Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) Ngozi Okonjo-Iweal. Ảnh: Dương Giang/TTXVN
Nhận lời mời của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thay mặt Chính phủ Việt Nam, Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Tiến sĩ Ngozi Okonjo-Iweala đã có chuyến thăm chính thức tại Hà Nội, Việt Nam, từ ngày 17-19/5.
Phóng viên TTXVN tại Thụy Sĩ dẫn lời Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, WTO và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva cho biết, chuyến thăm Việt Nam của Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala nối tiếp chuyến thăm của người tiền nhiệm (ông Roberto Azevêdo) đến Việt Nam năm 2016, là chuyến thăm thứ hai của người đứng đầu WTO – tổ chức thương mại đa phương toàn cầu. Điều này cho thấy sự quan tâm cao của WTO cũng như của Tổng Giám đốc WTO đối với sự phát triển của Việt Nam kể từ khi gia nhập WTO đầu năm 2007. Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala từng nói rằng, sự tăng trưởng, phát triển liên tục của Việt Nam trong hơn một thập kỷ rưỡi kể từ khi Việt Nam trở thành thành viên WTO, nhất là trong giai đoạn nhiều biến động của thế giới là một kỳ tích và Việt Nam vẫn luôn là một tấm gương cho các nước đang phát triển.
Trong thời gian thăm Việt Nam, tuy thời gian ngắn, Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala có lịch hoạt động dày đặc gồm: hội kiến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, làm việc với Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, Thứ trưởng Tài chính Võ Thành Hưng, gặp gỡ và đối thoại với các nữ doanh nhân Việt Nam trong Mạng lưới Nữ lãnh đạo tiên phong (WeLead) và SheTrades Hub, gặp gỡ và đối thoại với sinh viên và giảng viên Trường Đại học Ngoại thương Hà Nội, gặp làm việc với một số nữ lãnh đạo doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Nữ doanh nhân Việt Nam (VAWE).
Trong bối cảnh kinh tế và thương mại thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, các nước đang đứng trước nhiều thách thức lớn cấp bách toàn cầu, nền kinh tế Việt Nam vẫn thể hiện sự năng động và chuyển biến tích cực cùng với sự triển khai quyết liệt chiến lược quốc gia về phát triển kinh tế-xã hội của Đảng và Nhà nước, Chính phủ, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội.
Với chuyến thăm lần này, thông qua các các cuộc gặp, trao đổi với lãnh đạo cấp cao của Chính phủ, các bộ, ngành, doanh nghiệp và học giả, Tổng Giám đốc WTO mong muốn nâng cao hiểu biết và tăng cường sự ủng hộ đối với WTO, trung tâm của hệ thống thương mại đa phương. Bên cạnh đó, Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala quan tâm đến sự định hình lại các chuỗi cung ứng toàn cầu và khu vực trên mắt xích quan trọng là Việt Nam, chiến lược phát triển kinh tế-thương mại theo hướng bền vững và đóng góp cho thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG), đặc biệt là trao quyền năng kinh tế cho phụ nữ, nâng cao vị thế của phụ nữ trong thương mại quốc tế.
Chuyến thăm của Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala cũng là nỗ lực tiếp xúc trực tiếp với nước thành viên WTO, tìm hiểu tình hình thực tế ở cấp độ quốc gia, khu vực liên quan đến các vấn đề WTO đang xúc tiến để chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 13 (MC13), dự kiến diễn ra vào tháng 2/2024 tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), trong đó có các vấn đề thuộc quan tâm cao của các nước như đàm phán trợ cấp thủy sản, thương mại nông sản, an ninh lương thực, thương mại điện tử và kinh tế số, sự đóng góp của thương mại cho phát triển bền vững, các khía cạnh thực tiễn WTO có thể cải cách để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của các thành viên đang phát triển, thành viên kém phát triển…
Đây cũng là dịp để lãnh đạo Chính phủ, các bộ ngành, doanh nghiệp và học giả Việt Nam trực tiếp nghe ý kiến của Tổng Giám đốc WTO về vai trò, công tác của WTO thời gian tới; đồng thời chia sẻ với Tổng Giám đốc WTO về chủ trương của Việt Nam đề cao hệ thống thương mại đa phương; tầm nhìn, chiến lược, biện pháp cụ thể và nỗ lực triển khai của phía Việt Nam thúc đẩy thương mại, thực hiện chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững.
Qua thực tế quốc tế và Việt Nam, có thể thấy rõ thương mại và đầu tư (còn gọi là thương mại hàng hóa và thương mại dịch vụ) là công cụ quan trọng giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là công cụ để tạo đột phá trong triển khai chiến lược quốc gia phát triển khoa học công nghệ, chuyển giao công nghệ, cũng như thực hiện các chiến lược quốc gia về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng công bằng, thích ứng biến đổi khí hậu, đưa nền kinh tế phát triển theo hướng bền vững, đạt các mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao mức sống của người dân.
