Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 10 năm 2018 diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế thế giới có nhiều biến chuyển nhanh và phức tạp. Tuy nhiên, Việt Nam đang tiếp tục đà phát triển nhanh và toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực.
|
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu tại diễn đàn.
|
Theo đó, năm 2017, lần đầu tiên sau nhiều năm, Việt Nam đã hoàn thành và vượt toàn bộ 13/13 chỉ tiêu đề ra và đạt nhiều mốc “kỷ lục” mới. Tốc độ tăng trưởng GDP đạt 6,81%, lạm phát được kiểm soát ở mức 3,5%, lãi suất và tỷ giá ổn định, kim ngạch thương mại đạt kỷ lục 425 tỷ USD, dự trữ ngoại tệ đạt trên 60 tỷ USD. Trong 6 tháng đầu năm nay, tốc độ tăng trưởng GDP tiếp tục đạt mức cao, tăng 7,08% so với cùng kỳ năm ngoái, mức cao nhất từ năm 2011 trở lại đây.
Đáng chú ý, đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam tiếp tục gia tăng. Năm 2017, vốn FDI đăng ký đạt 36 tỷ USD, vốn thực hiện đạt 17,5 tỷ USD. Trong 7 tháng đầu năm nay, vốn FDI đăng ký đạt 22,94 tỷ USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2017; vốn thực hiện đạt 9,85 tỷ USD, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước.
“Kết quả đó cho thấy, Việt Nam đang là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong khu vực ASEAN. Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang trở thành bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp khoảng 20% GDP, trên 70% kim ngạch xuất khẩu của cả nước”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, bên cạnh những thành tựu đáng khích lệ trên, nền kinh tế Việt Nam vẫn đang đứng trước những thách thức lớn. Năng suất, hiệu quả, chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế còn chưa đạt yêu cầu. Khoảng cách phát triển so với nhiều nước trong khu vực còn lớn. Nhu cầu vốn đầu tư nhằm phát triển, tạo bước đột phá về kết cấu hạ tầng là rất lớn, trong khi nguồn lực trong nước có hạn.
Ngoài ra, kinh tế vĩ mô tuy ổn định nhưng áp lực lạm phát vẫn còn lớn; thị trường tài chính - tiền tệ, đặc biệt là thị trường chứng khoán còn không ít bất cập. Môi trường đầu tư kinh doanh tuy đã được cải thiện, nhưng vẫn chưa theo kịp nhu cầu phát triển của nền kinh tế. Cùng với đó là các tác động khó lường từ diễn biến phức tạp của tình hình địa-chính trị, kinh tế quốc tế...
Nhận thức đầy đủ về những thách thức đó, Chính phủ Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nhằm thúc đẩy nền kinh tế phát triển nhanh và bền vững. Trong đó, có nhiều yếu tố có tác động tới sự phát triển của thị trường M&A Việt Nam.
Một là, với phương châm “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả”, Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, cải cách tư pháp, phòng chống tham nhũng, lãng phí; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, công khai minh bạch hoạt động của cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước, thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các sai phạm, đề cao trách nhiệm thực thi công vụ nhằm tháo gỡ những rào cản, khơi nguồn động lực tăng trưởng mới.
Hai là, khuyến khích phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân (KTTN). Nghị quyết 10 Hội nghị TW 5 khóa XII đã khẳng định chủ trương phát triển KTTN trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Chính phủ đã ban hành Chương trình hành động tập trung vào các giải pháp chủ yếu là: Hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng bộ, nhất quán, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh an toàn, ít rủi ro; bãi bỏ các rào cản, quy định điều kiện kinh doanh không cần thiết, bất hợp lý, mở rộng khả năng tham gia thị trường, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng; tăng cường khả năng tiếp cận cơ sở hạ tầng và các nguồn lực; hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân đổi mới sáng tạo, hiện đại hóa công nghệ và phát triển nguồn nhân lực, nâng cao năng suất lao động; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thống nhất nhận thức, tư tưởng về phát triển KTTN.
Phấn đấu đến đến năm 2020 có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp (DN); đến năm 2025 có hơn 1,5 triệu DN và đến năm 2030 có ít nhất 2 triệu DN. Phấn đấu tăng tỷ trọng đóng góp của khu vực KTTN vào GDP năm 2020 đạt khoảng 50%, năm 2025 khoảng 55%, đến năm 2030 khoảng 60-65%.
