Luật mới có hiệu lực thi hành từ ngày 15/8/2023; quy định giấy tờ xuất nhập cảnh đã cấp cho công dân trước ngày luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn ghi trong giấy tờ xuất nhập cảnh. Trường hợp công dân đề nghị cấp giấy tờ xuất nhập cảnh nhưng chưa được cấp khi Luật này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục áp dụng quy định của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019 để giải quyết.
Đáng chú ý, Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (sửa đổi) sẽ nâng thời hạn của thị thực điện tử từ 30 ngày lên 3 tháng, có giá trị một lần hoặc nhiều lần.
Luật nâng thời hạn tạm trú từ 15 ngày lên 45 ngày đối với công dân của nước được Việt Nam đơn phương miễn thị thực và được xem xét giải quyết cấp thị thực, gia hạn tạm trú theo các quy định khác của Luật.
Luật cũng bổ sung trách nhiệm của cơ sở lưu trú; nghĩa vụ của người nước ngoài trong việc xuất trình hộ chiếu và giấy tờ có giá trị cư trú tại Việt Nam cho cơ sở lưu trú để thực hiện khai báo tạm trú theo quy định… để quản lý cư trú người nước ngoài tại Việt Nam, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu trước khi Quốc hội bấm nút, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, có ý kiến đề nghị rà soát quy định về thời hạn thị thực điện tử để đảm bảo phù hợp với các điều ước quốc tế và nguyên tắc có đi có lại với các nước nhằm thu hút khách du lịch và phát triển kinh tế - xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, Luật đã nâng thời hạn thị thực điện tử lên đến 90 ngày, có giá trị một lần hoặc nhiều lần nhằm đáp ứng nhu cầu của khách du lịch quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài muốn vào Việt Nam nghiên cứu, khảo sát thị trường, tìm kiếm, xúc tiến đầu tư, nhất là các trường hợp có nhu cầu đi đến nhiều nước trong khu vực và quay lại Việt Nam để đánh giá, so sánh về khả năng mở rộng đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.
Với việc nâng thời hạn tạm trú tại cửa khẩu cho người nhập cảnh theo diện đơn phương miễn thị thực, một số ý kiến đề nghị làm rõ căn cứ của quy định 45 ngày; đề nghị tăng lên 60 hoặc 90 ngày để thuận lợi nhất cho nước ta và người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các nước như Thái Lan, Singapore... đang áp dụng chính sách miễn thị thực với thời hạn tạm trú đến 45 ngày, 90 ngày. Việc nâng thời hạn đơn phương miễn thị thực lên 45 ngày là đạt mức trung bình trong khu vực, qua đó, sẽ nâng cao tính cạnh tranh trong khu vực của Việt Nam trong thu hút du khách; tạo thuận lợi hơn nữa cho khách du lịch quốc tế, giúp họ chủ động thời gian, lịch trình tham quan, nghỉ dưỡng dài ngày ở Việt Nam.
Liên quan tới Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, Quốc hội đã thông qua đề nghị bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu phổ thông. Một số ý kiến đề nghị thay thông tin “nơi sinh”, “quê quán” bằng “nơi đăng ký khai sinh” cho thống nhất với dự thảo Luật Căn cước sửa đổi.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích, nơi sinh và nơi đăng ký khai sinh trong nhiều trường hợp không cùng một nơi và việc ghi thông tin về “nơi sinh” trên hộ chiếu là phù hợp với khuyến cáo và thông lệ quốc tế. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật do Chính phủ trình.
Ngoài ra, trong quá trình thảo luận, một số ý kiến ý kiến khác đề nghị bổ sung “thông tin khác do Chính phủ quyết định” để đảm bảo linh hoạt trong áp dụng pháp luật. Tiếp thu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho bổ sung thêm “thông tin khác do Chính phủ quy định” vào Luật để bảo đảm linh hoạt trong thực tiễn khi có tình huống phát sinh.