Đây là nghị quyết đầu tiên của Đại hội đồng LHQ trong lĩnh vực này, cũng là nghị quyết đầu tiên do Việt Nam chủ trì đề xuất, thương lượng và thúc đẩy thông qua tại Đại hội đồng LHQ. Phóng viên TTXVN đã có cuộc phỏng vấn Đại sứ Đặng Đình Quý, trưởng phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ về thành công này của Việt Nam.
Đại sứ Đặng Đình Quý - Trưởng phái đoàn đại diện thường trực VN tại LHQ phát biểu tại cuộc họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Nghị quyết Ngày quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh. Ảnh: Hữu Thanh/ Pv TTXVN tại New York, Hoa Kỳ
Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa của nghị quyết này đối với công cuộc chống dịch bệnh của thế giới cũng như đối với riêng Việt Nam?
LHQ đã thông qua nhiều nghị quyết liên quan tới các ngày về Y tế Dự phòng và Bảo đảm Sức khỏe Cộng đồng nhưng đây là Nghị quyết đầu tiên về Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh, tập trung vào nâng cao nhận thức của từng cá nhân, từng cộng đồng, các quốc gia và cả cộng đồng quốc tế về việc thường xuyên phòng bệnh, thường xuyên phòng dịch, đồng thời tăng cường năng lực để khi dịch bệnh xảy ra phải có đủ năng lực để đối phó kịp thời và đầy đủ với dịch bệnh đó và dập tắt nó nhanh chóng. Đồng thời, nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế và giải pháp đa phương ở cả 4 cấp độ: cá nhân, cộng đồng, quốc gia, và quốc tế trong việc phòng chống dịch bệnh. Chính vì vậy, nghị quyết có nghĩa vô cùng quan trọng.
Còn đối với riêng Việt Nam, đây là lần đầu tiên Việt Nam đưa ra sáng kiến, Việt Nam chủ trì xây dựng dự thảo, chủ trì quá trình đàm phán dự thảo và vận động để đưa ra ĐHĐ thông qua hôm nay với số nước đồng bảo trợ rất cao, hơn 100 nước và được thông qua bằng hình thức đồng thuận cho nên sự kiện này có ý nghĩa rất lớn.
Trong quá trình thương thảo nghị quyết, có những khó khăn và thuận lợi như thế nào, thưa Đại sứ?
Khó khăn thứ nhất là dịch bệnh phát triển rất phức tạp, các nước đều quan tâm vấn đề chống dịch, trong bối cảnh đó có rất nhiều nước đưa ra dự thảo nghị quyết, có những dự thảo được 5, 6 nước đưa ra nhưng không được thông qua mà chỉ có những ý chính của những dự thảo đó được đưa vào một nghị quyết chung về COVID-19.
Khó khăn thứ hai là quan niệm của các nước về nguồn gốc dịch bệnh, đồng thời là vai trò của cơ chế đa phương và các giải pháp đa phương, đặc biệt là của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho nên điều này được tranh luận rất nhiều, dẫn đến quá trình tham vấn rất khó khăn.
Nhưng thuận lợi lớn nhất là các nước đều thấy tác động của đại dịch COVID-19 kinh khủng quá, đều thấy sự cần thiết phải có sự chuẩn bị để chống, đối phó với dịch hiện tại, đồng thời phòng ngừa và chống các dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai.
Thuận lợi thứ hai là chính những thành tựu của Việt Nam trong kiểm soát dịch COVID-19 đã tạo ra một sự ủng hộ rất lớn từ cộng đồng quốc tế khi chúng ta đàm phán cũng như khi chúng ta vận động các nước đồng bảo trợ.
Đại sứ có thể cho một ví dụ Việt Nam đã giải quyết các khó khăn đó như thế nào không ạ?
Đầu tiên là phải đưa ra ý tưởng sớm, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã đưa ra từ 16/4, sau đó mình chuẩn bị lập luận để thuyết phục các nước, đồng thời lựa chọn chiến lược để tạo ra các đồng minh, vận động các nước có cùng ý tưởng giống như mình.
Với nghị quyết này, Việt Nam đã chọn lựa ngày 27/12 là Ngày Quốc tế sẵn sàng chống dịch bệnh, ngày này có ý nghĩa như thế nào, thưa Đại sứ?
27/12 là ngày sinh của Louis Pasteur, một trong những người tạo nền móng cho y tế phòng ngừa. Những thành tựu của ông về y tế và y tế dự phòng cũng như vắc-xin để phòng chống dịch bệnh đã cứu sống hàng triệu người trên thế giới, đồng thời trên thế giới hiện nay cũng có mạng lưới các viện Pasteur đang hoạt động rất hiệu quả, rất có ý nghĩa, cứu sống nhiều người ở các nước đang phát triển. Việt Nam đã chọn ngày 27/12 vì như vậy.