Tiềm năng và cơ hội từ chuyến thăm chính thức của Chủ tịch nước tới Thụy Sĩ

Dưới đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

Đại sứ có thể cho biết một số công tác chuẩn bị cho chuyến thăm cấp cao của Chủ tịch nước vào tuần cuối tháng 11 tới đây?

Nhận lời mời của Tổng thống Liên bang Thụy Sĩ Guy Parmelin, nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Liên bang Thụy Sĩ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao sẽ có chuyến thăm chính thức Thụy Sĩ từ ngày 25-29/11. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sẽ hội đàm với Tổng thống Liên bang Thụy Sĩ Guy Parmelin và hội kiến Chủ tịch Hội đồng quốc gia Andreas Aebi. Tại Geneva, trung tâm của các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, Chủ tịch nước sẽ gặp Tổng giám đốc Văn phòng Liên hợp quốc (LHQ) tại Geneva, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổng giám đốc Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO).

Ngoài các hoạt động chính thức do Chính phủ liên bang tổ chức, Lãnh đạo các bang Bern và Geneva cũng đang thu xếp dành sự tiếp đón trọng thị nhất đối với Chủ tịch nước và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Đặc biệt, Hội Hữu nghị Thụy Sĩ-Việt Nam và cộng đồng người Việt đang háo hức chuẩn bị gặp gỡ chào đón Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao tại Thụy Sĩ. Nhiều doanh nghiệp Thụy Sĩ cũng rất hy vọng và trông chờ chuyến thăm của Chủ tịch nước Việt Nam tới Thụy Sĩ và cùng Tổng thống Thụy Sĩ, Bộ trưởng Kinh tế, Giáo dục và Nghiên cứu chủ trì Diễn đàn doanh nghiệp cấp cao với sự tham dự của lãnh đạo tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu Thụy Sĩ. 

Ý thức sâu sắc về tầm quan trọng của chuyến thăm chính thức của Chủ tịch nước tới Thụy Sĩ, chuyến thăm châu Âu đầu tiên với tư cách là Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam, Đại sứ quán coi đây là vinh dự và trách nhiệm to lớn của các Cơ quan đại diện ngoại giao tại Thụy Sĩ. Trong thời gian qua, Đại sứ quán cùng Phái đoàn thường trực tại Geneva đã hết sức nỗ lực, chủ động và tích cực trao đổi, thúc đẩy, thu xếp làm việc với các cơ quan, bộ, ngành của Chính phủ liên bang và các bang, cũng như các tổ chức quốc tế để chuẩn bị thu xếp tổ chức chu đáo, trọng thị các hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm. Trong quá trình này, Đại sứ quán nhận được sự phối hợp rất nhiệt tình và hiệu quả của Chính phủ Thụy Sĩ, thể hiện sự hết sức coi trọng của Thụy Sĩ đối với vai trò và vị thế của Việt Nam, quan hệ Việt Nam-Thụy Sĩ nói chung và đối với cá nhân của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nói riêng. Qua đó, Đại sứ quán cảm nhận rõ nét tình cảm nồng ấm của cá nhân Tổng thống Liên bang Thụy Sĩ Guy Parmelin đối với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc sau những cuộc tiếp xúc trước đây khi ông thăm Việt Nam vào năm 2019 với tư cách là Bộ trưởng Bộ trưởng Kinh tế, Giáo dục và Nghiên cứu và gần đây nhất là cuộc gặp song phương tại Đại hội đồng LHQ tháng 9/2021.

Bên cạnh những công tác chuẩn bị chuyến thăm cấp cao truyền thống, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp ở châu Âu, Đại sứ quán đặt ưu tiên rất cao trong công tác tổ chức thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng chống dịch của sở tại, cũng như yêu cầu đảm bảo an toàn tuyệt đối cho Đoàn đại biểu cấp cao trong thời gian hoạt động tại Thụy Sĩ. 

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa chuyến thăm của Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sang Thụy Sĩ sắp tới, nhất là trong dịp hai nước tổ chức một loạt sự kiện long trọng nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao và 30 năm  hợp tác phát triển Thụy Sĩ- Việt Nam? 

