Bất chấp còn nhiều tranh cãi về tính hợp pháp, CHND tự xưng Donetsk và Lugansk ngày 2/11 vẫn tổ chức bầu cử để chọn người đứng đầu và quốc hội riêng của mình theo kế hoạch.Phóng viên hãng tin RIA Novosti (Nga) cho biết người dân ở hai khu vực do lực lượng ly khai kiểm soát đã đi bỏ phiếu từ 8 giờ. Các điểm bỏ phiếu đóng cửa lúc 20 giờ (24 giờ Việt Nam).
Ông Alexander Zakharchenko, Thủ tướng CHND Donetsk tự xưng, bỏ phiếu ngày 2/11. Ảnh: AFP/TTXVN |
Tổng cộng có 102 điểm bỏ phiếu ở khu vực Lugansk - nơi mà Ủy ban bầu cử dự báo tỷ lệ người dân đi bỏ phiếu khoảng 52 - 58%. Người Ukraine tị nạn ở các khu vực phía tây nước Nga, giáp biên giới Ukraine bỏ phiếu tại các điểm bầu cử di động. Hiện có 200.000 người tị nạn Lugansk sống ở Nga. Số cử tri đủ điều kiện tham gia bỏ phiếu ở Lugansk là 820.000 người.
Người đứng đầu chính phủ lâm thời Lugansk, ông Igor Plotnitsky, được dư luận cho rằng sẽ được bầu làm tổng thống khu vực này. Ông sẽ tranh cử chức tổng thống nhiệm kỳ 4 năm với Bộ trưởng Y tế Lugansk Irina Airapetyan và doanh nhân Viktor Penner.
Có ba đảng đang tham gia cuộc bầu cử quốc hội hay còn gọi là Hội đồng Nhân dân ở Lugansk. Có 30 ghế nghị sĩ để các ứng cử viên tranh cử. Bầu cử được 30 quan sát viên quốc tế giám sát. Tại Donetsk có 364 điểm bỏ phiếu. Ba điểm bỏ phiếu di động ở Nga tại Rostov, Voronezh và Belgorod cũng mở cửa cho cử tri tị nạn. Có ba ứng cử viên tham gia tranh chức tổng thống Donetsk gồm Thủ tướng lâm thời Alexander Sakharchenko, quan chức an ninh Yuri Sivokonenko và Phó Chủ tịch Quốc hội Alexander Kofman. Các đảng tham gia tranh ghế quốc hội gồm đảng Cộng hòa Donetsk và đảng Giải phóng Donbass.
Bầu cử quốc hội và tổng thống ở miền đông Ukraine có điểm đặc biệt là không có “ngày im lặng” trước bầu cử, tức là quá trình vận động tranh cử có thể diễn ra sát ngày bầu cử. Ngoài ra, cử tri Donetsk và Lugansk có thể bỏ phiếu qua Internet nếu khu vực họ sống nằm dưới quyền kiểm soát của chính phủ Ukraine.
Hai khu vực Lugansk và Donetsk trước đó không tham gia cuộc bầu cử quốc hội sớm Ukraine vào ngày 26/10 vừa qua. Hai khu vực này đều được trao quy chế đặc biệt về tự trị theo một bộ luật do Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ký. Bộ luật này cũng đặt ra lộ trình bầu cử khu vực ở Lugansk và Donetsk vào ngày 7/12 nhưng không được thủ lĩnh hai khu vực chấp nhận. Ông Roman Lyagin, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử CHND Donetsk, khẳng định: “Các cuộc bầu cử này rất quan trọng vì chúng sẽ tạo tính hợp pháp cho chính quyền và giúp chúng tôi tách xa khỏi chính quyền Kiev”.
Tuy nhiên, ngay từ trước khi Lugansk và Donetsk mới công bố kế hoạch tổ chức bầu cử, chính quyền Ukraine và các nước phương Tây đã phản đối và từ chối công nhận cuộc bầu cử, cho rằng nó sẽ khiến cuộc xung đột ở miền đông thêm trầm trọng. Tổng thống Ukraine Poroshenko coi cuộc bầu cử ở miền đông là vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ký ngày 5/9 tại Minsk, Belarus.
Trong khi đó, Nga cho biết sẽ công nhận kết quả bầu cử ở miền đông Ukraine. Bộ Ngoại giao Nga ra tuyên bố coi bầu cử ngày 2/11 là bước đi tích cực để giải quyết tình hình ở Ukraine bởi nó phù hợp với thỏa thuận ngừng bắn ký kết ở Minsk.
Thùy Dương