Theo Dự thảo Luật, vị trí, chức năng của quân nhân chuyên nghiệp là quân nhân có trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ tự nguyện phục vụ trong Quân đội nhân dân (QĐND) có thời hạn hoặc đến hết hạn tuổi cao nhất và được phong cấp bậc quân hàm quân nhân chuyên nghiệp theo quy định của Luật này. Đội ngũ quân nhân chuyên nghiệp là thành phần chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ nòng cốt trong tổ chức biên chế của QĐND; bảo đảm cho công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý và trực tiếp chiến đấu, phục vụ chiến đấu, thực hiện các nhiệm vụ khác của QĐND.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn Bế Xuân Trường phát biểu ý kiến. Ảnh: Phương Hoa - TTXVN |
Đối với công nhân và viên chức quốc phòng là công dân Việt Nam có trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ tự nguyện phục vụ trong tổ chức biên chế của QĐND. Đội ngũ công nhân quốc phòng là thành phần chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ chủ yếu, được bố trí và thực hiện nhiệm vụ tại các nhà máy, xí nghiệp, kho, trạm, xưởng; trực tiếp sản xuất, sửa chữa, bảo quản vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự và bảo đảm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, thực hiện các nhiệm vụ khác của QĐND. Đội ngũ viên chức quốc phòng là thành phần chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ, được bố trí và thực hiện nhiệm vụ tại các cơ quan, cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục đào tạo, cơ sở y tế, văn hóa nghệ thuật, thể dục thể thao, bảo đảm phục vụ, thực hiện các nhiệm vụ khác của QĐND.
Đa số ý kiến các đại biểu Quốc hội đều thống nhất về việc cần ban hành Luật Quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng. Theo các đại biểu Vũ Chí Thực (Quảng Ninh), Bùi Thị An (Hà Nội), Ngô Văn Hùng (Lào Cai)… việc ban hành Luật Quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng là cần thiết để phù hợp với Hiến pháp, thẩm quyền của Quốc hội, quy định về hệ thống hàm, cấp của quân nhân chuyên nghiệp. Mặt khác, kịp thời bổ sung các quy định về quyền, nghĩa vụ của quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng; bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với các quy định của các luật khác. Việc ban hành Luật này sẽ khắc phục được những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, góp phần xây dựng QĐND Việt Nam “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
Tuy nhiên, đại biểu Bùi Thị An (Hà Nội) đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát các quy định có liên quan, đặc biệt là các chế độ, chính sách đặc thù đối với quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng cho phù hợp với quy định của một số luật khác như: Luật Nghĩa vụ quân sự, Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế... Góp ý về vị trí, chức năng của quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng, các đại biểu cho rằng, dự thảo Luật cơ bản đã xác định rõ vị trí, chức năng của quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cần làm rõ chế độ phục vụ của quân nhân chuyên nghiệp là chế độ tự nguyện và chế độ phục vụ của công nhân, viên chức quốc phòng là chế độ tuyển dụng.
Theo đại biểu Ngô Văn Hùng (Lào Cai), quân nhân chuyên nghiệp đảm nhiệm vị trí nòng cốt trong công tác chuyên môn kỹ thuật, trực tiếp chiến đấu, được biên chế chức danh. Công nhân quốc phòng là người tự nguyện phục vụ đảm nhận công tác chuyên môn, kỹ thuật trong quân đội, được biên chế vào các nhà máy, kho, trạm xưởng… Viên chức quốc phòng được biên chế ở các cơ quan, học viện nhà trường. Tuy vai trò, vị trí của họ có khác nhau nhưng các chế độ, chính sách được hưởng như nhau.
Liên quan đến quyền và nghĩa vụ của quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng, nhiều ý kiến tán thành với quy định về quyền, nghĩa vụ chung của quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng cũng như các nghĩa vụ có tính chất riêng biệt đối với từng đối tượng. Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định công nhân, viên chức quốc phòng có nghĩa vụ như quân nhân là không phù hợp, hoặc trong việc chấp hành điều lệnh, điều lệ của quân đội, vì hệ thống điều lệnh, điều lệ của quân đội có nhiều loại. Công nhân quốc phòng, viên chức quốc phòng không phải là quân nhân, nếu quy định họ phải chấp hành tất cả các điều lệnh, điều lệ như quân nhân chuyên nghiệp là thiếu khả thi.
Đại biểu Đỗ Ngọc Niễn (Bình Thuận) nêu ý kiến: Quân nhân chuyên nghiệp là thành phần chủ yếu trực tiếp chiến đấu, còn công nhân viên quốc phòng được bố trí sản xuất trong các trạm xưởng, nhà máy, còn các viên chức được bố trí vào các cơ sở nghiên cứu… cấp bậc như vậy là hết sức rõ ràng. “Về xếp loại, tôi đồng ý xếp loại theo 3 cấp với trình độ tay nghề: sơ cấp, trung cấp, cao cấp hết sức rõ ràng, phân biệt giữa đơn vị chiến đấu với các đơn vị khác”, đại biểu Niễn nhấn mạnh.
Ngoài ra, các đại biểu đã cho ý kiến cụ thể vào các nội dung khác của dự án Luật Quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng như: Chức danh, diện bố trí quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng; xếp loại, nâng loại, chuyển vị trí chức danh quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng; cấp bậc quân hàm của quân nhân chuyên nghiệp...