Sắp xếp tinh gọn bộ máy tránh để 'người tài xin nghỉ, người dở ở lại'

Sắp xếp bộ máy ảnh hưởng khoảng 100 nghìn người

Theo Phó Thủ tướng, năm 2024 hoạt động của Chính phủ thành công trên nhiều lĩnh vực. Trong thành công lớn đó có sự đóng góp hiệu quả, tích cực của Bộ, ngành Nội vụ, toàn thể cán bộ, công chức. 

Ông chia sẻ, được Thủ tướng giao trực tiếp chỉ đạo Bộ Nội vụ, những tháng vừa qua lăn lộn với lãnh đạo, cán bộ, công chức của Bộ, ông cảm nhận Bộ Nội vụ đảm nhận khối lượng công việc rất lớn, “cái gì cũng cấp bách, dồn dập, tính chất nhạy cảm và phức tạp”. Ông ví dụ như việc xử lý những vấn đề về tôn giáo hết sức nhạy cảm, vấn đề chế độ chính sách liên quan đến từng người lao động, từng cán bộ, công chức, viên chức hết sức khó khăn.
 
“Việc làm chính sách chạm đến nhiều người. Làm tốt chưa chắc được khen, vì người ta cho đó là bổn phận của chúng ta, nhưng làm sơ sẩy cái gì đấy là có vấn đề. Có những việc, nói như Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, là tồn tại trong nhiều năm, ai cũng thấy là điểm nghẽn”, Phó Thủ tướng nói.

Khẳng định thành công của Bộ Nội vụ cũng là thành công của Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình điểm qua những kết quả của ngành trong năm qua như: chỉ đạo điều hành quyết liệt và đổi mới; sắp xếp đơn vị hành chính khối lượng rất lớn và kịp thời để chuẩn bị cho đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng (sắp xếp đơn vị cấp huyện và 1.178 đơn vị cấp xã).

“Có những lúc đồng chí Bộ trưởng đưa cho tôi báo cáo, hết giờ rồi nhưng yêu cầu sáng mai phải có để trình Quốc hội. Anh em văn phòng phải làm cật lực suốt đêm để ngày mai tôi ký để báo cáo Quốc hội, rất dồn dập, rất khẩn trương”, chia sẻ câu chuyện này, Phó Thủ tướng dẫn chứng như việc trình Quốc hội đề án thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, hay cải cách chế độ tiền lương, xây dựng thể chế với khối lượng văn bản rất lớn, đặc biệt là tinh gọn bộ máy, giải quyết những vấn đề phức tạp về tôn giáo. 

Qua đó cho thấy tinh thần trách nhiệm rất cao của Bộ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đổi mới sáng tạo; tuân thủ các chỉ đạo, chủ trương của Đảng, Chính phủ, nhất là trong việc tinh gọn bộ máy. 

Cho biết cùng tập thể lãnh đạo Bộ, các bộ phận tham mưu họp nhiều cuộc về chế độ chính sách, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình thông tin, “hôm nay chúng tôi phải ‘nộp bài’ cho Bộ Chính trị để Bộ Chính trị thông qua về chế độ chính sách khi sắp xếp bộ máy. Anh em rất nỗ lực. Đến giờ này, về mặt cá nhân tôi thấy rất yên tâm”. 

“Mặc dù bình diện người bị ảnh hưởng khá đông, đợt này có lẽ là đông nhất, khoảng 100 nghìn người, nhưng chúng ta cũng mạnh dạn bỏ ra một nguồn lực đáng kể với một chính sách, nếu như đề xuất của Bộ Nội vụ được chấp nhận, thì đây là chính sách đặc thù vượt trội, hết sức mạnh mẽ”, Phó Thủ tướng cho hay.

Loại bỏ người lười biếng trong bộ máy

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng chỉ ra những điểm còn tồn tại Bộ và ngành Nội vụ cần khắc phục. Trong đó, Bộ Nội vụ tiếp tục suy nghĩ làm sao thu hút, giữ chân, đào tạo, đãi ngộ được người tài; đánh giá cán bộ cho đúng để sử dụng cho đúng. Đây là những việc lâu nay làm chưa được tốt lắm. 

Là cơ quan tham mưu trong việc này, Bộ Nội vụ làm sao “loại bỏ người lười biếng trong bộ máy, thu hút người tài vào trong nền hành chính công” như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói.

“Đây là mong muốn, gửi gắm, chúng ta đang thực hiện cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy nên chăng suy nghĩ cuộc cách mạng về công tác cán bộ. Bởi bộ máy có khoa học bao nhiêu, tinh gọn bao nhiêu, có hợp lý bao nhiêu thì hiệu lực, hiệu quả của bộ máy là do con người quyết định… Đánh giá, sử dụng đúng cán bộ, Đảng, Nhà nước và nhân dân trông chờ chúng ta có điều gì đó đột phá”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh 6 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025. Đầu tiên là sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo Nghị quyết 18. Đây là nhiệm vụ của toàn hệ thống, Bộ Nội vụ là cơ quan tham mưu, đặc biệt quan trọng, nhưng tất cả bộ ngành, địa phương đều có trách nhiệm trong việc này, “chứ không chỉ đặt trên vai Bộ Nội vụ”. 

