Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống dân tộc
Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu cho biết, công tác nghiên cứu, tham mưu, kiến nghị chính sách được triển khai phù hợp với tình hình mới, đạt được những kết quả nổi bật. Để tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn Nghị quyết số 36-NQ/TW, Chỉ thị số 45-CT/TW và Kết luận số 12-KL/TW trong giai đoạn 2021-2026, Bộ Ngoại giao trình Chính phủ ban hành Nghị quyết 169/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh công tác người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2021-2026. Nghị quyết này nhằm mục tiêu cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp do Bộ Chính trị đề ra về công tác người Việt Nam ở nước ngoài, giao đầu mối chủ trì và các cơ quan phối hợp theo chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương.
Bộ Ngoại giao đã ban hành Chương trình hành động của Bộ về triển khai Kết luận 12-KL/TW và Nghị quyết 169-NQ/CP. Ban cán sự đảng Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với Ban Dân vận Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương và Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị quán triệt và triển khai Kết luận 12-KL/TW và Nghị quyết số 169/NQ-CP về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới; phối hợp, hướng dẫn nhiều địa phương xây dựng chương trình, kế hoạch hành động triển khai Kết luận 12-KL/TW và Nghị quyết 169-NQ/CP... Các hoạt động này nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động giữa các cơ quan, tổ chức trực tiếp tham gia công tác người Việt Nam ở nước ngoài, bảo đảm nắm vững chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp để tổ chức thực hiện hiệu quả công tác này trong tình hình mới.
Đáng chú ý, trong công tác giữ gìn và phát huy tiếng Việt trong cộng đồng, Bộ Ngoại giao đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2023-2030 (theo Quyết định số 930/QĐ-TTg ngày 3/8/2022), nhằm tôn vinh sự giàu đẹp của tiếng Việt, nâng cao nhận thức về ngôn ngữ và văn hóa dân tộc đối với kiều bào và bạn bè quốc tế, đặc biệt là thế hệ trẻ; thúc đẩy phong trào dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng, qua đó góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống dân tộc.
“Thông qua việc tôn vinh ngôn ngữ dân tộc, góp phần xây dựng cộng đồng ổn định, đoàn kết, vững mạnh, tích cực đóng góp cho quê hương, đất nước. Để triển khai thực hiện Đề án này, Bộ Ngoại giao đã xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ Kế hoạch Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài năm 2023 - ngày 8/9 hằng năm - với những chương trình, hoạt động cụ thể”, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nêu.
Tăng cường sức mạnh đại đoàn kết dân tộc
Theo tinh thần của Kết luận 12-KL/TW, Bộ Ngoại giao đã xây dựng, hoàn thiện các chương trình về tăng cường sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới, chăm lo cho kiều bào ở các địa bàn khó khăn như củng cố địa vị pháp lý, hỗ trợ năng lực hội nhập vào xã hội sở tại. Công tác đại đoàn kết, vận động, thu hút nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục được chú trọng, đẩy mạnh các hoạt động kết nối, thu hút nguồn lực doanh nhân, trí thức và các nguồn lực khác.
Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã triển khai các hoạt động nổi bật như: Phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức các cuộc gặp gỡ của lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước nhân các chuyến đi thăm các nước; tổ chức thành công các chương trình thường niên dành cho kiều bào như Xuân Quê hương tháng 1/2022, Lễ Giỗ tổ Hùng Vương tháng 4/2022, Đoàn kiều bào thăm Trường Sa và Nhà giàn DK1 vào tháng 5/2022, Trại hè Việt Nam tháng 7-8/2022…; qua đó, tạo điều kiện cho bà con - đặc biệt là kiều bào trẻ, gặp gỡ, trao đổi, tìm hiểu về đất nước, chủ quyền biển đảo quê hương; góp phần thắt chặt hơn sự gắn kết, khơi dậy lòng tự hào và trách nhiệm với Tổ quốc, củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Năm 2022, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức các chuyến công tác tại các địa bàn có đông người Việt như Campuchia, Thái Lan, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Australia… để thăm hỏi tình hình bà con sau đại dịch COVID-19; cảm ơn và trân trọng tình cảm, những đóng góp quý báu của bà con dành cho quê hương, đất nước trong thời gian qua; đồng thời lắng nghe, ghi nhận tâm tư, nguyện vọng, đề xuất, kiến nghị của bà con để kịp thời có biện pháp xử lý.
"Các chương trình thường niên do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức và những chuyến công tác cộng đồng là cơ hội để triển khai mạnh mẽ công tác đại đoàn kết, phát huy nguồn lực người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước", Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nêu.
Cùng với việc triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát huy nguồn lực trí thức người Việt Nam ở nước ngoài, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu thông tin thêm về công tác chăm lo cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài như công tác hỗ trợ cộng đồng, bảo hộ công dân Việt Nam tại Ukraine; hỗ trợ cộng đồng người gốc Việt tại Campuchia; phối hợp với Ủy ban Đối ngoại Quốc hội tổ chức tọa đàm về chính sách pháp luật với cộng đồng người Việt Nam tại một số nước ở khu vực châu Âu để lắng nghe, tiếp thu tâm tư, vướng mắc đối với các vấn đề mà bà con rất quan tâm thời gian qua như vấn đề quốc tịch, xuất nhập cảnh, đất đai, nhà ở, miễn thị thực, kinh doanh đầu tư, giáo dục, thu hút chuyên gia, trí thức kiều bào...
Phát huy nguồn lực kiều bào trong tình hình mới
Đối với trọng tâm công tác năm 2023, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Hiệu cho biết, về chủ trương, chính sách, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phối hợp các cơ quan liên quan rà soát các văn bản pháp luật dành cho người Việt Nam ở nước ngoài liên quan đến quốc tịch, cư trú, đầu tư, sở hữu nhà đất, nhập xuất cảnh, miễn thị thực…; bổ sung, hoàn thiện, kiến nghị những chính sách, biện pháp đột phá mới nhằm tranh thủ tối đa, phát huy mạnh mẽ hơn nữa nguồn lực kiều bào vào những vấn đề phát triển cụ thể, thiết thực của đất nước…
Về hỗ trợ cộng đồng, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tăng cường các biện pháp tổng thể, lâu dài, đặc biệt ở những địa bàn khó khăn; đồng thời đổi mới, đa dạng hóa hình thức, linh hoạt trong biện pháp triển khai vận động kiều bào, trong đó tập trung vào thế hệ trẻ, lực lượng nòng cốt, những người có uy tín, ảnh hưởng trong cộng đồng...
Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền đối với kiều bào; thông tin thường xuyên cho cộng đồng về tình hình trong nước, các chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài và các vấn đề bà con quan tâm; tiếp tục hỗ trợ hoạt động của một số phóng viên, cơ quan báo chí; đổi mới nội dung, đa dạng hóa phương thức chuyển tải thông tin, tăng cường hiệu quả cơ chế phối hợp, phản ứng nhanh, kịp thời phản bác hiệu quả những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các lực lượng phản động, thù địch…
Đối với công tác vận động và hỗ trợ doanh nhân, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp xây dựng đất nước, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành trong nước, các tổ chức khoa học người Việt Nam ở nước ngoài tổ chức các hoạt động nhằm tranh thủ ý kiến đóng góp của kiều bào đối với các vấn đề phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam, trên cơ sở bám sát các trọng tâm phát triển của đất nước; tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách, pháp luật liên quan đến kiều bào, chính sách về thu hút, trọng dụng, đãi ngộ đối với chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài và chính sách thu hút đầu tư, kinh doanh, chuyển giao công nghệ của kiều bào...