Thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng ở 10 tỉnh, thành phố

Thực hiện thí điểm một năm

Trình bày Tờ trình về việc xây dựng Đề án, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, Đề án đề xuất Văn phòng chung có tên là “Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND” để đảm bảo thể hiện đầy đủ vị trí, vai trò, chức năng của các chủ thể.

Về cơ cấu tổ chức, biên chế của Văn phòng, Đề án đề xuất Văn phòng chung có Chánh Văn phòng, các Phó Chánh Văn phòng và các đơn vị trực thuộc. Trong thời gian thực hiện thí điểm, số lượng Phó Chánh Văn phòng không vượt quá số lượng cấp phó hiện có của Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND, Văn phòng UBND cấp tỉnh trước khi hợp nhất.

Kể từ năm 2020, số lượng Phó Chánh Văn phòng tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương không quá 4 người; đối với thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh không quá 5 người. Chánh Văn phòng, Phó Chánh Văn phòng do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức sau khi thống nhất với Chủ tịch HĐND cùng cấp và Trưởng Đoàn ĐBQH.

Về số lượng phòng, để tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong quá trình hoạt động, Đề án đề xuất địa phương được chủ động lựa chọn thành lập không quá 11 phòng và đơn vị theo đối tượng phục vụ, trong đó có 10 phòng có quy định cụ thể và 1 phòng đặc thù do cấp có thẩm quyền thành lập xem xét, quyết định theo yêu cầu đặc thù của địa phương hoặc có thể thành lập 7 phòng và đơn vị theo nội dung, tính chất công việc.

Theo Đề án, biên chế của Văn phòng chung nằm trong tổng biên chế hành chính của địa phương do HĐND quyết định và UBND quản lý. Tổng số biên chế của mỗi Văn phòng chung không vượt quá tổng số biên chế hiện có của 3 Văn phòng trước khi hợp nhất và không bao gồm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, lãnh đạo UBND…

Trên cơ sở những nội dung nêu trên, Văn phòng Quốc hội kiến nghị dự kiến thực hiện thí điểm ở 10 tỉnh, thành phố, bao gồm: Bắc Kạn, Đà Nẵng, Hà Giang, Hà Tĩnh, Lâm Đồng, Quảng Ninh, Thái Bình, Thành phố Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Tiền Giang.

Theo Tổng Thư ký Nguyễn Hạnh Phúc, việc lựa chọn danh sách địa phương đưa vào thực hiện thí điểm cần dựa trên nguyên tắc, đảm bảo đại diện cơ cấu vùng, miền; xét theo đặc điểm của chính quyền địa phương ở đô thị, nông thôn; thực hiện thí điểm đối với những địa phương chủ động có đề xuất được thực hiện thí điểm trước, những địa phương tích cực và sẵn sàng trong việc áp dụng mô hình mới. Ngoài các địa phương trên, khuyến khích các tỉnh, thành phố còn lại tiếp tục tham gia thực hiện theo mô hình thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND.

Thời gian thực hiện thí điểm dự kiến từ ngày 1/1/2019 đến hết ngày 31/12/2019 (thực hiện theo năm ngân sách).

Không ép nếu địa phương chưa sẵn sàng

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, đại diện cơ quan thẩm tra Đề án nêu rõ, Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành Đề án nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng về “thực hiện hợp nhất Văn phòng HĐND, Văn phòng Đoàn ĐBQH và Văn phòng UBND cấp tỉnh thành một Văn phòng tham mưu giúp việc chung” đã được chỉ rõ trong các Nghị quyết của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị...

Về cơ cấu tổ chức của Văn phòng chung, đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật cho rằng, các quy định về số lượng cấp phó trong các cơ quan đang được sửa đổi theo hướng tăng cường sự chủ động cho các địa phương, cơ quan được tự quyết định trên cơ sở “khoán cấp phó”. Việc Đề án và dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định cứng kể từ năm 2020 số lượng Phó Chánh Văn phòng tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương không quá 4; đối với thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh không quá 5 là chưa thật sự hợp lý. Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ nên xác định số lượng cấp phó của Văn phòng sau khi hợp nhất không vượt quá số lượng cấp phó hiện có và giao cho địa phương xây dựng lộ trình để đến năm 2020 có số lượng Phó Chánh Văn phòng theo quy định chung.

Thảo luận tại phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, các quy định trong Đề án đã có sự kế thừa vị trí, pháp lý hiện nay của 3 Văn phòng cấp tỉnh, vốn được coi là cơ quan tương đương cấp sở. Việc quy định Văn phòng chung là cơ quan trực thuộc UBND là hợp lý, tạo sự thuận lợi trong công tác quản lý biên chế, kinh phí, cơ sở vật chất của Văn phòng chung đồng thời, thể hiện sự thống nhất với cách xác định địa vị pháp lý hiện hành của Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện cũng là cơ quan trực thuộc UBND huyện. Một số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định Văn phòng chung không phải là cơ quan chuyên môn, vì như vậy, các nhiệm vụ chuyên môn do Văn phòng UBND đang thực hiện theo quy định hiện hành như công tác dân tộc, công tác ngoại vụ sau khi sáp nhập sẽ phải chuyển sang cơ quan khác thực hiện.

Về thời gian thực hiện thí điểm, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí ấn định thời gian thí điểm là 1 năm, tính từ ngày 1/1/2019 đến hết ngày 31/12/2019. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu lưu ý, những địa phương nào có điều kiện, chuẩn bị sẵn sàng theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 6 thì mạnh dạn cho thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng; còn những địa phương chưa chuẩn bị thì không nên ép buộc.

Một số ý kiến cho rằng, để tạo điều kiện cho các tỉnh, thành phố còn lại chủ động tham gia thực hiện thí điểm, cần bổ sung vào dự thảo Nghị quyết nội dung quy định đối với trường hợp các địa phương khác chủ động thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND cấp tỉnh theo Nghị quyết này thì UBND cấp tỉnh, sau khi thống nhất ý kiến với Đoàn ĐBQH và Thường trực HĐND cùng cấp thì báo cáo HĐND cấp tỉnh xem xét, quyết định theo quy định tại khoản 2 Điều 19 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (không phải trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội). Đồng thời, bổ sung quy định “Văn phòng Quốc hội có trách nhiệm bàn giao nguyên trạng biên chế, cơ sở vật chất của Văn phòng Đoàn ĐBQH cho UBND tỉnh, thành phố nơi thực hiện thí điểm quản lý”.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nhấn mạnh: Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với các tiêu chí lựa chọn, số lượng và các địa phương đề nghị thí điểm như trong Đề án; đề nghị nghiên cứu tiếp thu, bổ sung ý kiến của Ủy ban Pháp luật, để tạo sự đồng thuận, linh hoạt trong quá trình thực hiện.

Về thời gian thực hiện thí điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ mục đích của việc thí điểm là để chuẩn bị cho việc thực hiện chủ trương hợp nhất 3 Văn phòng thông qua việc sửa đổi, bổ sung các Luật về tổ chức. Sau thời gian thí điểm phải có tổng kết, đánh giá để từ đó rút kinh nghiệm cho việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật. Nếu đã thí điểm thì phải có thời gian cụ thể. Vì thế, phương án của Văn phòng Quốc hội là hợp lý.