Trao phần thưởng vinh dự này, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân khẳng định: “Đây là sự ghi nhận, trân trọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân, là vinh dự to lớn đối với các thế hệ Phụ nữ Khu 5, cả những người đang sống và những người đã khuất. Là niềm tự hào, nguồn động viên, khích lệ lớn lao đối với phụ nữ Việt Nam nói chung và với cán bộ, hội viên các cấp Hội Phụ nữ nói riêng”.
Những tháng, năm lịch sử
Phó trưởng Ban liên lạc Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Hồ Thị Kim Thanh bồi hồi kể lại những tháng, năm lịch sử: Tháng 3/1961 Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 được thành lập với vai trò tập hợp phụ nữ các tỉnh thuộc Khu 5 đoàn kết trên mặt trận giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Ngay sau ngày thành lập, Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 đã ra lời kêu gọi toàn thể phụ nữ gia nhập Hội, đoàn kết, thống nhất cùng hành động, đấu tranh thực hiện nam, nữ bình đẳng, bình quyền, giải phóng cuộc đời nô lệ và giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Các phong trào “Hũ gạo tiết kiệm”, bình dân học vụ, tăng gia sản xuất, phục hóa, khai hoang, giao thông liên lạc, bảo vệ nuôi giấu cán bộ, bám đất sản xuất… được chị em tích cực thực hiện.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, cán bộ của Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 đã lãnh đạo và trực tiếp chỉ huy nhiều cuộc đấu tranh chính trị, binh vận, kết hợp với lực lượng vũ trang hỗ trợ, thực hiện tốt phương châm “Hai chân, ba mũi giáp công” để đấu tranh trực diện với kẻ thù. Những lý lẽ sắc bén, phương pháp thuyết phục đã giành thắng lợi, buộc địch phải nhượng bộ, hạn chế càn quét, cướp bóc, bắn pháo vào làng, để cho nhân dân đi lại, làm ăn…
Theo bà Hồ Thị Kim Thanh, trong hoàn cảnh ác liệt của chiến tranh, nhiều cán bộ, các mẹ, các chị đã bị bắt, bị tra tấn, nhiều chị mang trong mình đầy thương tích do chế độ nhà tù hà khắc, sự tra tấn dã man của kẻ thù nhưng vẫn kiên cường một lòng, một dạ, không khai báo, sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình để bảo vệ Đảng, bảo vệ cách mạng, bảo vệ cho hàng ngàn cán bộ, bộ đội hoạt động bí mật. Nhiều chị đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ, máu xương của các chị đổ xuống để đổi lấy thành quả cách mạng, cuộc sống hòa bình, độc lập cho dân tộc. Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Thứ ở thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam là hình tượng tiêu biểu của người phụ nữ Việt Nam với sự cống hiến, hy sinh vô bờ bến. Mẹ cùng chồng bám trụ xóm làng vừa sản xuất, vừa làm hầm nuôi giấu cán bộ cách mạng. Mẹ đã 9 lần tiễn con, rể cùng cháu ngoại lên đường nhập ngũ và cũng 9 lần lần lượt nhận giấy báo tử của các con đã hy sinh…
Bà Hồ Thị Kim Thanh khẳng định, dưới sự lãnh đạo của Khu ủy Khu 5 và Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5, hàng trăm ngàn phụ nữ được tổ chức thành đội ngũ, tiến hành các cuộc đấu tranh trực diện, bẻ gãy nhiều cuộc hành quân càng quét của địch. Các hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 đã góp phần quan trọng trong việc tham gia dân công phục vụ tiền tuyến, đảm nhiệm công tác hậu phương, xây dựng cơ sở, xây dựng lực lượng cách mạng, đẩy mạnh hoạt động du kích, làm thất bại âm mưu của địch, góp phần phát triển mạnh thế tiến công của cách mạng Khu 5.
Bản hùng ca phụ nữ Khu 5
Phó trưởng Ban liên lạc Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Hồ Thị Kim Thanh chia sẻ, những hình ảnh người phụ nữ Khu 5 anh dũng, kiên cường, sẵn sàng chiến đấu để giành thắng lợi cho đất nước, từ những bà mẹ tóc bạc phơ, những phụ nữ mang trên đầu vành khăn tang cha mẹ, chồng, người yêu, con, em... tay không tấc sắt đứng lên bảo vệ quê hương, làm hậu thuẫn cho lực lượng vũ trang của ta tiến đánh quân địch; đến những bà mẹ kiên cường vận động chồng, con vào bộ đội, du kích, họ đã gạt nước mắt tiễn chồng, con lên đường dẫu biết rằng trong cuộc chiến ác liệt có thể người thân sẽ mãi mãi không trở về, và ở hậu phương, mẹ lại lo chăm sóc, nuôi dưỡng chiến sỹ, thương binh như con ruột của mình.
