đạo đức lối sống cho đoàn viên, thanh niên là nhiệm vụ trọng tâm mà tổ chức Đoàn tập trung triển khai trong thời gian qua. Đặc biệt, tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, chúng tôi đã xác định đây là một trong những yêu cầu mà các cấp bộ Đoàn phải đổi mới về phương thức và tìm kiếm nhiều cách thức thể hiện, giúp cho đoàn viên, thanh niên có thêm môi trường, điều kiện thuận lợi nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, hình thành nên lý tưởng cách mạng, đặc biệt là có lối sống đẹp.
Trong năm 2018, Trung ương Đoàn đã triển khai rất nhiều các hoạt động gắn với các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước. Tổ chức Đoàn xem đây là điều kiện, cơ hội giúp các bạn trẻ hiểu hơn về lịch sử, truyền thống của dân tộc, qua đó giáo dục thêm lòng yêu nước, thôi thúc lòng tự hào về những giá trị mà các thế hệ cha anh đã mang lại cho đất nước. Từ đó, thanh niên có động lực cố gắng phấn đấu hơn, đặc biệt là những hoạt động gắn với các sự kiện như kỷ niệm 50 năm Chiến thắng Đồng Lộc, kỷ niệm 70 năm Ngày Bác Hồ ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc… Đây đều là những nội dung mà tuổi trẻ cả nước đã tổ chức các hành trình về nguồn, đến các di tích lịch sử; tổ chức các hoạt động tri ân thế hệ đi trước; tổ chức tọa đàm, diễn đàn để đoàn viên, thanh niên có cơ hội trao đổi, trình bày suy nghĩ của mình.
Về vấn đề giáo dục lý tưởng cách mạng, tổ chức Đoàn luôn cố gắng thúc đẩy các điều kiện giúp cho đoàn viên, thanh niên có thể chủ động tham gia, trình bày những suy nghĩ, nhận thức. Hệ thống các câu lạc bộ lý luận trẻ của Đoàn đã bắt đầu hình thành, tổ chức sinh hoạt định kỳ, thường xuyên với các chuyên đề, nội dung cụ thể… Những hoạt động như vậy đã góp phần nâng cao năng lực của đoàn viên, thanh niên trong việc nhận diện những điểm đúng, những luận điệu xuyên tạc, đả kích, những nội dung không phù hợp của các thế lực phản động; từ đó bản thân mỗi bạn thanh niên phải có một “sức đề kháng” tự thân và sau đó tiếp tục có sự lan truyền, vận động các bạn thanh niên khác cùng tham gia, cùng có hiểu biết và nhận thức chính trị tốt hơn.
Giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên là nhiệm vụ chính trị quan trọng của tổ chức Đoàn. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn một số hạn chế. Một bộ phận giới trẻ giảm sút niềm tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, thiếu lý tưởng, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.… Anh có thể chia sẻ gì về điều này?
Tôi nghĩ đó là một điểm hạn chế và bản thân tổ chức Đoàn khi nhìn nhận lại những kết quả trong thời gian vừa qua cũng xem đó là những điểm cần tập trung làm tốt hơn. Thực tiễn cho thấy, xã hội phát triển có rất nhiều điều kiện thuận lợi cho các bạn trẻ, tuy nhiên cũng có những yếu tố tác động không thuận lợi tới đời sống của thanh niên. Một bộ phận thanh niên chưa có biểu hiện thực sự là những công dân tốt. Nhiều bạn vẫn có biểu hiện lệch lạc, lối sống chưa phù hợp với chuẩn mực và yêu cầu chung. Đó là những điểm mà tổ chức Đoàn nhận thấy cần nỗ lực, cố gắng nhiều hơn để đi sát và nắm chắc những nguyên nhân dẫn tới việc có một bộ phận thanh niên như vậy; từ những nguyên nhân cụ thể đó có tiền đề xác lập giải pháp, cách làm giúp cho đoàn viên, thanh niên hoàn thiện bản thân hơn, khắc phục những biểu hiện lệch lạc.
Để góp phần khắc phục những hạn chế này, năm 2019, các cấp bộ Đoàn sẽ triển khai nhiều phong trào, trong đó nổi bật là hoạt động tuổi trẻ Việt Nam kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đợt sinh hoạt chính trị này có ý nghĩa như thế nào và sẽ tập trung vào những hoạt động nổi bật gì, thưa anh?
Để tiếp tục thúc đẩy việc giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống cho đoàn viên thanh niên, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã ban hành Kết luận về việc tăng cường các giải pháp giáo dục lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Trung ương Đoàn đã ban hành kế hoạch để triển khai tiếp tục Cuộc vận động "Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới" trong giai đoạn 5 năm sắp tới với 12 tiêu chí cụ thể. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn đã ban hành Kết luận tiếp tục thực hiện Chỉ thị 01 – CT/TWĐ tăng cường rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn. Đó là những nhiệm vụ lớn sẽ được tổ chức Đoàn sẽ tập trung triển khai và hướng cho đoàn viên, thanh niên của mình trong 5 năm sắp tới.
