Tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch trước biến chủng Omicron

Đảm bảo người dân được tiếp cận y tế từ sớm, từ xa

Báo cáo công tác phòng, chống dịch COVID-19, ông Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, tính đến sáng 22/12, thế giới ghi nhận hơn 276 triệu ca mắc, gần 5,4 triệu ca tử vong. Biến thể Omicron được ghi nhận lần đầu tiên vào ngày 24/11, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá là chủng đáng quan ngại do làm tăng nguy cơ tái nhiễm, có thể né tránh miễn dịch. Đến nay, WHO thông báo đã ghi nhận biến thể Omicron tại 89 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, Myanmar. Do đó, hệ thống y tế vẫn đứng trước nguy cơ quá tải, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Nhiều nước trên thế giới phải tăng cường các biện pháp hạn chế các hoạt động tập trung đông người để phòng, chống dịch COVID-19.

Tại Việt Nam, tính đến sáng 22/12, cả nước ghi nhận 1.571.780 ca mắc, đứng thứ 32/223 quốc gia và vùng lãnh thổ. Riêng đợt dịch thứ 4 (từ ngày 27/4 đến nay), số ca mắc mới ghi nhận trong nước là 1.566.261 ca. Tổng số ca tử vong do COVID-19 tại Việt Nam tính đến nay là 30.041 ca, chiếm 1,9% so với tổng số ca mắc.

Giáo sư, Tiến sỹ Phan Trọng Lân nhận định, đến nay, tình hình dịch COVID-19 cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc. Tuy nhiên số ca mắc cộng đồng và tử vong tiếp tục có xu hướng gia tăng nhanh ở nhiều địa phương. Nguyên nhân chủ yếu do sau khi thực hiện Nghị quyết 128/NQ-CP và Quyết định 4800/QĐ-BYT, các hoạt động xã hội trở lại bình thường; mầm bệnh đã lưu hành trong cộng đồng; biến chủng Dealta với tốc độ lây lanh nhanh, nguy cơ cao biến chủng Omicron xâm nhập vào Việt Nam; xuất hiện tâm lý chủ quan, không thực hiện quy định phòng, chống dịch, đặc biệt không đeo khẩu trang nơi công cộng; miễn dịch của những người tiêm vaccine giai đoạn đầu giảm dần theo thời gian, trong khi người mới tiêm cần thời gian sinh miễn dịch…

Trong thời gian tới, Bộ Y tế đề nghị tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch, đặc biệt giám sát phát hiện sớm, điều trị giảm bệnh nặng, tử vong và đẩy mạnh tốc độ tiêm vaccine do thời tiết chuyển mùa đông-xuân thuận lợi cho sự phát triển, lây lan, nhất là trong dịp Tết dương lịch, Tết Nguyên đán 2022 sắp tới…

Bên cạnh đó, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tiếp tục đánh giá cấp độ dịch để có các biện pháp phù hợp với diễn biến phức tạp của dịch, bảo đảm các họat động phục hồi sản xuất; nâng cao năng lực y tế cơ sở, chủ động thực hiện phương châm “4 tại chỗ” và sẵn sàng trang bị, nhân lực, thuốc điều trị, oxy y tế để đảm bảo người dân được tiếp cận y tế từ sớm, từ xa; tăng cường xét nghiệm tầm soát với đối tượng, địa bàn có nguy cơ cao nhằm sớm phát hiện chủng mới.

Các địa phương tổ chức tiêm chủng an toàn, nhanh nhất có thể, phấn đấu đến 31/12 hoàn thành tiêm mũi 2 vaccine phòng COVID-19 cho người trên 18 tuổi, hoàn thành tiêm mũi thứ 3 cho người 18 tuổi trở lên và tiêm đủ 2 mũi cho người từ 12-18 tuổi trong tháng 1/2022; tổ chức tốt việc điều trị tại nhà, cơ sở cho bệnh nhân mắc COVID-19, tránh tình trạng dồn lên bệnh viện các tuyến gây quá tải… “Đặc biệt, các địa phương thực hiện điều chỉnh cách ly đối với các trường hợp F1 đã được tiêm đủ liều vaccine hoặc đã được điều trị khỏi bệnh COVID-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế”, ông Phan Trọng Lân cho biết.