Những hình ảnh như, chị Phạm Thị Biên, công nhân kho xăng Nại Hiên Đông, là nữ biệt động thành phố Đà Nẵng đã dùng mìn đốt cháy kho xăng địch và diệt cả Tiểu đội địch; mẹ Rơi (85 tuổi) ở xã Bình Châu, tỉnh Quảng Ngãi, dùng mìn tiêu diệt 7 tên địch... Phụ nữ Khu 5 đã mưu trí, dũng cảm, đấu tranh quyết liệt, chiến đấu anh dũng tiêu diệt nhiều quân địch, phá hủy nhiều xe tăng, pháo, các phương tiện chiến tranh, làm cho kẻ địch khiếp sợ, mở rộng vùng giải phóng, làm thất bại âm mưu càng quét tiêu diệt bộ đội ta của địch.
Suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, địa bàn Khu 5 có hơn 17.700 nữ liệt sỹ, hơn 12.400 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, 47 chị đã tham gia vào lãnh đạo cấp tỉnh, thành phố, gần 50 Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân… Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn, nguyên Cục trưởng Cục Tuyên huấn - Tổng cục Chính trị chia sẻ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Phụ nữ Khu 5 đã phát huy được truyền thống của những thế hệ đi trước kiên trung bất khuất, dũng cảm, mưu trí trước mọi kẻ thù, phụ nữ Khu 5 đã làm vẻ vang truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Bà Nguyễn Thị Như Mai, nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 cho hay, trong chiến tranh, các chị em phụ nữ làm tốt công tác dân vận, các hoạt động, cơ sở bí mật chỗ nào cũng có phụ nữ tham gia. Nhiều chị em khi bị địch bắt, bị tù, tra tấn dã man những vẫn quyết không khai để bảo vệ bộ đội, phụ nữ Khu 5 rất trung thành với Đảng, Nhà nước.
Theo bà Hồ Thị Kim Thanh, giai đoạn từ năm 1961 đến 1975, Cơ quan Hội Liên hiệp Phụ nữ Khu 5 có trên 200 cán bộ, nhân viên, hiện nay chỉ còn lại khoảng 50 anh, chị ở khắp 10 tỉnh, thành miền Trung, có chị đã gần 100 tuổi, chị ít nhất cũng đã 70 tuổi. Nhiều chị em nghỉ mất sức, hoặc không có lương hưu, không chồng con, đau ốm bệnh tật thường xuyên do di chứng của chiến tranh, đời sống khó khăn nhưng vẫn vui vẻ vì được sống trong hòa bình nên đã vượt qua mọi khó khăn, luôn gương mẫu, sống có ích cho xã hội, được nhân dân tin yêu.
Chia sẻ niềm vui đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cùng các chị em Phụ nữ Khu 5, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cho biết, Quân khu 5 là địa bàn chiến lược quan trọng, nơi thực dân, đế quốc chọn mở đầu các cuộc chiến tranh xâm lược nước ta; nơi kẻ thù thí điểm các chiến lược với nhiều thủ đoạn đánh phá hủy diệt, ác liệt. Trong kháng chiến, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân Khu 5 đã phát huy cao độ tinh thần yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, mưu trí sáng tạo, chiếu đấu kiên cường, lập nhiều chiến công vang dội, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Biểu dương và tri ân những chiến công, thành tích, sự hy sinh to lớn của các thế hệ Phụ nữ Khu 5 trong kháng chiến, cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân khẳng định, những tấm gương ngời sáng của các mẹ, các chị Phụ nữ Khu 5, hàng chục ngàn Bà mẹ Việt Nam anh hùng, mẹ liệt sĩ và trên 100 nữ Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân đã góp phần tô thắm trang sử đấu tranh hào hùng của dân tộc, tô thắm truyền thống của phụ nữ Việt Nam “Anh hùng – Bất khuất – Trung hậu – Đảm đang”.
Năm 2023, kỷ niệm 113 năm Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, niềm vui, tự hào của Phụ nữ Khu 5 được nhân lên khi vinh dự đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân do Chủ tịch nước phong tặng. Đây là niềm tự hào không chỉ Phụ nữ Khu 5 mà là niềm tự hào của phụ nữ trên mọi miền Tổ quốc Việt Nam.