Đánh giá về những nỗ lực và vị thế của Việt Nam tại tổ chức thương mại lớn nhất hành tinh này trong tiến trình hội nhập quốc tế trong lĩnh vực kinh tế, tự do hóa thương mại, Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai chia sẻ kể từ thời điểm gia nhập WTO tháng 1/2007, Việt Nam đã trải qua 16 năm là thành viên của tổ chức thương mại toàn cầu này. Việc Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của WTO vào tháng 1/2007 là một dấu mốc quan trọng trên tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam, đóng góp quan trọng và tích cực cho thành tựu của tiến trình đổi mới, hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam.
Việt Nam luôn đánh giá cao vai trò, sự hợp tác, hỗ trợ của WTO. Các nguyên tắc và quy định của hệ thống thương mại đa phương là nền tảng cho Việt Nam xây dựng, ký kết các hiệp định thương mại song phương và nhiều bên, kể cả các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.
Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai nhấn mạnh, là một thành viên có trách nhiệm của WTO, Việt Nam luôn chủ động, tích cực tại các khuôn khổ hợp tác của WTO, nỗ lực thực hiện đầy đủ các cam kết trong WTO, đã hoàn thành rà soát chính sách thương mại lần thứ hai vào năm 2021, đồng thời đóng góp tích cực trên tinh thần xây dựng đối với các vấn đề quan tâm chung tại WTO. Tổng Giám đốc Okonjo-Iweala và nhiều thành viên WTO từng chia sẻ đánh giá cao thành tựu phát triển nhanh chóng của Việt Nam, cho rằng thành công của Việt Nam truyền cảm hứng, kinh nghiệm cho nhiều nước trên thế giới, nhất là trong lĩnh vực kinh tế đối ngoại phục vụ phát triển đất nước.
Việt Nam đã trở thành một trong 20 nền kinh tế có thương mại quốc tế lớn hàng đầu thế giới. Đây chính là thành quả to lớn của tiến trình đổi mới hơn 35 năm qua, việc gia nhập WTO đầu năm 2007 và thực hiện các cam kết trong WTO cùng với khoảng 100 hiệp định thương mại song phương và đa phương, hơn 60 hiệp định khuyến khích, bảo hộ đầu tư. Tính đến 2022, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng gần 8 lần so với thời điểm Việt Nam chính thức gia nhập WTO vào đầu năm 2007 (371 tỷ USD năm 2022 so với 48 tỷ USD năm 2007); vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện đạt khoảng 22,4 tỷ USD; tốc độ tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) duy trì ở mức cao trên thế giới, ngay cả trong thời kỳ đại dịch. Đồng thời, kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo; ổn định chính trị-xã hội, quốc phòng an ninh được tăng cường; độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; công tác đối ngoại được đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả tích cực. Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng trưởng giá trị thương hiệu nhanh nhất thế giới giai đoạn 2020-2022, hiện đạt 431 tỷ USD.
Theo Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai, hiện nay, trong bối cảnh cục diện thế giới biến chuyển nhanh chóng và mạnh mẽ, với nhiều thách thức, trước các hành động đơn phương về thương mại, Việt Nam luôn ủng hộ một hệ thống thương mại đa phương mở, minh bạch, công bằng và dựa trên luật lệ với WTO đóng vai trò trung tâm nhằm thúc đẩy thương mại, đầu tư, đồng thời góp phần ứng phó hiệu quả với các thách thức đặt ra đối với các nước, như kết nối chuỗi cung ứng, loại bỏ hàng rào thuế quan, chống chủ nghĩa bảo hộ thương mại, thúc đẩy trao đổi thương mại trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang có dấu hiệu giảm sút hiện nay. Đây là nội dung quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 của Việt Nam.
Chiến lược của Việt Nam đã đề ra chủ trương tiếp tục đổi mới, bao gồm: Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; lấy cải cách, nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đầy đủ, đồng bộ, hiện đại, hội nhập và thực thi pháp luật hiệu lực, hiệu quả là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy phát triển đất nước; xây dựng nền kinh tế tự chủ trên cơ sở làm chủ công nghệ và chủ động, tích cực hội nhập, đa dạng hóa thị trường, nâng cao khả năng thích ứng của nền kinh tế, trong đó vận dụng hội nhập kinh tế quốc tế toàn diện làm động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cũng như tạo sức mạnh tổng hợp nhằm nâng cao sức cạnh tranh và vị thế của Việt Nam.
Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai bày tỏ tin rằng với việc thực hiện đầy đủ, đồng bộ các hướng triển khai Chiến lược cả bên trong và bên ngoài, sự tích cực tham gia các hoạt động của WTO của đại diện các bộ ngành, doanh nghiệp, cũng như các học giả trong xây dựng và triển khai hiệu quả chính sách thương mại, vị thế của Việt Nam trên trường thương mại quốc tế sẽ ngày càng được nâng cao trong thời gian tới.