Theo kế hoạch phải làm khẩn trương, trong đó các cơ quan Đảng gương mẫu làm trước ngày 10/2/2025. Tuần sau Bộ Chính trị sẽ kết luận để triển khai ngay. 

Tất cả bộ, địa phương cũng phải tinh gọn tổ chức bên trong của mình để giảm tối thiểu 15% – 20% đầu mối. Cá biệt, có những đơn vị Chính phủ yêu cầu phải tinh gọn đến 40%. 

Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, địa phương chủ động trong việc đề xuất phương án tinh gọn bên trong của mình. Riêng với Bộ Nội vụ, Phó Thủ tướng nêu rõ 4 nhiệm vụ quan trọng. Một là làm ra mô hình bộ máy tinh gọn, hiệu quả. Hợp nhất của Trung ương là cơ sở của địa phương. 

Hai là hình thành cơ chế, chính sách đủ mạnh, đủ ưu đãi, khuyến khích, hỗ trợ người lao động nghỉ sớm. Ba là phải hình thành một hạ tầng pháp lý cho bộ máy mới hoạt động. Bốn là hướng dẫn các địa phương, bộ ngành. 

 “Bộ Nội vụ là cơ quan tham mưu cho Chính phủ, thậm chí cho Bộ Chính trị, phải làm các nhiệm vụ này nhanh, khẩn trương, nhưng rất khoa học. Chúng ta đổi mới sáng tạo để tiến lên phía trước nhưng phải rất bình tĩnh để đề phòng các rủi ro, quản trị rủi ro. Người lãnh đạo giỏi là người lãnh đạo biết xông lên và phòng ngừa các rủi ro và các hệ lụy”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. 

Theo ông, rủi ro đã được chỉ ra là tránh nhập cơ học, nhập nhưng có chỗ không hợp lý thì phải đề phòng, lường xem những bất hợp lý của việc hợp nhất. Đây là việc rất khó, cần hạn chế tối đa các rủi ro; vừa làm, vừa thăm dò, điều chỉnh, không thể ngay một lúc hoàn thành, nhưng rủi ro phải thấp nhất.

Rủi ro tiếp theo được Phó Thủ tướng chỉ ra như lời Tổng Bí thư là “không để cơ quan nhà nước là nơi trú ngụ của người lười biếng”. Vì vậy, Bộ Nội vụ cần lưu ý sắp xếp làm sao tránh để “người tài xin nghỉ, người dở ở lại”, lựa chọn giữ được tinh hoa trong bộ máy hành chính công, những người thật sự tâm huyết, có đóng góp, có kinh nghiệm, có bản lĩnh. 

“Đây là bài toán khó nhưng cố gắng làm, chứ đừng để làm một hồi anh giỏi đi hết, dở ở lại là không thành công”, Phó Thủ tướng căn dặn. 

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành, địa phương khi sắp xếp, bộ máy vận hành liên tục, phục vụ nhân dân đảm bảo không đứt quãng. Cố gắng cao nhất không phát sinh tiêu cực.

Cho biết để bộ máy mới hoạt động phải có hạ tầng pháp lý tốt, Phó Thủ tướng thông tin, hiện Chính phủ đang sửa đổi Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các văn bản liên quan.

“Một núi việc khổng lồ cho Bộ Nội vụ. Nhưng không phải chỉ hình thành thể chế cho bộ máy sáp nhập, mà phải là hệ thống thể chế tạo nền tảng cho sự bứt phá, chuyển mình, tăng trưởng trong tương lai. Đặc biệt là khắc phục những bất cập đang tồn tại”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Đồng thời dẫn lời Tổng Bí thư phát biểu trước Quốc hội là “làm luật phải bỏ tư duy không quản được thì cấm”, vừa đảm bảo chức năng quản lý, nhưng phải có chức năng kiến tạo phát triển; khắc phục tình trạng hành chính hóa Quốc hội... 

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Nội vụ đóng vai trò trụ cột để xây dựng một nền hành chính thông thoáng, là nền hành chính phục vụ người dân, cải thiện môi trường đầu tư hấp dẫn. Chuyển đổi số là giải pháp, liều thuốc hiệu quả để xây dựng Chính phủ điện tử.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, thu hút, đánh giá cán bộ; chọn người tài, thu hút người tài, sử dụng được người tài theo đúng tinh thần “cán bộ nào cơ quan đó, chất lượng cán bộ, công chức mới quyết định hiệu quả của Chính phủ, tổ chức nhà nước”. 

Về việc hợp nhất Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội với Bộ Nội vụ, Phó Thủ tướng yêu cầu sẵn sàng sau hợp nhất đảm nhận hoàn thành tốt nhiệm vụ, “làm sao Bộ mới quyết tâm, đoàn kết như hiện nay”; tin tưởng năm 2025, Bộ Nội vụ và toàn ngành sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao phó, góp phần tích cực đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. 

Khẳng định toàn ngành đang rất nỗ lực, tham mưu để sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống hành chính nhà nước, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà hứa sẽ nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm, quyết liệt hoàn thành trọng trách của Bộ và ngành Nội vụ; chủ động, tiên phong, mẫu mực trong việc triển khai hợp nhất giữa Bộ Nội vụ và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.