Là một mặt quan trọng của công tác đảng, công tác chính trị trong quân đội, những năm qua, quán triệt các chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, các chính sách quân đội, hậu phương quân đội và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” đã được triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ, đạt hiệu quả thiết thực, trực tiếp góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sỹ và các đối tượng chính sách, người có công. Bằng tất cả tâm huyết, trí tuệ và nỗ lực của mình, Đảng, Nhà nước, nhân dân và Quân đội ta luôn trân trọng, biết ơn và chăm lo, thể hiện trọn vẹn nghĩa tình qua công tác quan trọng, nhân văn này.
Thượng tướng Võ Minh Lương. Ảnh tư liệu: TTXVN
Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh – Liệt sỹ (27/7/1947 – 27/7/2022), phóng viên TTXVN có cuộc phỏng vấn với Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng về một số nội dung xoay quanh công tác tìm kiếm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, cũng như những hoạt động góp phần tri ân thương binh, liệt sỹ, hỗ trợ gia đình chính sách và người có công với cách mạng.
Thưa Thượng tướng, với vai trò của mình, Bộ Quốc phòng đã tham gia tích cực vào quá trình triển khai thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ (Đề án 1237) và Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin (Đề án 150). Thượng tướng có thể đánh giá về những kết quả đạt được trong công tác này?
Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ là nhiệm vụ chính trị thiêng liêng, là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân; đồng thời thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc Việt Nam.
Những năm qua, Bộ Quốc phòng - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin đã nỗ lực, quyết tâm thực hiện tốt nhiều nội dung, thể hiện trên nhiều mặt công tác.
Theo đó, Bộ Quốc phòng đã chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước, Chính phủ về chủ trương, giải pháp tháo gỡ những khó khăn trong quá trình thực hiện công tác tìm kiếm quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin. Các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo rất hiệu quả trong công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin.
Công tác tuyên truyền, phát huy sức mạnh của các tổ chức, cá nhân, nhất là các cựu chiến binh trong việc cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sỹ, phối hợp tham gia tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin ngày càng được đẩy mạnh.
Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng thường xuyên kiện toàn các tổ chức và làm tốt công tác bảo đảm, chế độ, chính sách cho các lực lượng thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin.
Các giải pháp thu thập, xử lý thông tin phục vụ công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được triển khai tích cực, toàn diện, bài bản, chặt chẽ như: Rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sỹ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ.
Công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được triển khai đồng bộ, tích cực, đạt hiệu quả, góp phần tăng thêm niềm tin của nhân dân, thân nhân liệt sỹ đối với Đảng, Nhà nước. Đồng thời, Bộ Quốc phòng cũng phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai nhiều hoạt động hợp tác quốc tế về tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin với mức độ ngày càng sâu rộng, bước đầu đạt được kết quả tích cực.
Được biết Bộ Quốc phòng đã và đang phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ, gắn với cơ sở dữ liệu nền địa lý. Nhiệm vụ này đến nay đã triển khai như thế nào, thưa Thượng tướng?
Đến thời điểm hiện nay, kết quả đạt được trong việc thực hiện nhiệm vụ này thể hiện rõ nét ở 3 nội dung chính:
Một là, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương rà soát, xác định số lượng liệt sỹ; phối hợp với ngành Lao động - Thương binh và Xã hội các địa phương xác minh, chuẩn hóa, bổ sung những thông tin còn thiếu trong hồ sơ, danh sách liệt sỹ của cơ quan, đơn vị, địa phương. Kết quả đã rà soát, cập nhật được hơn 900.000 hồ sơ liệt sĩ vào phần mềm; bàn giao cho Viện Công nghiệp phần mềm và nội dung số của Bộ Thông tin và Truyền thông hơn 800.000 bản ghi về liệt sỹ.
Hai là, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội bàn giao cho Viện Công nghiệp phần mềm và nội dung số của Bộ Thông tin và Truyền thông hơn 1 triệu bản ghi về liệt sỹ và 300.000 bản ghi về mộ liệt sỹ.
Ba là, Bộ Quốc phòng phối hợp với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận bàn giao và đã chuẩn hóa dữ liệu, rà soát, đến nay đã hoàn thành hơn 460.000 bản ghi dữ liệu của Bộ Quốc phòng quản lý; chuẩn hóa, liên thông hơn .000 bản ghi dữ liệu về liệt sỹ của hai Bộ, làm cơ sở để xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ.
