Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang: Mở rộng độ bao phủ và hiệu quả thông tin thông tấn

Xin Tổng giám đốc cho biết một vài nét khái quát về chiến lược chuyển đổi số của TTXVN nhằm thích ứng với giai đoạn mới phát triển của báo chí?

Trước hết, nhân dịp kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống của TTXVN, tôi xin gửi lời tri ân đến thế hệ những người làm báo qua các thời kỳ, cảm ơn các đồng nghiệp đã luôn dành tình yêu lớn cho ngôi nhà chung thông tấn. Chặng đường 77 năm qua đã ghi nhận sự hy sinh và tận tâm cống hiến của các phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, nhân viên thông tấn trong mọi lĩnh vực, trực tiếp trên mặt trận thông tin hay thầm lặng cho dòng tin chảy mãi.

Trong giai đoạn hiện nay, trước những yêu cầu và nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó, trước những cơ hội và thách thức mà truyền thông công nghệ số mang lại, tôi cho rằng việc phát huy được thế mạnh và đa dạng hoá nguồn lực sẽ tạo ra bước phát triển vững chắc và hướng tới những đột phá trong chiến lược dài hạn.

Để triển khai những nhiệm vụ đó, trong năm thứ hai của nhiệm kỳ, Đảng uỷ TTXVN đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/ĐU về giữ vững giá trị nền tảng, tiếp tục đổi mới sáng tạo, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin chiến lược trong tình hình mới. Trên cơ sở những mục tiêu cụ thể, Đảng uỷ, Ban Lãnh đạo TTXVN đã chỉ đạo triển khai các chương trình công tác theo từng giai đoạn, từng đặc thù đơn vị, để tạo sự chuyển động chung trong toàn Ngành.

Ngay từ khi phát bản tin đầu tiên cho đến nay, TTXVN luôn xác định “chuẩn xác, kịp thời, khách quan” là những tiêu chí hàng đầu của thông tin. Kiên trì theo đuổi những giá trị này trong mọi hoàn cảnh đã giúp thông tin của TTXVN luôn được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và công chúng tin tưởng.

Trong kỷ nguyên số, bất kỳ ai trong xã hội cũng có thể trở thành một người đưa tin. Thực tiễn cho thấy báo chí, trong nhiều trường hợp, không thể là tổ chức cung cấp thông tin đầu tiên tới công chúng. Nhưng điều TTXVN luôn nỗ lực theo đuổi đó là tính chuyên nghiệp trong tiếp cận, xử lý và theo đuổi thông tin, giúp người sử dụng thông tin có góc nhìn toàn cảnh, đa chiều, khách quan về vấn đề đang theo đuổi.

Sự thống nhất, phối hợp và đa nền tảng là những từ khoá được nhắc tới nhiều trên các lĩnh vực công tác của Ngành thời gian qua. Trong môi trường tác nghiệp mà công nghệ số là xu thế chủ đạo, sự thống nhất từ khâu chỉ đạo đến sản xuất và phân phối đã tạo ra mạch liên kết thông suốt, cùng với việc tăng cường phối hợp giữa các đơn vị, tương tác với công chúng đã giúp đảm bảo thông tin thông tấn tuân thủ tôn chỉ mục đích, đồng thời đáp ứng được nhu cầu đa dạng của công chúng. Bên cạnh đó, việc đưa các sản phẩm lên các kênh phân phối khác nhau cũng giúp thông tin đến được với đông đảo công chúng hơn.

Để triển khai những định hướng đó, TTXVN đã có những đổi mới trong công tác chỉ đạo, điều hành và phương thức tổ chức hoạt động. Việc xây dựng các kế hoạch thông tin trọng tâm, trọng điểm đối với các sự kiện quan trọng của đất nước đã phát huy được sức mạnh toàn ngành. Các trang web chuyên biệt tích hợp khối lượng lớn thông tin thời sự, chuyên sâu với thông tin dữ liệu được thể hiện bằng các loại hình. Chiến lược chuyển đổi số của Ngành được triển khai theo từng giai đoạn phù hợp đã từng bước tạo ra những thay đổi về tư duy làm báo, tạo ra những sản phẩm báo chí sáng tạo và nhiều nền tảng hơn để thông tin tìm đến công chúng một cách hiệu quả.

