Hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động nghiên cứu, đối thoại và tham vấn kiến nghị chính sách để chuẩn bị phục vụ cho năm Việt Nam làm Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) 2020.
Tham dự hội thảo có 50 đại biểu gồm chuyên gia cấp vụ, phòng từ các bộ, ngành, các cơ quan của Đảng và Quốc hội Việt Nam có công tác liên quan đến ASEAN; các học giả, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Đặc biệt, hội thảo có sự tham gia của cựu Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh, cựu quan chức và cựu đại sứ đã có nhiều đóng góp quan trọng trong quá trình tham gia ASEAN của Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, Phó Giáo sư Nguyễn Vũ Tùng, Giám đốc Học viện Ngoại giao khẳng định, sự tồn tại và phát triển của ASEAN trong hơn 50 năm qua là minh chứng cho sức sống dẻo dai của một mô hình hợp tác khu vực. Sự phát triển của Cộng đồng ASEAN dựa trên những thành tựu đã đạt được và vai trò quan trọng của ASEAN đối với từng nước thành viên, khu vực Đông Nam Á và rộng hơn là khu vực châu Á - Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Trong bối cảnh thế giới và khu vực nhiều biến động, thách thức đan xen cơ hội, nhiệm vụ đặt ra cho Chủ tịch luân phiên của ASEAN, mà cụ thể là Việt Nam trong năm 2020 là hóa giải các thách thức, nắm bắt cơ hội, tích cực phối hợp cùng tất cả các nước thành viên khác vì sự phát triển của ASEAN.
Ông Vũ Hồ, Vụ trưởng Vụ ASEAN, Bộ Ngoại giao cho biết: ASEAN luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Việt Nam.
Hội thảo lần này hướng tới các mục tiêu: Tập hợp quan điểm, ý kiến của các bộ, ngành về những ưu tiên của Việt Nam trên các lĩnh vực liên quan trong năm Chủ tịch ASEAN 2020; xây dựng và củng cố đồng thuận giữa các bộ, ngành trong công tác chuẩn bị cho năm Chủ tịch ASEAN 2020; tìm hiểu các cơ hội thúc đẩy kết nối, trao đổi, hợp tác giữa các bộ, ngành Việt Nam với các đối tác chủ chốt của ASEAN trong việc tăng cường vai trò của ASEAN và Việt Nam tại khu vực, trên trường quốc tế.
Với những mục tiêu đó, hội thảo tập trung vào các biện pháp thúc đẩy vai trò trung tâm và đoàn kết của ASEAN trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực thay đổi; các vấn đề Việt Nam nên tập trung thúc đẩy trên cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2020; những khả năng, vấn đề và lĩnh vực mà các đối tác có thể hỗ trợ Việt Nam trong năm Chủ tịch ASEAN 2020.
Hội thảo diễn ra trong không khí trao đổi sôi nổi, thẳng thắn và thực chất. Đa số các đại biểu thống nhất với quan điểm rằng ASEAN đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức. Trong bối cảnh đó, Việt Nam được kỳ vọng sẽ phát huy vai trò nòng cốt và dẫn dắt trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2020, đóng góp một cách thực chất vào sự phát triển của Cộng đồng ASEAN.