Chuyến thăm chính thức Thụy Sĩ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, chứa đựng những thông điệp đầy ý nghĩa trên ba phương diện. 

Thứ nhất là ý nghĩa biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam- Thụy Sĩ, tài sản vô giá được lãnh đạo và nhân dân hai nước không ngừng vun đắp và xây dựng trong suốt nửa thế kỷ qua. Diễn ra vào thời điểm đặc biệt kỷ niệm hai dấu mốc lịch sử kỷ niệm trong năm 2021 là 50 năm quan hệ ngoại giao (10/1971-10/2021), 30 năm hợp tác phát triển Thụy Sĩ-Việt Nam và trong thời điểm khó khăn của đại dịch COVID-19, chuyến thăm của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao là cử chỉ ngoại giao cấp cao, minh chứng sống động thể hiện nghĩa tình và sự coi trọng mối  quan hệ hữu nghị truyền thống, gắn bó giữa hai đất nước trong nửa thế kỷ qua. 

Việt Nam luôn ghi nhớ Thụy Sĩ là một trong những nước Tây Âu đầu tiên công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam năm 1971 khi chiến tranh chưa kết thúc. Chính phủ và nhân dân Việt Nam trân trọng sự hỗ trợ quý báu mà Chính phủ và nhân dân Thụy Sĩ dành cho Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây, cũng như công cuộc phát triển đất nước và hội nhập quốc tế hiện nay. Thụy Sĩ là một trong số các nước châu Âu vẫn tiếp tục coi Việt Nam là đối tác ưu tiên hợp tác phát triển. Chương trình Hợp tác phát triển Thụy Sĩ dành cho Việt Nam trong 30 năm qua (1991 – 2021) đạt hơn 600 triệu USD và Chính phủ Thụy Sĩ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam giai đoạn 2021-2024. Gần đây nhất, trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Phó Tổng thống, Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Sĩ Ignazio Cassis tháng 8/2021, Thụy Sĩ đã chia sẻ những khó khăn của Việt Nam trong ứng phó với đại dịch COVID-19, dành cho Việt Nam gói viện trợ khẩn cấp trang thiết bị, vật tư y tế trị giá 5 triệu USD, thể hiện tinh thần đoàn kết hỗ trợ Việt Nam ứng phó với đại dịch COVID-19.

Thứ hai là thông điệp cam kết mạnh mẽ với tầm nhìn hướng tới nâng tầm quan hệ đối tác hợp tác, đưa quan hệ song phương với Thụy Sĩ đi vào chiều sâu, thực chất trong những năm tới. Trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống  và hợp tác tốt đẹp Việt Nam - Thụy Sĩ trên tất cả các mặt từ chính trị - ngoại giao, thương mại đầu tư, hợp tác phát triển, văn hoá – giáo dục trong nửa thế kỷ qua, cuộc hội đàm giữa hai nguyên thủ sẽ tạo xung lực chính trị mới để hiện thực hóa tiềm năng to lớn giữa hai nước, mở ra những cơ hội hợp tác to lớn, tương xứng hơn với thế mạnh và tiềm năng của hai nước, xây dựng quan hệ đối tác hợp tác song phương lên một tầng nấc mới. Đặc biệt, trong khuôn khổ chuyến thăm sẽ diễn ra Chương trình Diễn đàn doanh nghiệp cấp cao dưới sự đồng chủ trì của Chủ tịch nước và Tổng thống Thụy Sĩ, sự tham dự của Lãnh đạo các Bộ Kinh tế, Thương mại, Đầu tư cùng đông đảo các lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế hàng đầu của Thụy Sĩ và Việt Nam. Chủ tịch nước cũng sẽ chứng kiến Lễ ký kết một số bản ghi nhớ (MOU) giữa các doanh nghiệp hai nước, bằng chứng của những kết quả hợp tác tích cực giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước. 

