Mong Tết an lành!

Cú sốc vẫn mang tên "Corona"

Chính thời điểm mà mọi nhà, mọi người đang rộn ràng chuẩn bị cho thời khắc đoàn tụ sau một năm "bất thường" thì ngày 27/1 (trước Tết âm lịch đúng 2 tuần), đợt dịch COVID-19 thứ ba được phát hiện trong cộng đồng. Các nhà dịch tễ học đến giờ vẫn chưa xác định được F0 của đợt dịch mới, nhưng điều mà các chuyên gia đã chắc chắn và liên tục khuyến cáo người dân trong những ngày qua đó là chủng virus mới, lây lan nhanh và rất mạnh. Diễn biến dịch trong những ngày qua cũng cho thấy điều này, chỉ trong vòng 10 ngày, dịch đã lan ra 10 tỉnh, thành phố với 375 ca dương tính. Tại nơi dịch được phát hiện đầu tiên của đợt này, ngành y tế xét nghiệm 172 trường hợp đầu tiên đã phát hiện 70 ca dương tính với virus SARS-CoV-2. Đây cũng là con số kỷ lục về ca lây nhiễm phát hiện trong một ngày kể từ khi dịch bệnh xâm nhập vào nước ta cách đây hơn 1 năm.

Việc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 công bố có tới 84 ca dương tính tại Hải Dương và Quảng Ninh ngày 28/1 vừa qua đã làm cho dư luận không khỏi sửng sốt và lo lắng, nhưng đó là sự lo lắng cần thiết để mọi người cùng nâng cao ý thức phòng dịch.

Truy vết thần tốc

Với kinh nghiệm truy vết, khoanh vùng, dập dịch từ những lần trước, Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia đã chỉ đạo các lực lượng chức năng như y tế, công an, quân đội, các địa phương, truyền thông và các đội truy vết nhanh chóng chuyển trạng thái. Các lực lượng làm ngày, làm đêm, chạy đua với sự lây lan có tốc độ "như bão" của virus, quyết tâm ngăn chặn sự phát tán Corona chủng mới.

Các chuyên gia truy vết cho biết họ đã giảm thời gian "đuổi" và "bắt kịp" virus xuống còn 3-4 ngày, một nửa thời gian so với các đợt dịch ở Hà Nội, Vĩnh Phúc hay Đà Nẵng trước đó. Dù đã làm nhanh hơn nhưng virus vẫn nhanh hơn. Nhận định về việc nhiều F2 trở thành F0, đặc biệt ở khu vực Hà Nội, PGS.TS Trần Đắc Phu, chuyên gia cao cấp của Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng thuộc Bộ Y tế, cho biết: Trước đây, từ những trường hợp có nguồn bệnh (gọi là F0), thường chỉ sang tới F1, còn F2 (người tiếp xúc với F1) thì hầu như không có. Nhưng đợt dịch này, Ban Chỉ đạo quốc gia và Bộ Y tế nhận định virus lây lan rất nhanh. Do đó, trong thời gian ngắn, có thể lây từ F0 sang F1 rồi sang F2 vì "lây lan nhanh mà chưa kịp phát hiện thì sẽ lây càng nhanh".

Đến nay, 8/10 địa phương có ca lây nhiễm là Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hà Nội, Hòa Bình, Bắc Giang, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh đã cơ bản kiểm soát được sự lây lan của dịch bệnh. Có thể vẫn tiếp tục có ca nhiễm mới hoặc có nhiều ca nhiễm mới từ các địa phương này, nhưng không đáng lo ngại bởi các ca đều xuất phát hoặc có liên hệ với các ổ dịch đã được kiểm soát. Theo nhận định của Ban Chỉ đạo Quốc gia, công tác truy vết, xét nghiệm ở Gia Lai, Bình Dương cần tiếp tục được điều chỉnh. Một số đoàn công tác từ Bộ Y tế và khu vực phía Nam đã có mặt tại các địa phương này để hỗ trợ. Hy vọng, tình hình sẽ sớm được kiểm soát.

Những bài học không mới

Dù đợt dịch này chưa kết thúc, nhưng cũng có thể nhận ra một số sơ hở. Dịch khởi phát từ chủng virus mới, điều đó đồng nghĩa với việc đây là chủng virus xâm nhập từ ngoài vào, chứ không phải rơi rớt và âm thầm phát dịch từ những đợt dịch trước. Công tác quản lý dịch bệnh đối với người nhập cảnh hợp pháp hoặc bất hợp pháp vẫn đang có kẽ hở.

Dù kiểm soát được dịch trong năm 2020, Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia luôn xác định "chúng ta mới chỉ thắng từng trận đánh" chứ chưa thể công bố khống chế dịch thành công bởi dịch vẫn còn phức tạp trên thế giới. Trên cơ sở đó, người dân luôn được khuyến cáo thực hiện 5K, trong đó có đeo khẩu trang khi ra nơi đông người, trên phương tiện giao thông. Nhưng điều này đã bị lãng quên trên chuyến xe đưa dâu từ Nam Sách (Hải Dương) về Ba Vì (Hà Nội) ngày 18/1. Do không ai đeo khẩu trang trên xe đưa dâu nên 11/16 người đã dương tính và chuyên gia truy vết Bùi Thế Duy đã gọi đây là chuyến xe "siêu lây nhiễm".

Nếu những người nhập cảnh được kiểm soát bệnh dịch một cách cẩn trọng hơn và nếu khẩu trang được sử dụng trên các phương tiện có đông người thì chắc chắn diễn biến dịch bệnh không lan ra nhiều địa phương như hiện nay. Nhưng tiếc thay, những giả định này đã không xảy ra!

Mong Tết an lành

Theo các chuyên gia dịch tễ và truy vết, để có Tết an toàn, mỗi người hãy luôn thực hiện 5K. Sử dụng khẩu trang khi ra khỏi nhà sẽ giúp chúng ta giảm mức nguy cơ lây nhiễm xuống rất thấp. Khử khuẩn để chẳng may nếu chúng ta tiếp xúc với virus thì Corona cũng không có nhiều cơ hội để xâm nhập sâu hơn hoặc lan ra rộng hơn. Giữ khoảng cách, hạn chế có mặt ở nơi đông người, không khởi xướng các hoạt động đông người và hạn chế đi lại chính là cách hữu hiệu để ngăn virus phát tán rộng rãi. Nếu toàn dân thực hiện khai báo y tế thì công tác truy vết chắc chắn sẽ kịp thời và chính xác hơn nhiều.

Chỉ vài ngày nữa, thời khắc thiêng liêng, chuyển giao giữa năm Canh Tý và năm Tân Sửu sẽ tới. Tất cả chúng ta đều mong muốn đón Tết an lành, năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công. Mỗi chúng ta và tất cả chúng ta hãy cùng nhau thực hiện phương châm chống dịch mà Chính phủ và Bộ Y tế đã đề ra, thì dù được đón Tết bên gia đình hay trong nỗi nhớ mong đoàn tụ với người thân, vẫn sẽ là Tết an lành cho tất cả mọi người.