Trong năm 2019, tổ chức Đoàn các cấp tiếp tục cụ thể hóa các nội dung đã được xác lập trong các văn bản quan trọng kể trên, đặc biệt là tổ chức các hoạt động gắn với sự kiện kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các cấp bộ Đoàn xem đây là dịp sinh hoạt chính trị quan trọng để đoàn viên, thanh niên cả nước tìm hiểu và có điều kiện hiểu rõ hơn giá trị lịch sử, những lời căn dặn sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Di chúc, đặc biệt là phần Bác căn dặn đoàn viên, thanh niên, qua đó giúp thanh niên nhận thức rõ trách nhiệm của mình. Chúng tôi sẽ tổ chức một hành trình lớn kéo dài từ tháng 1-9/2019. Các bạn đoàn viên, thanh niên sẽ có một đợt sinh hoạt chính trị “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn”. Các chi đoàn sẽ tổ chức hoạt động để đoàn viên, thanh niên trình bày suy nghĩ, nhận thức của mình về Di chúc của Bác Hồ, về quá trình nỗ lực, học tập làm theo phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh; thông qua đó tiếp tục xác định lộ trình phấn đấu trong thời gian tới.
Đồng thời, các cấp bộ Đoàn sẽ nghiên cứu tổ chức các hội thảo, trong đó có một hội thảo lớn ở quy mô cấp toàn quốc về bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ theo tinh thần Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là dịp để tổ chức Đoàn với tư cách là tổ chức đại diện cho thanh niên giới thiệu, đề xuất những cách làm nhằm đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng; lắng nghe sự quan tâm của xã hội, những vấn đề xã hội cần lưu ý để đồng thuận, chia sẻ, tạo điều kiện thuận lợi giúp thanh niên phát triển toàn diện. Đợt sinh hoạt chính trị này cũng tạo cơ hội để các cấp ủy Đảng, các ban, ngành trong cả nước quan tâm và có nhiều giải pháp hỗ trợ thanh niên.
Trung ương Đoàn đã triển khai và yêu cầu các cấp bộ đoàn trong cả nước phải tổ chức tốt các hoạt động, phong trào của thanh niên, đặc biệt hướng tới chủ đề của năm 2019: Năm Thanh niên tình nguyện. Những động tình nguyện sẽ tạo môi trường đa dạng góp phần giáo dục cho đoàn viên, thanh niên tinh thần vì cộng đồng, vì Tổ quốc; chia sẻ, thấy được trách nhiệm của bản thân và tiếp tục cống hiến nhiều hơn cho sự phát triển của đất nước; nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong học tập, rèn luyện, lao động, sản xuất, chiến đấu… Đó là những hoạt động tiêu biểu nhất của tuổi trẻ cả nước để thực hiện lời dạy, lời căn dặn của Bác trong Di chúc.
Thưa anh, thời gian tới, tổ chức Đoàn sẽ có những giải pháp cụ thể gì để công tác giáo dục lý tưởng cách mạng đi vào thực chất, hiệu quả?
Để hạn chế tình trạng này, chúng tôi định hướng tập trung vào một số việc cụ thể. Thứ nhất là nâng cao nhận thức của các cấp bộ Đoàn, đội ngũ cán bộ Đoàn về công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên; coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, có sự đầu tư với hàm lượng hợp lý nhằm thúc đẩy, nâng cao hiệu quả công tác này. Nhóm giải pháp thứ hai là đổi mới phương thức trong việc tổ chức hoạt động giáo dục cho thanh niên, trong đó phải tận dụng được thế mạnh của mạng xã hội, các ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, hấp dẫn, thu hút đối với đoàn viên, thanh niên. Nếu làm tốt vấn đề này, diện tác động sẽ rất hiệu quả và nhiều bạn đoàn viên, thanh niên sẽ dễ dàng tiếp cận hơn với những mong muốn, định hướng của tổ chức Đoàn tốt hơn.
Vấn đề thứ ba là tổ chức Đoàn sẽ cố gắng tăng cường tuyên dương, tuyên truyền về các tấm gương điển hình, người tốt việc tốt, các bạn đoàn viên, thanh niên tích cực, tiêu biểu, đặc biệt sau tuyên dương chú trọng tính lan tỏa trong đời sống của thanh niên Việt Nam, giúp đoàn viên, thanh niên có những tấm gương sáng để học tập, noi theo, lan tỏa những giá trị tích cực. Cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” hay cuộc vận động “Thanh niên sống đẹp, sống có ích” sẽ tiếp tục trở thành một trong những giải pháp trọng tâm giúp tổ chức Đoàn kêu gọi đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia các vấn đề trong xã hội, để đoàn viên, thanh niên tiếp cận với những vấn đề có những giá trị giáo dục cao, từ đó có thể chia sẻ cùng bạn bè của mình. Đó là những giải pháp quan trọng sẽ được tổ chức Đoàn triển khai hiệu quả, tích cực, giúp đoàn viên, thanh niên có thêm điều kiện thuận lợi để tham gia tốt vào hoạt động của Đoàn, đặc biệt là giáo dục thế hệ trẻ Việt Nam hiểu hơn về truyền thống đất nước, lịch sử cách mạng của đất nước nói chung và của tổ chức Đoàn nói riêng, từ đó gắn bó và có trách nhiệm hơn trong cuộc sống của mình.
Trân trọng cảm ơn anh!