Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc Vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Khắc Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc sẽ thăm chính thức nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và tham dự Hội chợ Trung Quốc - ASEAN (CAEXPO), Hội nghị Thượng đỉnh thương mại, đầu tư Trung Quốc – ASEAN (CABIS) lần thứ 13 tại thành phố Nam Ninh, Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc từ ngày 10-14/9/2016.
Đây là chuyến thăm chính thức Trung Quốc lần đầu tiên của lãnh đạo cấp cao Việt Nam sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Duy trì xu thế phát triển tích cực
Từ đầu năm 2016 đến nay, quan hệ Việt Nam-Trung Quốc duy trì xu thế cải thiện và phát triển tích cực. Hoạt động trao đổi, tiếp xúc, giao lưu, hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước tiếp tục được duy trì, thúc đẩy với nhiều hình thức. Sau Đại hội toàn quốc lần thứ XII Đảng Cộng sản Việt Nam và Kỳ họp thứ Nhất Quốc hội khóa XIV, lãnh đạo cấp cao Trung Quốc đã gửi điện mừng tới các đồng chí Lãnh đạo cấp cao nước ta, khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam, sẵn sàng duy trì trao đổi chiến lược, đi sâu hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, thúc đẩy quan hệ Trung - Việt phát triển lành mạnh, ổn định. Tại các cuộc gặp, phía Trung Quốc tiếp tục khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam, sẵn sàng tăng cường các lĩnh vực hợp tác thực chất, kiểm soát và giải quyết tốt bất đồng trên biển giữa hai nước. Quan hệ hợp tác giữa các bộ, ngành hai nước tiếp tục được đẩy mạnh, nhất là trên các lĩnh vực quốc phòng, ngoại giao, tư pháp.
Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư có tiến triển mới, hai bên khẳng định áp dụng các biện pháp hữu hiệu thúc đẩy thương mại song phương phát triển cân bằng, bền vững trong quá trình thực hiện mục tiêu kim ngạch thương mại song phương đạt 100 tỷ USD vào năm 2017. Trung Quốc khẳng định sẽ quan tâm hơn vấn đề nhập siêu của Việt Nam, từng bước thực hiện các dự án đầu tư quy mô lớn, mang tính biểu tượng của quan hệ Việt Nam - Trung Quốc.
Kim ngạch thương mại song phương tiếp tục tăng, năm 2015 đạt 66,6 tỷ USD (tăng 13,7%), trong đó Việt Nam xuất khẩu 17,1 tỷ USD (tăng 14,8%), nhập khẩu 49,5 tỷ USD (tăng 13,3%; 7 tháng đầu năm 2016 đạt ,18 tỷ USD (tăng 1,18% so với cùng kỳ), trong đó Việt Nam xuất khẩu 10,85 tỷ USD (tăng 14,93%), nhập khẩu 16,47 tỷ USD (giảm 3,42%).
Trong 6 tháng đầu năm 2016, Trung Quốc có 127 dự án đầu tư mới tại Việt Nam với số vốn đăng ký mới và tăng thêm đạt 537,6 triệu USD. Lũy kế đến hết tháng 7/2016, Trung Quốc (không kể Đài Loan, Hồng Công, Ma Cao) có 1.500 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký 10,86 tỷ USD, đứng thứ 9/116 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam.
Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu về lượng du khách đến Việt Nam, 7 tháng đầu năm 2016 có gần 1,5 triệu lượt khách Trung Quốc đến Việt Nam du lịch (chiếm hơn 1/4 lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong cùng kỳ).
Về tình hình Biển Đông, lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước đã nhiều lần trao đổi và đạt được nhận thức chung quan trọng về giải quyết thỏa đáng bất đồng, tranh chấp trên biển trên cơ sở tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế. Hai bên tiếp tục duy trì đàm phán và hợp tác trên biển, đã hoàn thành khảo sát chung trên thực địa vùng biển khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ, khởi động dự án hợp tác nghiên cứu so sánh trầm tích thời kỳ Holocenne khu vực Châu thổ sông Hồng và châu thổ Trường Giang, tiến hành đàm phán Vòng 8 Nhóm công tác về hợp tác trong các lĩnh vực ít nhạy cảm trên biển.
