Phát biểu khai mạc cuộc họp, ông Bankole Adeoye, Cao ủy AU về các vấn đề chính trị, hòa bình và an ninh, đã đánh giá cao đóng góp của HĐBA trong thúc đẩy hòa bình, an ninh và phát triển ở châu Phi và khẳng định AUPSC sẽ tiếp tục tích cực hợp tác với HĐBA. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hợp tác giữa hai bên, đặc biệt là trong ứng phó với các thách thức về an ninh ở châu Phi như xung đột, khủng bố và bạo lực cực đoan, biến đổi khí hậu, dịch bệnh và buôn bán người. Bà Hannah Tetteh, Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ kiêm người đứng đầu Văn phòng LHQ tại AU hoan nghênh việc LHQ và AU nói chung và HĐBA và AUPSC nói riêng đã tiếp tục thúc đẩy hợp tác bất chấp các thách thức do đại dịch COVID-19 thời gian qua. Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục thúc đẩy triển khai Khuôn khổ đối tác LHQ - AU về hòa bình và an ninh và Sáng kiến Ngưng tiếng súng ở châu Phi.
Phiên họp đã tập trung thảo luận hai chủ đề về “tăng cường hợp tác giữa HĐBA và AUPSC thông qua cải tiến phương pháp làm việc” và “thúc đẩy tài chính bền vững và có thể đoán trước đối với các hoạt động gìn giữ hòa bình do AU dẫn dắt”. Trong phát biểu của mình, các nước đánh giá cao những tiến triển về chính trị, an ninh tại một số nước châu Phi thời gian qua, song cho rằng châu lục này vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Các nước cùng chia sẻ tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả phối hợp giữa HĐBA và AUPSC phù hợp với Chương VIII trong Hiến chương của LHQ, nhất là việc xem xét tăng cường các cuộc tham vấn và các chuyến thăm thực địa chung. Một số nước cho rằng cần nâng cao vai trò của các nước châu Phi là ủy viên không thường trực của HĐBA trong các vấn đề liên quan đến châu Phi ở HĐBA.
Đại sứ Phạm Hải Anh. Ảnh: Hữu Thanh/TTXVN
Đại sứ Phạm Hải Anh, Đại biện lâm thời của Việt Nam tại LHQ, khẳng định ủng hộ thúc đẩy hợp tác hiệu quả giữa HĐBA và AUPSC, tập trung vào thực hiện tốt Khuôn khổ hợp tác chung giữa LHQ và AU, trong đó có việc đáp ứng quan tâm của châu Phi về xử lý các vấn đề xuyên suốt như chống khủng bố, biến đổi khí hậu, bom mìn, phụ nữ, hòa bình và an ninh.
Đại sứ nhấn mạnh cần thúc đẩy sự tham gia và hợp tác của HĐBA và AUPSC với các tổ chức tiểu khu vực ở châu Phi về các vấn đề liên quan trong các cuộc thảo luận ở HĐBA và các chuyến thăm thực địa. Đại sứ Phạm Hải Anh đánh giá cao vai trò và sự đóng góp của các nước châu Phi là thành viên HĐBA và ủng hộ việc các nước này tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt trong thúc đẩy hợp tác giữa HĐBA và AUPSC.
Dự kiến, trong ngày 17/12, HĐBA và AUPSC sẽ tiếp tục tham vấn về các chủ đề cùng quan tâm và thông qua một Thông cáo chung.
Cơ chế tham vấn chung thường niên giữa HĐBA và AUPSC được thiết lập từ năm 2007 nhằm tăng cường hợp tác giữa hai bên trong xử lý các vấn đề hòa bình, an ninh ở châu Phi. Theo thông lệ, HĐBA và AUPSC sẽ luân phiên chủ trì tham vấn tại New York (Mỹ) và Addis Ababa (Ethiopia). Đây là lần thứ hai cơ chế tham vấn được tổ chức theo hình thức trực tuyến trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
AU là tổ chức liên chính phủ bao gồm 55 quốc gia châu Phi, có trụ sở tại Addis Ababa. AU có 7 cơ quan chính, trong đó Hội đồng Hòa bình và An ninh (AUPSC) có nhiệm vụ xử lý các vấn đề hòa bình và an ninh ở châu Phi. AUPSC có cơ cấu tổ chức tương đối giống HĐBA với 15 nước thành viên, nhưng các nước thành viên hoạt động theo nhiệm kỳ 2 năm và không có thành viên thường trực.