Đồng thời, Bộ Quốc phòng phối hợp hai Bộ xây dựng thuyết minh để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Quyết định nhiệm vụ “Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ” gắn với cơ sở dữ liệu nền địa lý.
Trước những khó khăn trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã xây dựng quyết tâm như thế nào để hoàn thành tốt công tác này, nhất là trong việc áp dụng phương tiện, công nghệ mới và phát huy sáng kiến trong việc thu thập, tiếp nhận thông tin?
Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xác định tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ; triển khai tích cực, đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tìm kiếm quy tập; mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế để đẩy nhanh tiến độ và hiệu quả công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ; phấn đấu mỗi năm tìm kiếm quy tập được khoảng 1.500 hài cốt liệt sỹ, phấn đấu đến năm 2030 hoàn thành tìm kiếm quy tập và kết luận khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sỹ tập thể; đồng thời hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý về liệt sỹ, mộ liệt sỹ đầy đủ, khoa học, tạo điều kiện để tiếp tục thực hiện nhiệm vụ này trong những năm tiếp theo.
Nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền sẽ được tích cực đổi mới, song song với việc phát huy sức mạnh tổng hợp và hiệu quả của các thiết chế, phương tiện truyền thông để tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân, các tầng lớp nhân dân, nhất là các cựu chiến binh tích cực cung cấp thông tin về liệt sỹ, mộ liệt sỹ và phối hợp tham gia tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ.
Ngoài ra, cần phát huy hiệu quả Cổng Thông tin điện tử về liệt sỹ, mộ liệt sỹ; nâng cao chất lượng các chuyên trang, chuyên mục của báo đài; tăng cường tổ chức diễn đàn, trao đổi, chia sẻ và cung cấp, tiếp nhận thông tin về liệt sỹ, mộ liệt sỹ; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sỹ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sỹ; quản lý, tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ.
Đưa hài cốt các liệt sĩ đến nơi an táng tại Nghĩa trang liệt sỹ huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Ảnh tư liệu: Hồ Cầu/TTXVN
Cùng với đó, để phát huy tối đa hiệu quả của các mặt công tác, cần mở rộng quan hệ, tăng cường hợp tác với các nước, các tổ chức, cá nhân có liên quan để thu thập thông tin; chia sẻ kinh nghiệm; hỗ trợ trang bị, phương tiện, vật chất, kỹ thuật và phối hợp tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ đạt hiệu quả cao nhất.
Thưa Thượng tướng, cùng với công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin, thời gian qua việc hỗ trợ gia đình chính sách, gia đình người có công với cách mạng, thương bệnh binh đã được Bộ Quốc phòng thực hiện như thế nào?
Thực hiện Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo toàn quân tổ chức thực hiện tốt các chế độ, chính sách hiện hành đối với người có công; quản lý, kịp thời giải quyết các vướng mắc, phát sinh trong thực hiện chính sách của Đảng, Nhà nước đối với các đối tượng.
Từ năm 2016 đến nay, các đơn vị trong toàn quân đã phụng dưỡng 2.897 Bà mẹ Việt Nam anh hùng (hiện nay 1.489 Bà mẹ còn sống); hỗ trợ kinh phí xây mới và sửa chữa xây tặng nhà tình nghĩa trên 6.000 nhà tình nghĩa với tổng số tiền trên 434 tỷ đồng tặng các đối tượng chính sách và người có công với cách mạng.
Quân đội cũng tặng trên 6.000 sổ tiết kiệm trị giá hơn 18 tỷ đồng cho các đối tượng chính sách, người có công; tuyển dụng, giải quyết việc làm cho hơn 300 đối tượng là con đẻ của các đồng chí thương binh nặng trên 81% đang được nuôi dưỡng, điều dưỡng tại các Trung tâm điều dưỡng người có công và vợ, con liệt sỹ hy sinh trong khi thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; hỗ trợ tặng các trung tâm thương binh xe ô tô cứu thương, trang thiết bị y tế, trang thiết bị dùng chung, tặng quân phục, áo ấm cho các đồng chí thương, bệnh binh với trị giá trên 100 tỷ đồng…
Đặc biệt, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” đã được các cơ quan, đơn vị Quân đội triển khai hiệu quả, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong xã hội, thu hút mọi tầng lớp nhân dân tham gia, mang ý nghĩa chính trị và nhân văn sâu sắc.
Trân trọng cảm ơn Thượng tướng!