Từ chính môi trường làm việc sôi động đó, những người làm báo thông tấn luôn được rèn luyện về bản lĩnh chính trị và phản xạ nghề nghiệp. Và mỗi người ở từng vị trí việc làm đều cảm nhận thấy nhu cầu cấp thiết phải làm mới bản thân về trình độ chuyên môn và nắm bắt công nghệ, thích ứng với thời cuộc.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TTXVN khóa XXVI nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định mục tiêu phát triển TTXVN thành cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực quốc gia. Tổng giám đốc có thể chia sẻ về lộ trình và thành quả bước đầu thực hiện mục tiêu này?

TTXVN đã sớm hình thành mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện với nhiều loại hình thông tin, đăng phát trên các nền tảng khác nhau. Với sự nhanh nhạy và tập trung đầu tư về nhân lực và kỹ thuật, đến nay, TTXVN đã phát triển đầy đủ các loại hình thông tin trên nền tảng kỹ thuật hiện đại. Hệ thống xử lý thông tin của ngành từ chỗ tạo ra từng “modul” cho mỗi loại hình báo chí đã chuyển sang mô hình đa phương tiện, đa nền tảng, tăng cường kết nối giữa các sản phẩm thông tin. Liên kết nội dung và quảng bá chéo đã mở rộng độ bao phủ và hiệu quả tuyên truyền của thông tin thông tấn.

Việc đẩy mạnh đăng tải thông tin trên mạng xã hội đã giúp thông tin chính thống của TTXVN nhanh chóng lấn át được các luồng thông tin trái chiều, xấu độc trên mạng xã hội bởi công chúng không chỉ sử dụng thông tin mà họ cũng chính là một kênh hữu hiệu lan tỏa thông tin của TTXVN.

TTXVN cũng đã phát triển kênh phân phối nội dung bằng việc đưa thông tin của TTXVN lên các bảng điện tử tại nhiều địa điểm công cộng, mang thông tin đến gần hơn với bạn đọc, giúp công chúng dễ dàng tiếp cận nguồn tin chuẩn xác, kịp thời định hướng tư tưởng công chúng đối với các vấn đề “nóng” của xã hội.

Cùng với đó, việc kiên trì số hoá thông tin tư liệu nhiều năm qua cũng đã giúp TTXVN dần hình thành các cơ sở dữ liệu số. Đây chính là nền tảng để TTXVN thử nghiệm và phát triển các sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tạo giá trị gia tăng cho các loại hình báo chí.

Để cung cấp thông tin chính thống trực tiếp đến công chúng, TTXVN đã liên tục cập nhật và nâng cấp tính năng của các phiên bản điện tử. Với 3 website vừa hoàn thành nâng cấp trong dịp này của báo đối ngoại tiếng Anh Việt Nam News, báo đối ngoại tiếng Pháp Le Courrier du Vietnam và Nhà xuất bản Thông tấn, thông tin thông tấn không chỉ được chuyên sâu về nội dung mà còn có giao diện thân thiện, hữu ích với các đối tượng công chúng.

Đề án “Phát triển TTXVN thành cơ quan thông tấn đa phương tiện chủ lực trong hệ thống truyền thông quốc gia” sau khi được Thủ tướng ký Quyết định ban hành thời gian tới, sẽ mang lại nguồn lực toàn diện để TTXVN hiện thực hoá các mục tiêu phát triển trong kỷ nguyên truyền thông số hiện nay.

Theo tôi, hoạt động truyền thông sôi động hiện nay mang lại cơ hội cho tất cả các cơ quan báo chí. Mỗi cơ quan báo chí chủ lực đều có thế mạnh riêng để thực hiện sứ mệnh của mình, cùng nỗ lực phục vụ nhiệm vụ chính trị cao cả, vì lợi ích của đất nước, của nhân dân.

Thưa Tổng giám đốc, hai trong những giải pháp để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thông tin chiến lược trong tình hình mới của TTXVN chính là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác thông tin. Xin Tổng giám đốc cho biết rõ hơn về vấn đề này?

