Đại sứ Cuba tại Việt Nam Lianys Torres. Ảnh: Danh Lam/TTXVN
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phòng, chống COVID-19, đặc biệt là với Cuba, ngày 27/3/2020, lãnh đạo Bộ Quốc phòng đã gặp và trao đổi với Đại sứ và Tùy viên Quân sự Cuba tại Hà Nội, đề nghị báo cáo lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba về việc hợp tác, hỗ trợ nhau phòng, chống dịch COVID-19 trong khuôn khổ hợp tác quốc phòng, cụ thể là chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi chuyên gia về điều trị, xét nghiệm, hóa chất, sinh học để phòng chống dịch bệnh; hợp tác nghiên cứu chế tạo các bộ kít xét nghiệm nhanh, vắc xin và thuốc đặc trị virus. Ngày 31/3/2020, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, gửi thư tới Bộ trưởng Bộ các Lực lượng vũ trang cách mạng Cuba; Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh gửi Thư tới Tổng Tham mưu trưởng các Lực lượng vũ trang cách mạng Cuba để chính thức đề nghị các nội dung hợp tác trên.
Ngày 1/4/2020, đồng chí Lianys Torres Rivera, Đại sứ Cuba tại Hà Nội, đã thông báo về việc Đảng, Nhà nước và Quân đội Cuba đáp ứng tất cả các đề nghị của Việt Nam. Theo đó, Cuba sẵn sàng cử chuyên gia y tế sang Việt Nam để trao đổi kinh nghiệm về điều trị COVID-19, trước mắt thành lập nhóm chuyên gia để trao đổi trực tuyến; cung cấp một số thuốc hỗ trợ để điều trị cho các bệnh nhân mắc COVID-19 tại Việt Nam và cùng nghiên cứu, hợp tác sản xuất các loại thuốc, vắc xin điều trị, kít chẩn đoán nhanh.
Theo nội dung đã thống nhất, lần lượt vào ngày 2/4/2020 và 7/4/2020, hai bên đã phối hợp tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến tại Học viện Quân y do lãnh đạo Bộ Quốc phòng chủ trì, có đại diện Bộ Y tế cùng dự để để trao đổi tình hình dịch COVID-19 tại mỗi nước. Phía Cuba giao đồng chí Gonzalez Loeno, Thứ trưởng Bộ Y tế Cuba, đồng chủ trì sự kiện, với sự tham dự của các chuyên gia đầu ngành về chuyên môn của Bộ Y tế và Bộ các Lực lượng vũ trang cách mạng Cuba. Đây đều là các chuyên gia đã có nhiều kinh nghiệm tham gia hỗ trợ quốc tế trong các đại dịch của thế giới.
Tại Hội nghị, hai bên đã trao đổi các biện pháp trong phòng, chống dịch; chia sẻ kinh nghiệm về sự phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan liên quan, phác đồ điều trị, thuốc đặc trị, trang thiết bị sử dụng và hợp tác quốc tế; khả năng hỗ trợ lẫn nhau về dược phẩm, trang thiết bị y tế, và hợp tác nghiên cứu, sản xuất vắc xin, cũng như các lĩnh vực y tế khác về dài hạn, qua đó thể hiện quyết tâm của hai bên trong việc thúc đẩy hợp tác y tế nói chung và trong phòng, chống dịch COVID-19 nói riêng.
Hội nghị trực tuyến lần thứ ba tiếp tục được hai bên tổ chức vào cuối tháng 4/2020. Đối với việc vận chuyển thuốc và cử các chuyên gia Cuba sang Việt Nam, cũng như việc cung cấp cho phía Cuba một số vật tư y tế mà bạn có nhu cầu, hai bên thống nhất sẽ thực hiện ngay sau khi có các chuyến bay thương mại, vận tải quốc tế đầu tiên tới hai nước.
Năm 2020, trong khuôn khổ các hoạt động chung của Đảng, Nhà nước thì Bộ Quốc phòng hai nước cũng tiến hành các hoạt động tổ chức kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Dịch COVID-19 có thể làm ảnh hưởng tới tiến độ thực hiện các hoạt động kỷ niệm, tuy nhiên kết quả hợp tác phòng, chống dịch COVID-19 giữa Việt Nam - Cuba, cũng như giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ các Lực lượng vũ trang cách mạng Cuba trong thời gian qua là minh chứng sống động cho tinh thần đồng chí anh em, sự chia sẻ, đoàn kết trước sau như một dành cho nhau.
Việc lãnh đạo Cuba nhanh chóng phản hồi về việc hỗ trợ Việt Nam trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 và coi đây là một trong những ưu tiên hàng đầu của phía Cuba, tiếp tục thể hiện tình cảm đặc biệt, lòng tin chính trị mà phía bạn dành cho Việt Nam, đúng với tinh thần câu nói bất hủ của lãnh tụ Fidel Castro “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.
Kết quả bước đầu trong hợp tác phòng, chống dịch COVID-19 giữa hai nước nói chung và hai Quân đội nói riêng một lần nữa cho thấy quan hệ truyền thống hữu nghị, đoàn kết đặc biệt giữa Việt Nam - Cuba tiếp tục là quan hệ mẫu mực, trong sáng mang tính biểu tượng của thời đại, góp phần vào hòa bình, ổn định, phát triển chung của nhân loại.