Ngoài ra, đại diện Bộ Y tế đề nghị Bộ Công an tiếp tục duy trì, phát huy vai trò công an cơ sở cùng Tổ phòng, chống COVID-19 cộng đồng để truy vết người tiếp xúc, quản lý người mắc tuyến cơ sở; đảm bảo an ninh an toàn các khu cách ly, điều trị; quản lý người nhập cảnh; hỗ trợ, tham gia quá trình đấu thầu, mua sắm vật tư, thiết bị y tế, thuốc để ngăn ngừa tiêu cực…

Bảo đảm cấp đủ thuốc kháng virus (túi C) cho các địa phương 

Kết luận tại Hội nghị về nội dung này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, đại dịch COVID-19 trên thế giới tiếp tục có diễn biến rất khó lường trước biến chủng Omicron. Hiện một số nghiên cứu đã chỉ ra, biến chủng Omicron lây lan nhanh hơn từ 3 đến 7 lần so với chủng Delta. Chủng Delta khi đã được tiêm vaccine đủ 2 mũi, nguy cơ tử vong giảm khoảng 12 lần, trong khi chưa có dấu hiệu rõ ràng để xác định chủng Omicron có độc lực thấp hơn so với biến chủng Delta. Nguy cơ bị nhiễm bệnh do biến chủng Omicron đối với người đã tiêm đủ 2 mũi vaccine vẫn cao hơn 3 lần so với chủng Delta, thậm chí những người nhiễm chủng Delta đã vẫn có nguy cơ nhiễm chủng Omicron cao hơn.

Phó Thủ tướng nêu lại, ngay từ đầu dịch, khi một nước trong khu vực Đông Nam Á có ca nhiễm biến chủng mới, chúng ta đều xác định, biến chủng mới đã có ở trong nước. Tương tự, trước diễn biến lây lan của biến chủng Omicron trên thế giới và một số nước trong khu vực, chúng ta phải trong tâm thế biến chủng này đã xuất hiện ở Việt Nam.

Công điện số 1745/CĐ-TTg ngày 19/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19, kiểm soát biến chủng mới Omicron của virus SARS-CoV-2, trong đó yêu cầu Bộ Y tế bám sát tình hình diễn biến dịch bệnh trên thế giới, kịp thời có chỉ đạo, hướng dẫn và báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các biện pháp cần thiết, phù hợp; không để bị động, bất ngờ; không để quá tải hệ thống y tế trên diện rộng; đồng thời khẩn trương hướng dẫn về đánh giá cấp độ dịch và các biện pháp phòng, chống dịch cần thiết cho phù hợp với tình hình diễn biến dịch bệnh, thời tiết mùa đông và nguy cơ biến chủng mới.

Trong thời gian Bộ Y tế chưa có hướng dẫn mới về đánh giá cấp độ dịch, căn cứ tình hình cụ thể trong từng lĩnh vực, từng địa phương có thể thống nhất với Bộ Y tế để nâng cấp độ dịch so với cấp độ dịch được xác định theo hướng dẫn hiện hành của Bộ Y tế. Công tác tiêm chủng phải đẩy nhanh hơn, chuyển từ “ưu tiên cho nhóm người có bệnh nền, người trên 50 tuổi” sang “phải phấn đấu tiêm cho tất cả mọi người dân thuộc nhóm tuổi chỉ định tiêm; đặc biệt không để còn người trên 50 tuổi, người có bệnh nền (trừ số ít người thuộc nhóm chống chỉ định) không được tiêm vaccine phòng COVID-19”.

Bộ Y tế bảo đảm cấp đủ thuốc kháng virus (túi thuốc C) cho các địa phương để tổ chức cấp phát thuốc cho tất cả những người bị nhiễm virus có nhu cầu được uống sớm nhất, tuyệt đối không để tình trạng thiếu thuốc.

Bộ Y tế, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, hướng dẫn, tập huấn tăng cường tổ chức cách ly, tự điều trị tại nhà, tại cơ sở; tránh tình trạng dồn lên bệnh viện tuyến trên gây quá tải. Hệ thống y tế cơ sở phải quản lý tất cả những người bị nhiễm, không để tình trạng người dân xét nghiệm có kết quả dương tính mà không tiếp cận được dịch vụ y tế, không được cấp phát thuốc, không được quản lý, theo dõi sức khỏe.

“Trong trường hợp chủng Omicron có độc lực nhẹ, vẫn có một tỷ lệ người đã tiêm đủ vaccine bị nhiễm, trong đó sẽ có một tỷ lệ bị nặng. Nếu để số ca nhiễm nhiều dồn vào một thời điểm gây quá tải hệ thống y tế, tỷ lệ tử vong sẽ rất cao. Vì vậy chúng ta không được lơi lỏng cảnh giác”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Phó Thủ tướng lưu ý, trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới, Tổ phòng, chống COVID-19 cộng đồng, các lực lượng: Công an, dân quân, y tế và người dân tiếp tục tinh thần “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” triển khai “tiêm vét” vaccine; phát hiện, hỗ trợ người bệnh; khôn để người đang cách ly, tự điều trị tại nhà không có Tết.