Xây dựng khối vận mệnh chung gắn bó
Năm 2016, Hội chợ Trung Quốc-ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh thương mại và đầu tư Trung Quốc-ASEAN lần thứ 13 có chủ đề “Cùng xây dựng con đường tơ lụa trên biển thế kỷ 21, xây dựng khối vận mệnh chung Trung Quốc-ASEAN gắn bó hơn”.
Từ kỳ Hội chợ Trung Quốc-ASEAN lần đầu tiên vào năm 2004 đến nay, Việt Nam luôn coi trọng và có lãnh đạo Chính phủ tham dự, đồng thời là nước có số lượng gian hàng và doanh nghiệp tham gia nhiều nhất trong các nước ASEAN. Năm nay, Việt Nam lần đầu tiên tham dự Hội chợ với vai trò là “Quốc gia danh dự”. Dự kiến hơn 130 doanh nghiệp Việt Nam tham gia triển lãm với 250 gian hàng, tổng diện tích khoảng 5.000 m2 (tăng 35% so với năm 2015), quy mô lớn nhất trong các nước ASEAN, chỉ sau nước chủ nhà Trung Quốc. Thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắc Lắc cũng sẽ tổ chức gian hàng “Thành phố đẹp” với diện tích 231 m2.
Diễn ra đúng vào dịp kỷ niệm 25 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc, quy mô Hội chợ lần này được đánh giá là lớn nhất từ trước tới nay với diện tích trưng bày trên 90.000 m2, bao gồm 2.800 gian hàng trong nhà và 10.000 m2 ngoài trời. Các gian hàng tại Hội chợ chia làm 6 khu vực chính: Triển lãm sản phẩm các nước ASEAN và Trung Quốc; Hợp tác đầu tư; Hợp tác nông nghiệp; Công nghệ mới; Dịch vụ thương mại; Thành phố đẹp (mỗi nước thành viên có một gian hàng giới thiệu về thành phố tiêu biểu của quốc gia mình nhằm tạo cơ hội giao lưu, tăng cường hợp tác giữa các thành phố của các nước trong khu vực). Ngoài ra mỗi năm sẽ có một nước ASEAN (lần lượt theo chữ cái tên quốc gia) được chọn làm “Quốc gia danh dự” tại Hội chợ Trung Quốc - ASEAN.
Từ năm 2004, Hội chợ Trung Quốc - ASEAN (CAEXPO) và Hội nghị Thượng đỉnh thương mại và đầu tư Trung Quốc - ASEAN (CABIS) được tổ chức định kỳ hàng năm tại thành phố Nam Ninh, Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây, Trung Quốc.
Hội chợ Trung Quốc - ASEAN do Bộ Thương mại Trung Quốc, Bộ Kinh tế 10 nước ASEAN và Ban Thư ký ASEAN đồng tổ chức. Chính quyền Quảng Tây là cơ quan thực hiện với tôn chỉ “Thúc đẩy xây dưng Khu vực thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc, cùng chia sẻ cơ hội hợp tác và phát triển”.
Hội nghị Thượng đỉnh thương mại và đầu tư Trung Quốc - ASEAN do Bộ Thương mại Trung Quốc, Ủy ban xúc tiến thương mại quốc tế Trung Quốc và chính quyền Quảng Tây đồng chủ trì, các Hiệp hội Công thương 10 nước ASEAN phối hợp. Trải qua 12 kỳ hoạt động, Hội chợ Trung Quốc - ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh thương mại và đầu tư Trung Quốc – ASEAN đã trở thành cơ chế quan trọng, thúc đẩy giao lưu hữu nghị, xúc tiến thương mại và hợp tác đa lĩnh vực giữa các nước ASEAN với Trung Quốc. Hội chợ Trung Quốc – ASEAN cũng được bình chọn là một trong 10 hội chợ triển lãm hàng đầu của Trung Quốc, có vai trò ngày càng nổi bật và đã trở thành điểm đến của không chỉ doanh nghiệp Trung Quốc, ASEAN mà cả đối tác ngoài khu vực.