Ba là, quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đang được đẩy mạnh với trọng tâm là cổ phần hóa (CPH) các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, thoái vốn nhà nước trong các DN. Đặc biệt, đã thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN và đang hoàn tất các văn bản pháp lý để đưa vào hoạt động,
|
Tính tiêng trong 6 tháng đầu năm nay, 16 DNNN đã IPO và bán gần 46% vốn điều lệ cho các cổ đông chiến lược, trị giá gần 22.500 tỷ đồng, gấp 4,5 lần trị giá từ IPO của cả năm 2017. Các Bộ, địa phương cũng bán vốn nhà nước tại 42 DN với giá trị 5.598 tỷ đồng.
Như vậy, tổng thu từ CPH, thoái vốn trong 6 tháng đầu năm đạt trên 28 nghìn tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2016 đến nay, tổng số thu từ CPH, thoái vốn đạt khoảng 198.000 tỷ đồng, gấp 2,5 lần tổng số thu từ CPH, thoái vốn giai đoạn 2011-2015.
Các con số này cho thấy quá trình CPH DNNN đang đi vào thực chất, khác với trước đây là CPH nhiều DN, nhưng số vốn nhà nước bán ra lại không đáng kể. Đồng thời, yêu cầu đề cao chất lượng CPH và nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD của DNNN sau CPH đang được đáp ứng tốt hơn.
|
thống nhất đầu mối trách nhiệm và thực hiện CPH, thoái vốn nhà nước trong DN, nâng cao trách nhiệm giải trình của đại diện chủ sở hữu nhà nước, đảm bảo thông tin công khai, minh bạch, thuận lợi cho sự tham gia của các nhà đầu tư, DN...
Bốn là, quá trình cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ DN đang được Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ chỉ đạo triển khai quyết liệt. Đây được coi là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt của Chính phủ nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội đất nước. Chính phủ đã ban hành và thường xuyên chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 19 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và Nghị quyết số 35/2016/NQ-CP về hỗ trợ phát triển DN đến năm 2020 với các mục tiêu và giải pháp cụ thể.
Năm là, để tận dụng những cơ hội và vượt qua thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Chính phủ đã ban hành và đang chỉ đạo thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 4/5/2017 về việc tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, tập trung vào các giải pháp cụ thể là:
Thúc đẩy phát triển, tạo sự bứt phá thực sự về hạ tầng, ứng dụng và nhân lực về CNTT-truyền thông; phát triển hạ tầng kết nối số và bảo đảm an toàn, an ninh mạng; cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh tạo điều kiện cho người dân và DN dễ dàng, bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển nội dung số.
Xây dựng chiến lược chuyển đổi số, nền quản trị thông minh, ưu tiên phát triển công nghệ số, nông nghiệp thông minh, du lịch thông minh, đô thị thông minh…; tập trung thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo quốc gia; xây dựng các cơ chế chính sách cụ thể để phát triển mạnh mẽ DN khởi nghiệp sáng tạo, nhanh chóng hấp thụ và phát triển các công nghệ sản xuất mới.
Thay đổi mạnh mẽ chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục và dạy nghề nhằm tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới.
Sáu là, mặc dù quan hệ kinh tế quốc tế nói chung và thương mại quốc tế nói riêng đang đứng trước những thách thức lớn, chưa có tiền lệ do chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch và chiến tranh thương mại, song sau khi chính thức tham gia Hiệp định CPTPP, Việt Nam đang tích cực đàm phán để có thể ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) vào cuối năm nay. Đến nay, Việt Nam đã ký kết nhiều FTA; 60 hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư; 54 hiệp định tránh đánh thuế 2 lần với các nước. Chính phủ cũng đang tìm kiếm các giải pháp để ứng phó với những diễn biến bất lợi trong quan hệ kinh tế quốc tế và thương mại đa phương toàn cầu.
Với những yếu tố nói trên, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ tin rằng Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực hành động vì một môi trường đầu tư thực sự lành mạnh, minh bạch, thuận lợi, khuyến khích hoạt động M&A phát triển cả về số lượng và chất lượng, phù hợp với định hướng phát triển của nền kinh tế; phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP trên 6,8%/năm trong giai đoạn 2018-2020.