Thứ ba là thông điệp đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tiếp tục đưa chủ trương nâng tầm đối ngoại đa phương, trụ cột quan trọng trong đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển của Việt Nam, được khẳng định rõ trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Chỉ thị 25 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030. Trong bối cảnh kiểm soát và thích ứng linh hoạt với dịch bệnh COVID-19 là ưu tiên hàng đầu, Chủ tịch nước sẽ có các buổi làm việc với WHO và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva, gặp gỡ với các Tập đoàn dược phẩm hàng đầu của Thụy Sĩ để thúc đẩy hợp tác về cung ứng vaccine, thuốc chữa trị bệnh COVID-19 nhằm ứng phó hiệu quả với đại dịch và phục hồi kinh tế thời kỳ hậu đại dịch COVID-19. 

Đại sứ đánh giá ra sao về tiềm năng và cơ hội nâng tầm mối quan hệ song phương Việt Nam và Thụy Sĩ sau chặng đường nửa thế kỷ hợp tác và phát triển tốt đẹp?

Thụy Sĩ là một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu châu Âu đối với Việt Nam và hợp tác thương mại, đầu tư còn nhiều dư địa phát triển. Những năm gần đây, quan hệ hợp tác song phương có bước phát triển mạnh mẽ. Thụy Sĩ đã trở thành đối tác thương mại, đầu tư và hợp tác kinh tế quan trọng của Việt Nam. Trao đổi thương mại đạt kỷ lục 3,6 tỷ USD trong năm 2019.

Khoảng 140 công ty Thụy Sĩ bao gồm các tên tuổi đẳng cấp thế giới như Nestle, ABB, Novartis, Roche, Holcim... đã và đang kinh doanh thành công tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư gần 2 tỷ USD, đưa Thụy Sĩ trở thành nhà đầu tư lớn thứ 6 ở châu Âu tại Việt Nam. Hiện doanh nghiệp Thụy Sĩ rất quan tâm đến Việt Nam, đánh giá cao chính sách cởi mở, hội nhập quốc tế, vị trí chiến lược và tiềm năng phát triển của Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp đang mong sớm được đến thăm, khảo sát môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát. 

Nhìn vào chặng đường phía trước, tôi xin chia sẻ những đánh giá lạc quan và kỳ vọng vào tương lai tươi sáng của mối quan hệ đối tác hợp tác giữa hai nước. Như các bạn Thụy Sĩ thường so sánh, nếu coi quan hệ hai nước là một cuộc hôn nhân thì năm 2021 là năm kỷ niệm Vàng. Hướng tới tầm nhìn 20 năm tới khi hai nước kỷ niệm Bạch kim, 70 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước, chúng ta có ba cơ sở lớn để kỳ vọng vào tương lai: 

Trước hết, tôi tin tưởng rằng trao đổi, tiếp xúc cấp cao thường xuyên giữa hai nước, đặc biệt chuyến thăm chính thức Thụy Sĩ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc lần này sẽ tạo xung lực chính trị mạnh mẽ, tiếp tục thúc đẩy quan hệ  đối tác hợp tác hướng tới tương lai. Năm 2021 là dịp đặc biệt ý nghĩa không chỉ để kỷ niệm những thành tựu đạt được nửa thế kỷ qua. Đây là cơ hội hết sức đặc biệt để hai nước cùng nỗ lực tìm giải pháp thúc đẩy sớm ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EFTA, mở ra những cơ hội hợp tác mới, hiện thực hóa những tiềm năng to lớn trong quan hệ giữa hai nước đặc biệt trong lĩnh vực hợp tác thương mại, đầu tư, hợp tác phát triển bền vững, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. 