Trong thế giới số hiện nay, chất lượng nguồn nhân lực và yêu cầu chuyển đổi số là nhu cầu tất yếu của các bộ, ngành và địa phương. Chuyển đổi số vừa là yêu cầu và cũng là động lực để nhiều ngành nghề, và cả nền kinh tế tái cấu trúc. Trong quá trình chuyển đổi số, con người vừa là đối tượng và cũng là chủ thể tạo ra những thay đổi mang tính căn bản và mạnh mẽ.

Đối với TTXVN, những phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên trong thời đại số từ thói quen tác nghiệp đơn tuyến đã trở thành những phóng viên đa nhiệm. Đầu ra cho sản phẩm từ việc đăng tải từng loại hình riêng lẻ chuyển sang đa phương tiện, tích hợp để phù hợp với các nền tảng thông tin.

Như tôi đã đề cập ở trên, chuyển đổi số đặt ra yêu cầu cho mỗi cá nhân phải tự đổi mới mình, tạo ra cơ hội để các phóng viên được thử thách với các loại hình mới và trở thành những phóng viên đa năng. Phóng viên thông tấn, đặc biệt đội ngũ phóng viên thường trú trong và ngoài nước, vừa làm tin, làm ảnh, vừa làm truyền hình; phương thức tác nghiệp không còn độc lập, mà có sự gắn kết chặt chẽ với nhau.

Tôi xin đơn cử một ví dụ: báo Tin tức, trước đây, chủ yếu thực hiện thông tin văn bản, ảnh. Trong những năm gần đây, báo đã thực hiện các video ngắn về những sự kiện được dư luận quan tâm. Trong năm 2022, Tin tức đã thử nghiệm một sản phẩm thông tin truyền hình phát trên nền tảng Internet. Nội dung các cuộc tọa đàm mà Tin tức phát sóng thời gian qua cũng đã giúp công chúng có được góc nhìn sâu hơn về các vấn đề dư luận quan tâm. Các sản phẩm thông tin này đã cho thấy sự đa năng của phóng viên, sự phối hợp hiệu quả giữa báo Tin tức và các đồng nghiệp trong ngành. Đây là một minh chứng rất rõ về quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ của các đơn vị trực thuộc TTXVN.

Câu chuyện nguồn nhân lực thực sự là một bài toán khó đối với nhiều ngành nghề, trong đó có báo chí. Trong thời gian tới, các cơ quan báo chí chỉ có thể phát triển vững vàng khi nguồn nhân lực hiện nay được không ngừng được đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ, phù hợp với sự phát triển của kỷ nguyên số. Điều quan trọng hơn, theo suy nghĩ của cá nhân tôi, các cơ quan báo chí đều cần đội ngũ chuyên gia giỏi, những người sẽ cùng với lãnh đạo định ra những chiến lược phát triển dài hạn. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực hiện có là việc khó nhưng không phải là không làm được. Nhưng việc xây dựng được đội ngũ chuyên gia am hiểu về môi trường hoạt động báo chí và công nghệ sẽ là vấn đề khó khăn hơn rất nhiều bởi để làm được điều này cần có những cơ chế đánh giá, đãi ngộ vượt trội. Tôi cũng được biết, Đảng và Nhà nước cũng rất quan tâm đến việc này và cũng sẽ sớm ban hành các chính sách để phát triển đội ngũ chuyên gia trong các lĩnh vực. Đối với TTXVN, chúng tôi đang tích cực chuẩn bị các điều kiện để kịp thời bắt nhịp với những cơ chế, chính sách mới.

Thực tế đã chứng minh chuyển đổi số trong báo chí không đơn thuần là cuộc cách mạng về công nghệ truyền thông mà còn đòi hỏi có một nguồn nhân lực chất lượng, có tư duy làm báo của thời kỳ công nghệ số. Các cơ quan báo chí, trong đó có TTXVN, nhận thức được sứ mệnh của mình, khẳng định bản lĩnh và phát huy năng lực, đóng góp vào sự phát triển chung của báo chí Cách mạng Việt Nam.

Xin trân trọng cảm ơn Tổng giám đốc!