Thứ trưởng bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết, Từ Sơn là vùng đất có lịch sử văn hóa lâu đời, có vị trí chiến lược quan trọng trong các cuộc đấu tranh chống kẻ thù xâm lược với rất nhiều di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng di tích cấp quốc gia. Thị xã Từ Sơn hiện nay là điểm trung gian kết nối giữa đô thị Bắc Ninh với Thủ đô Hà Nội; là trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ, giữ vai trò động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh.
Với những tiềm năng, lợi thế về giao thông, vị trí địa lý, lịch sử, văn hóa, du lịch sẵn có, đến nay thị xã Từ Sơn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch phát triển, trong đó tập trung phát triển thị xã theo hướng thu hút đầu tư có chọn lọc, hỗ trợ sản xuất doanh nghiệp vừa và nhỏ, công nghiệp làng nghề gắn với bảo về môi trường, đẩy mạnh đô thị hóa, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn. Từ đầu năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng bất lợi của đại dịch COVID-19 nhưng kinh tế - xã hội của thị xã vẫn giữ được ổn định và phát triển. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trung bình 3 năm (2018 - 2020) của thị xã đạt 4,8% (cao hơn mức tăng chung 4,74% của tỉnh Bắc Ninh); thu nhập bình quân đầu người năm 2020 đạt 175,5 triệu đồng/người/năm; tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, từ 59,3% năm 2018 lên 100% năm 2020.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Thăng nhấn mạnh, việc thành lập thành phố Từ Sơn trên cơ sở nguyên trạng về diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc của thị xã Từ Sơn hiện nay là cần thiết, phù hợp với các quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt, thúc đẩy thị xã Từ Sơn phát triển trở thành đô thị ngày càng văn minh, hiện đại.
Qua thảo luận, các đại biểu tán thành với sự cần thiết thành lập thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh và cho rằng để bảo đảm cho mục tiêu, định hướng phát triển, mang lại nhiều lợi ích cho thị xã Từ Sơn nói riêng, tỉnh Bắc Ninh nói chung, cần có một mô hình tổ chức bộ máy quản lý phù hợp, bảo đảm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền địa phương. Hồ sơ Đề án về cơ bản đã bảo đảm đầy đủ các tài liệu theo đúng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.
Việc thành lập thành phố tạo điều kiện tốt hơn trong công tác bảo đảm yêu cầu quốc phòng an ninh, trật tự - an toàn xã hội; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Quá trình xây dựng Đề án đã nhận được sự đồng thuận cao của nhân dân. Đề án bảo đảm đạt các tiêu chuẩn thành lập thành phố thuộc tỉnh theo quy định tại Nghị quyết số 1211.
Qua rà soát, một số đại biểu phân tích, khi thành lập 5 phường (Hương Mạc, Phù Chẩn, Phù Khê, Tam Sơn, Tương Giang) vào tháng 2/2021, người dân ở những đơn vị hành chính này đã phải thay đổi địa chỉ, con dấu, giấy tờ. Đến nay, sau gần 7 tháng, Chính phủ tiếp tục đề nghị thành lập thành phố thì lại thêm một lần thay đổi nữa. Trong khi đó, một số phường hiện có của thị xã Từ Sơn đang có diện tích rất nhỏ, chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định (như phường Đông Ngàn, phường Trang Hạ), do đó sẽ thuộc diện cần tiếp tục được sắp xếp trong giai đoạn sắp tới. Các đại biểu đề nghị Chính phủ, chính quyền địa phương cần rút kinh nghiệm khi xem xét, lập phương án sắp xếp các đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị để tránh gây xáo trộn ảnh hưởng quá nhiều, quá thường xuyên đến đời sống nhân dân.