Hai là, tuy xa cách về địa lý và khác biệt về trình độ phát triển và quy mô nền kinh tế, hai nước chia sẻ những điểm tương đồng quan trọng về giá trị. Chính phủ hai nước đều đặt ưu tiên hàng đầu vào phát triển kinh tế thịnh vượng, phục vụ lợi ích của người dân. Nhân dân hai nước hai nước đều nổi tiếng cần cù, chăm chỉ và có ý chí vươn lên mạnh mẽ. Có nhận xét thú vị về sự tương đồng này khi so sánh người Việt Nam là người Thụy Sĩ ở châu Á. Cam kết mạnh mẽ thúc đẩy phát triển kinh tế của chính phủ hai nước, những điểm tương đồng về con người cùng với sự chia sẻ về giá trị, sự bổ sung lẫn nhau giữa hai nền kinh tế và tiềm năng, dư địa chưa được khai thác, sẽ tạo động lực cộng hưởng tích cực, thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác giữa hai nước. Những điểm tương đồng và chia sẻ về giá trị cũng là yếu tố nền tảng thúc đẩy truyền thống hợp tác tốt đẹp giữa hai nước trên các diễn đàn đa phương. Hai bên luôn hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương đặc biệt là tại LHQ trong lĩnh vực hòa bình và an ninh quốc tế. Hai nước chia sẻ nhiều quan điểm chung về các vấn đề quốc tế và khu vực, ủng hộ mạnh mẽ hợp tác đa phương hiệu quả, tôn trọng luật pháp quốc tế, tự do hóa thương mại, hợp tác giải quyết các vấn đề toàn cầu, trong đó có việc thúc đẩy phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu. 

Ba là sự đóng góp tích cực, hiệu quả của Cộng đồng doanh nghiệp chuyên gia, trí thức gốc Việt đầy tài năng và nhiệt huyết tại Thụy Sĩ. Đặc biệt, vừa qua Đại sứ quán đã hoàn tất thủ tục bổ nhiệm Tiến sĩ Philipp Rosler, nguyên Phó Thủ tướng Đức, gốc Việt hiện đang sinh sống làm việc tại Thụy Sĩ là Lãnh sự danh dự đầu tiên của Việt Nam tại Thụy Sĩ, đúng dịp hai nước kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao. Việc bổ nhiệm này thể hiện sự đánh giá cao của Việt Nam đối với những đóng góp của ông Philipp Rosler trong quan hệ Việt Nam-Thụy Sĩ thời gian qua. Với vai trò là Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), ông đã tích cực hỗ trợ Việt Nam tổ chức Hội nghị WEF Đông Á tại Việt Nam năm 2018 và thúc đẩy sáng kiến về thiết lập trung tâm hợp tác nghiên cứu về Cách mạng công nghiệp 4.0 với WEF. Tháng 11/2020, ông Philipp Rosler đã dẫn đầu Đoàn doanh nghiệp sang thăm khảo sát môi trường đầu tư trong bối cảnh hết sức khó khăn của đại dịch COVID-19 cùng với các biện pháp và hạn chế nghiêm ngặt. Đoàn đã tiếp kiến Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các lãnh đạo Bộ Kinh tế-Thương mại, quyết định đầu tư 350 triệu USD vào lĩnh vực y tế, khởi nghiệp công nghệ và khu du lịch tại Phú Quốc. 

Với tư cách là Lãnh sự danh dự đầu tiên của Việt Nam tại Thụy Sĩ, với tình cảm mong muốn tri ân quê hương, đóng góp cho sự phát triển thịnh vượng của Việt Nam, với mạng lưới quan hệ và kinh nghiệm cũng như năng lực chuyên môn xuất sắc, ông Philipp Rosler được kỳ vọng sẽ đóng vai trò cầu nối, thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trên nhiều lĩnh vực. Nhờ có mối quan hệ chặt chẽ với chính giới và cộng đồng doanh nghiệp Thụy Sĩ và khu vực nói tiếng Đức, ông Philipp Rosler đã và đang nỗ lực đồng hành cùng Đại sứ quán, trao đổi, kết nối, thúc đẩy quảng bá mạnh mẽ hình ảnh, môi trường kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam, đóng góp tích cực, hiệu quả, góp phần tăng cường quan hệ Việt Nam-Thụy Sĩ, nhất là trên các lĩnh vực y tế, tư vấn chính sách và thu hút đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, nông nghiệp sạch, đổi mới sáng tạo vì mục tiêu phát triển bền vững.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!